Loại quả quê mùa xưa "rẻ bèo", giờ rao bán ở Hà Nội với giá lên tới 210 nghìn đồng/kg

Cuối tuần rảnh rỗi ngồi lướt điện thoại, thấy cô em đồng nghiệp đăng ảnh hũ trám đen ngâm mắm thơm ngon, bắt mắt, chị Trần Thị Hương (Hà Nội) liền ra khu chợ gần nhà tìm mua. Tuy nhiên, đi khắp các chợ khu mình ở, chị không tìm được nơi nào bán trám.

Quả trám đen giờ thành đặc sản có giá đắt đỏ lên tới 210 nghìn đồng/kg.

“Trời mưa, nhìn hũ trám ngâm mắm tỏi ớt cô em làm vừa đẹp vừa ngon mà tôi thèm quá. Tìm ở chợ không được nên tôi về nhà xem chợ mạng có ai bán không, ai ngờ giá lên tới hơn 200 nghìn đồng/kg, đắt hơn tôi nghĩ”, chị Hương nói.

Theo chị Hương, quả trám đen có thể còn hơi xa lạ với người dân thành phố, cũng không nhiều người đã từng ăn. Tuy nhiên, đây là loại quả gắn liền với tuổi thơ của những người các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc.

Quả trám đen là loại cây từng mọc hoang trên rừng, quả có thể làm ra được nhiều món ngon. (Ảnh: Trần Lưu).

Cây trám là loại cây thân gỗ trước mọc hoang trên các đồi, núi, ra hoa vào tháng 2 và cho thu hoạch quả vào tháng 7 âm lịch. Quả trám khi chín có màu đen, cùi màu vàng, hạt nhọn 2 đầu, ăn bùi, béo, ngậy rất đặc biệt.

“Xưa nhà tôi cũng được ông bà mang hạt từ rừng về ươm được 1 cây trám đen và 1 cây trám trắng hay còn gọi là trám chua. Đến mùa quả chín là mang ngâm mắm để ăn dần cả năm. Trám đen ngâm mắm rồi ăn với cơm hoặc kho thịt, kho cá ngon lắm”, chị Hương kể.

Món xôi trám được làm cầu kì của mẹ đảm Hà Nội. (Ảnh: Bảo An).

Thích các món ăn vùng miền lại được ăn trám đen từ nhỏ nên cuối tuần vừa rồi, chị Bảo An (Hà Nội) tìm mua được 1kg trám đen về làm xôi trám cho các con ăn.

“Trám mua về, rửa sạch, để ráo nước rồi ỏm chín. Với 1kg trám, mình đong 3 bát nước đun sôi. Khi nước sôi thì tắt bếp, cho thêm 1 bát nước lọc, một ít muối, đổ trám vào nồi và đậy kín 30 phút là trám chín. Mẹ mình bảo, ai khéo lắm mới ỏm được trám. Ỏm nước chưa đủ nóng ăn sẽ sượng, còn nóng quá thì quả trám sẽ cứng không ăn được ”, chị An cho hay.

Quả trám đen được chị An mua với giá 140 nghìn đồng, chưa kể phí ship. (Ảnh: Bảo An).

Theo chị An, quả trám sau khi ỏm chín sẽ rất thơm, ăn rất bùi. Ngoài ăn luôn, chị còn làm món xôi trám đen ăn với chim bồ câu. Đây là món ăn chị cảm thấy tâm đắc nhất từ trước đến nay.

Trám đen đã ỏm chín, cắt đôi để chuẩn bị nhồi gạo mang đi hấp thành xôi. (Ảnh: Bảo An).

“Trám đen sau khi ỏm sẽ được cắt đôi, bỏ hạt. Lấy một phần bóp nát, trộn đều với gạo nếp làm nhân nhồi vào quả trám rồi cho lên mẹt hấp. Chim bồ câu lọc lấy thịt rồi băm nhỏ, ăn cùng xôi trám.

Hạt trám được chị An chặt đôi nhìn như "mặt mếu", khều lấy nhân trong để rắc lên xôi trám, ăn rất bùi, béo và ngậy.

Xôi trám thành phầm được chị An làm cho các con ăn sáng. (Ảnh: Bảo An).

Xôi trám quyện vào nhau ăn bùi béo tự nhiên cùng chút ngậy của hạt trám, ngọt béo của của thịt chim bồ câu. Ngon lắm. Hai đứa con mình đang chơi ở tầng 4, ngửi thấy mùi xôi trám thơm nên chạy xuống để “ăn vụng” đấy”, chị An chia sẻ.

Các con chị An thích thú với món xôi trám thơm ngon mẹ vừa làm. (Ảnh: Bảo An).

Cũng mua trám đen với giá 160 nghìn đồng/kg, chị Nguyễn Thu Trang, quê ở Điện Biên cho biết, mỗi độ thu sang, khi làn sương mỏng bắt đầu giăng khắp núi đồi, những phiên chợ vùng cao quê chị lại rộn ràng mua bán quả trám đen.

“Đây là loại quả gắn liền với hương vị đất trời. Vừa mộc mạc vừa đậm đà bản sắc miền sơn cước. Người dân nơi đây coi cây trám như một người bạn lâu năm nên họ không bao giờ đốn hạ. Khi đến mùa thu hoạch, bà con chỉ dùng gậy để khẽ khàng rung, hứng quả rụng. Tuyệt đối không bẻ cành để giữ cho cây luôn xanh tốt”, chị Trang cho hay.

Quả trám nếp chị Trang mua với giá 160 nghìn đồng/kg để về ngâm mắm. (Ảnh: Thu Trang Nguyễn).

Theo chị Trang, quả trám đen có 2 giống chính: Trám tẻ thịt chắc và giòn; trám nếp bùi, ngọt, thịt mềm và nạc, phù hợp để nấu xôi, om thịt hoặc kho cá.

Khi chế biến các món từ trám nếp, chị Trang cho rằng, bước chọn quả đóng vai trò rất quan trọng. Phải chọn những quả có dáng thon dài, hai đầu nhọn, phần thịt dày. Quả trám có màu tím đen và lớp vỏ hơi sần chính là dấu hiệu quả trám đã chín già tự nhiên, phần thịt bên trong đã tích đủ tinh dầu và dưỡng chất nên ăn sẽ bùi, béo và thơm.

Món trám đen ngâm mắm tỏi ớt thành phẩm có thể bảo quản được 6 tháng trong ngăn mát tủ lạnh. (Ảnh: Thu Trang Nguyễn).

“Hôm nay tôi mua trám đen với giá 160 nghìn đồng/kg, đắt hơn cả thịt để làm món trám đen ngâm mắm tỏi ớt. Món này bảo quản được tới 6 tháng trong ngăn mát tủ lạnh. Trám ngâm ăn cùng cơm nóng, cháo hoặc kho thịt đều ngon. Nước mắm ngâm trám có thể tận dụng kho thịt hoặc chấm rau luộc cũng rất ngon”, chị Trang cho biết.