Thay vì để con dựa vào "hào quang nhan sắc", chuyên gia mách cách dạy con sống tử tế, đẹp cả nội tâm và ngoại hình

Không thể phủ nhận việc sở hữu ngoại hình đẹp thường dễ để lại ấn tượng tốt và thu hút người đối diện. Tuy nhiên, bên cạnh vẻ ngoài, phẩm chất bên trong là điều quyết định giá trị của một con người. 

Vì vậy, bố mẹ cần dạy trẻ nhận ra giá trị của bản thân không chỉ đến từ ngoại hình mà còn từ những phẩm chất như thông minh, tử tế, lòng tốt, biết đồng cảm...

Bởi tử tế là nền tảng cho mọi mối quan hệ. Khi trẻ biết cách đối xử tốt với người khác, sẽ dễ dàng kết bạn và xây dựng những mối quan hệ bền vững. 

Ảnh minh họa.

Đồng thời, khi trẻ gặp khó khăn, việc có lòng tử tế sẽ giúp trẻ tìm ra giải pháp và hỗ trợ người khác, từ đó tạo ra một môi trường tích cực xung quanh mình.

Bố mẹ và người lớn cần thể hiện lòng tử tế qua những hành động nhỏ hàng ngày, như giúp đỡ người khác, lắng nghe và thể hiện sự quan tâm. Cũng như, dạy trẻ cách giao tiếp với người khác một cách tích cực, tránh việc chỉ chú trọng vào ngoại hình. 

Khi trẻ hiểu được giá trị của lòng tử tế, sẽ dễ nuôi dưỡng những thế hệ biết yêu thương, đồng cảm và sống tích cực, để tương lai tươi sáng hơn.

Chuyên gia tâm lý Quang Thị Mộng Chi.

Nhiều phụ huynh hiện dễ sa vào “cuộc đua nhan sắc” cho con: Học nhảy, catwalk, chụp ảnh, ăn mặc thời trang… sẽ tác động đến nhận thức của trẻ thế nào (cả tích cực và tiêu cực) 

Trong những năm gần đây, không ít phụ huynh dễ rơi vào “cuộc đua nhan sắc” cho con, khi đầu tư cho trẻ học nhảy, catwalk, chụp ảnh nghệ thuật hay ăn mặc thời trang ngay từ khi còn nhỏ. Những hoạt động này, nếu được định hướng đúng đắn, có thể mang lại một số lợi ích tích cực. Trẻ có cơ hội phát triển khả năng biểu đạt, rèn luyện sự tự tin trước đám đông, nâng cao ý thức giữ gìn hình ảnh cá nhân và chăm sóc bản thân.

Tuy nhiên, khi việc chăm chút ngoại hình bị đẩy lên quá mức, trở thành thước đo giá trị con người, thì sẽ dẫn đến những hệ lụy đáng lo ngại về mặt tâm lý.Trẻ lớn lên trong môi trường coi trọng ngoại hình có thể hình thành nhận thức sai lệch rằng vẻ ngoài là yếu tố quan trọng nhất quyết định giá trị bản thân. Điều này khiến trẻ dễ tự ti nếu ngoại hình không được như kỳ vọng, hoặc luôn cảm thấy áp lực khi phải duy trì một hình ảnh “hoàn hảo” trong mắt người khác.

Việc thường xuyên tham gia các hoạt động thi sắc đẹp hay chụp ảnh thời trang còn khiến trẻ dễ sa vào xu hướng so sánh bản thân với người khác, từ đó hình thành mặc cảm ngoại hình, giảm lòng tự trọng, thậm chí dễ gặp phải các vấn đề như rối loạn ăn uống hay ám ảnh cân nặng trong tương lai.

Hơn nữa, nếu chỉ tập trung vào ngoại hình, trẻ có thể bỏ quên việc phát triển những phẩm chất nội tại quan trọng như lòng nhân ái, sự trung thực, tinh thần nỗ lực hay khả năng tư duy độc lập. Đây mới chính là những yếu tố nền tảng giúp trẻ xây dựng nhân cách vững vàng và đạt được thành công bền lâu trong cuộc sống.

Do đó, thay vì để con lệ thuộc vào sự tán thưởng về vẻ ngoài, cha mẹ nên đồng hành cùng con trong việc nuôi dưỡng các giá trị sống tích cực. Ngoại hình có thể là một lợi thế, nhưng chính sự tử tế, nhân hậu và bản lĩnh bên trong mới là điều định hình giá trị thực sự của một con người.

Có nhận định cho rằng, nếu chỉ chăm chút vẻ ngoài mà bỏ quên rèn luyện nội tâm, trí tuệ và kỹ năng xã hội, thì trẻ lớn lên sẽ dễ trở thành “vỏ đẹp rỗng ruột”? Chuyên gia nghĩ thế nào về điều này? 

Nhận định cho rằng nếu chỉ chăm chút vẻ ngoài mà bỏ quên việc rèn luyện nội tâm, trí tuệ và kỹ năng xã hội thì trẻ sẽ dễ trở thành một “vỏ đẹp rỗng ruột” là hoàn toàn có cơ sở, đặc biệt khi nhìn từ góc độ phát triển nhân cách toàn diện ở trẻ. Trong quá trình trưởng thành, trẻ rất cần được bồi đắp cả về thể chất, tinh thần lẫn các kỹ năng sống.

Nếu một đứa trẻ được nuôi dưỡng trong môi trường chỉ chú trọng đến ngoại hình – từ lời khen, sự quan tâm cho đến những cơ hội mà trẻ nhận được – thì dần dần trẻ sẽ hình thành niềm tin rằng giá trị bản thân nằm ở vẻ bề ngoài, và từ đó sao nhãng hoặc thiếu động lực để phát triển những năng lực quan trọng khác.

Trẻ lớn lên trong điều kiện như vậy có thể thiếu khả năng đối mặt với những thử thách thật sự trong cuộc sống, dễ lúng túng khi không còn được chú ý chỉ nhờ ngoại hình. Sự tự tin mà trẻ có có thể chỉ là lớp vỏ bề ngoài, thiếu nền tảng vững chắc từ trí tuệ, đạo đức và khả năng kết nối với người khác.

Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự thích nghi của trẻ trong môi trường học tập và làm việc sau này, mà còn ảnh hưởng đến chất lượng các mối quan hệ cá nhân, khi trẻ có xu hướng coi trọng sự hào nhoáng hơn là sự chân thành, thấu cảm và hợp tác.Tất nhiên, chăm chút ngoại hình không phải là điều tiêu cực.

Tuy nhiên, nếu nó trở thành yếu tố trung tâm thay vì chỉ là một phần trong sự phát triển toàn diện, thì trẻ sẽ khó có được một bản lĩnh sống bền vững. Trẻ cần được học cách trân trọng vẻ đẹp bên trong – bao gồm tư duy phản biện, lòng nhân hậu, khả năng giao tiếp và ứng xử văn minh – vì đó mới là những điều đi theo trẻ suốt cuộc đời. Do đó, trách nhiệm của cha mẹ không chỉ là giúp con đẹp hơn, mà còn là giúp con “đủ đầy” từ bên trong.

Thay vì để con dựa vào "hào quang nhan sắc", bố dạy con biết tạo giá trị bằng trí tuệ, nhân cách và bản lĩnh như thế nào? 

Thay vì để con lớn lên với niềm tin rằng “ngoại hình là tất cả”, bố mẹ hoàn toàn có thể giúp con xây dựng giá trị bản thân dựa trên trí tuệ, nhân cách và bản lĩnh sống – những yếu tố bền vững và thực chất hơn rất nhiều so với vẻ đẹp bề ngoài.

Trước hết, bố mẹ cần làm gương cho con trong lối sống và cách ứng xử. Trẻ học bằng cách quan sát, vì vậy khi thấy cha mẹ không chạy theo hình thức, biết cư xử tử tế, ham học hỏi, sống có trách nhiệm và chính trực, trẻ sẽ tự nhiên học được rằng giá trị con người đến từ hành động và phẩm chất bên trong chứ không phải từ hình ảnh bên ngoài.

Ví dụ, khi bố mẹ khen ngợi nỗ lực của con trong việc học, sự kiên trì khi giải quyết vấn đề hay lòng tốt khi giúp đỡ bạn bè, thay vì chỉ khen “hôm nay con mặc đẹp”, trẻ sẽ dần hiểu điều gì mới thực sự quan trọng.

Tiếp theo, bố mẹ nên tạo điều kiện để con phát triển trí tuệ và kỹ năng xã hội thông qua việc đọc sách, tham gia các hoạt động sáng tạo, học kỹ năng sống, rèn luyện thể thao và trải nghiệm thực tế. Những hoạt động này không chỉ giúp trẻ học cách tư duy độc lập, mà còn biết cách hợp tác, giao tiếp và đối mặt với thử thách – những yếu tố cốt lõi để trẻ có thể đứng vững trong cuộc sống.

Bên cạnh đó, việc dạy con về lòng biết ơn, sự đồng cảm và tinh thần trách nhiệm cũng là cách bố mẹ nuôi dưỡng nhân cách cho con. Khi con biết chia sẻ với người khác, biết nhận lỗi và sửa sai, biết nghĩ đến cộng đồng – con đang từng bước xây dựng giá trị nội tâm mà không cần phải “trang điểm” cho bản thân bằng sự hào nhoáng.

Cuối cùng, bố mẹ cần đồng hành và khích lệ con phát triển bản thân dựa trên tiềm năng riêng, không so sánh với người khác, không đặt nặng những tiêu chuẩn bề ngoài như “phải xinh, phải trắng, phải nổi bật mới có giá trị”. Dạy con rằng mỗi người đều có vẻ đẹp riêng – không chỉ ở ngoại hình mà còn ở suy nghĩ và hành động – chính là cách tốt nhất để giúp con sống tự tin, tử tế và vững vàng từ bên trong.

Ngoại hình không phải tất cả, nhưng vẫn rất quan trọng, vậy bố mẹ cũng nên dạy con biết cách chăm chút ngoại hình một cách phù hợp và lành mạnh?

Đúng vậy, ngoại hình tuy không phải là tất cả, nhưng trong cuộc sống hiện đại, nó vẫn đóng vai trò nhất định trong việc tạo ấn tượng đầu tiên, xây dựng sự tự tin và thể hiện sự tôn trọng với bản thân cũng như với người khác. Vì thế, thay vì cực đoan cho rằng “ngoại hình không quan trọng”, bố mẹ nên dạy con cách chăm chút ngoại hình một cách phù hợp, tích cực và lành mạnh.

Trước hết, cần giúp con hiểu rằng chăm sóc ngoại hình không phải để trở nên giống ai đó hay để chạy theo tiêu chuẩn sắc đẹp nhất thời, mà là để giữ gìn sức khỏe, thể hiện sự tự trọng và sống có trách nhiệm với cơ thể của chính mình.

Chẳng hạn, việc ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ, phù hợp với hoàn cảnh; giữ gìn vệ sinh cá nhân; rèn luyện thể lực và ngủ đủ giấc không chỉ giúp con trông khoẻ mạnh mà còn hỗ trợ tốt cho sự phát triển tâm lý.

Thứ hai, bố mẹ nên giáo dục con nhận thức đúng về vẻ đẹp – rằng đó không chỉ là khuôn mặt ưa nhìn hay thân hình chuẩn mực, mà còn là sự rạng rỡ từ thần thái, nụ cười, cách cư xử và năng lượng sống tích cực.

Từ đó, con sẽ không cảm thấy bị áp lực phải trở nên hoàn hảo về hình thức, mà học cách trân trọng bản thân như một tổng thể hài hòa giữa tâm hồn và hình dáng bên ngoài.Ngoài ra, việc dạy con phân biệt giữa chăm sóc bản thân và chạy theo vẻ đẹp nhân tạo, lố bịch hoặc lệch chuẩn đạo đức cũng vô cùng quan trọng.

Trẻ cần được trang bị khả năng nhìn nhận các thông điệp trên mạng xã hội, biết chọn lọc những hình mẫu tích cực thay vì bị cuốn vào những hình ảnh “sống ảo”, chỉnh sửa quá đà, dễ làm méo mó nhận thức về cơ thể và giá trị cá nhân.

Tóm lại, thay vì cấm đoán hay buông lỏng, bố mẹ nên đóng vai trò người bạn đồng hành, giúp con yêu quý và chăm sóc ngoại hình như một phần trong sự phát triển toàn diện – nhưng không để ngoại hình trở thành giá trị trung tâm của việc định nghĩa bản thân. Khi đó, trẻ sẽ lớn lên với một hình ảnh tự tin, biết chăm chút bản thân, nhưng vẫn khiêm nhường, nhân hậu và sống có chiều sâu.