Muối ưu trương - giải pháp không kháng sinh cho hệ hô hấp của trẻ

Tính chất của nước muối ưu trương

Nước muối ưu trương là dung dịch muối có % muối cao hơn nước muối đẳng trương (nước muối sinh lý 0,9%). Hiểu cách đơn giản hơn thì nước muối ưu trương mặn hơn máu, nước muối sinh lý mặn sêm sêm máu.

Chính vì thế, nước muối ưu trương sẽ tạo dung dịch có áp suất thẩm thấu (ASTT) lớn hơn ASTT của dịch trong cơ thể. 

Khi tiếp xúc với tế bào, nước muối ưu trương sẽ:

- Háo nước, hút nước bên trong tế bào ra ngoài để cân bằng ASTT bên trong và ngoài tế bào. Từ đó giảm hiện tượng sung huyết, sưng viêm; tế bào vi khuẩn mất nước, teo nhỏ, bị ức chế hoặc tiêu diệt

- Cho tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm nhẹ, nhờ tính háo nước và đặc tính làm tăng pH môi trường (vi khuẩn cần môi trường pH thấp để phát triển)

Đây cũng là 2 tính chất đặc trưng nhất của muối ưu trương và quyết định chính cho hiệu quả nổi trội của nó so với nước muối sinh lý. Đặc biệt, những tác dụng này tuân theo cơ chế tự nhiên nên an toàn và lành tính cho trẻ nhỏ. Hàm lượng muối càng cao thì những tác dụng kể trên càng mạnh. 

Cơ chế tác dụng của nước muối ưu trương với niêm mạc đường hô hấp

Khi sử dụng nước muối ưu trương để rửa mũi hay xông khí dung cho trẻ, sẽ đồng thời xuất hiện 3 cơ chế làm sạch, đó là:

- Tính hút nước của nước muối ưu trương cùng lượng nước sẵn có trong nước muối sẽ làm mềm các dịch gỉ mũi gây nghẹt

- Tính kháng khuẩn, kháng viêm giúp ngăn chặn vi khuẩn phát triển, đồng thời hỗ trợ loại bỏ tình trạng viêm mũi, giảm sưng đỏ, phù nề cho niêm mạc mũi…

- Dòng chảy của dung dịch muối giúp đẩy gỉ mũi, vi khuẩn cùng các chất cặn bẩn khác ra khỏi mũi

Bên cạnh đó, muối ưu trương còn có khả năng phá vỡ các liên kết ion trong dịch nhầy và làm giảm tính liên kết của chúng, nên ngay cả những khối dịch đặc, keo dính cũng được làm loãng một cách nhanh chóng. Do đó khi rửa mũi cho trẻ, ba mẹ sẽ không cần thao tác quá mạnh để tống đẩy dịch nhầy, ngăn ngừa hiện tượng dịch bị chảy lên tai gây viêm tai giữa, hay khiến trẻ sặc, sợ khi rửa mũi.

Nghiên cứu cho thấy, nước muối ưu trương 3% giúp làm sạch mũi và loại bỏ nhanh các triệu chứng khó chịu ở mũi (nghẹt mũi, sổ mũi, ngứa mũi, hắt hơi…) hiệu quả gấp 2 – 3 lần nước muối sinh lý 0,9% thông thường, được đánh giá là giải pháp không kháng sinh tiên tiến trong hỗ trợ điều trị các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp.

Ứng dụng nước muối ưu trương trong dự phòng và hỗ trợ điều trị bệnh đường hô hấp ở trẻ

Nghiên cứu được thực hiện bởi P Marchisio và cộng sự (ĐH Milan, Italy) trên trẻ nhỏ bị viêm mũi dị ứng cho thấy, dùng nước muối ưu trương rửa mũi là giải pháp hiệu quả, chi phí rẻ, an toàn, đáp ứng tốt, dễ dàng tuân thủ ở trẻ viêm mũi dị ứng liên quan đến phấn hoa. Những bằng chứng ngày càng tăng về lợi ích của phương pháp này cho thấy nó có thể được đưa vào khuyến nghị trong điều trị cho trẻ.

Trong một nghiên cứu khác, sau khi đánh giá tác động của việc hít vào nước muối ưu trương, A. Bencova và cộng sự thu được kết quả tăng lên của độ thanh thải niêm mạc và nồng độ oxit nitric trong mũi, điều này mang ý nghĩa giúp tăng khả năng làm sạch dịch tiết tích tụ trong đường thở và ngăn ngừa nhiễm trùng đường hô hấp hiệu quả.

Bên cạnh đó, một ứng dụng rất đáng lưu ý khác của nước muối ưu trương là nó có thể sử dụng để khí dung độc lập hoặc kết hợp cùng các thuốc trong điều trị bệnh viêm tiểu phế quản, hen phế quản… giúp tăng hiệu quả điều trị vượt trội và giảm đáng kể nguy cơ gặp tác dụng phụ.

Hiện nay, dung dịch nước muối ưu trương Nebial/ Nebianax 3% là sản phẩm được nhiều Bác sĩ nhi khoa khuyên dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Không chỉ có hàm lượng muối cao lên tới 3%, Nebial/ Nebianax 3% có thêm Natri Hyaluronate là chất dưỡng ẩm có mặt tự nhiên trong niêm mạc mũi, vì thế mà trẻ sẽ không bị cay, xót rát khi rửa mũi. 

Natri Hyaluronate kích thích hoạt động của các tế bào lông chuyển tống đẩy chất nhầy, đồng thời có khả năng tạo thành một lớp chất nhầy bao bọc và ức chế sự hình thành màng sinh học của vi khuẩn…

Với công thức độc đáo nước muối ưu trương 3% và Natri Hyaluronate, Dung dịch muối ưu trương Buona Nebial/ Nebianax 3% giúp mẹ có thể làm sạch mũi cho trẻ một cách kỹ càng mà an toàn, dịu nhẹ.