Chung niềm đam mê

Mở đầu cuốn sách là trang in “Lời tựa”, hai tác giả Võ Dũng - Thu Đông bày tỏ niềm tâm sự: "Hai vợ chồng tôi có chung niềm đam mê nhiếp ảnh. Chúng tôi bàn thống nhất tập hợp, chọn lọc những hình ảnh yêu thích đã sáng tác, chủ yếu về Bạc Liêu in thành tập, trước hết là để lưu giữ, kế đến là để có món quà tặng Bạc Liêu nhằm thay lời tri ân đối với quê hương, nơi mà hai đứa tôi đã lớn lên, học tập, cống hiến và trưởng thành... mặt khác cũng nhằm giới thiệu với mọi người về quê hương Bạc Liêu thân yêu của vợ chồng tôi".

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Võ Văn Dũng.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Thị Thu Đông.

Dường như cặp đôi vợ chồng nghệ sĩ nhiếp ảnh Võ Dũng – Thu Đông lặng lẽ thi đua với nhau, dùng ống kính ngợi ca vẻ đẹp của quê hương, đất nước. Họ cùng nhau mô tả niềm vui trong sinh hoạt và trong lao động của con người. Những hình ảnh sống động cứ đan xen với nhau, nối tiếp với nhau trên những trang sách: Ước mơ xanh; Bản sắc quê hương; Mùa xuân của ba; Vũ điệu ngày mùa; Góc quê; Đón ba…. của Thu Đông. Rồi: Hát về những năm tháng hào hùng; Con đường phượng vĩ; Đưa chữ về vùng sâu; Nghề truyền thống; Mùa xuân của mẹ; Cho những chuyến ra khơi… của Võ Dũng.

Đờn kìm cách điệu – biểu tượng văn hóa tỉnh Bạc Liêu. Ảnh: Nhật Nam

Tuy có khác nhau về nhân vật và cảnh, về thời gian và không gian chụp nhưng cùng có chung một ý tưởng là ca ngợi sự đổi thay kỳ diệu của Bạc Liêu. Không đọc chú thích, chỉ nhìn tác phẩm cũng thấy toàn những hình ảnh đời thường hiện hữu quanh ta nhưng rất đỗi thân thương, đầy chất lãng mạn, lạc quan đem đến cho người thưởng lãm thêm yêu cuộc sống.

Võ Dũng – nghệ danh Nam Nhật và Thu Đông – nghệ danh Nhật Nam. Nếu không nhìn dòng chữ ghi tên tác giả dưới mỗi bức ảnh, người xem cũng khó biết đâu là tác phẩm của người chồng, còn đâu là tác phẩm do người vợ chụp. “Một góc thành phố Bạc Liêu” với con sông uốn lượn ở giữa, những ngôi nhà xinh xinh xếp hàng ngay ngắn ven những con đường trông cứ như sa bàn ở triển lãm quy hoạch thành phố, có đường nét rắn rỏi; “Đồng đất Bạc Liêu hôm nay” hoành tráng hay “Chào cờ đầu tuần trên quảng trường Hùng Vương” chẳng hạn, lại là tác phẩm của người vợ; còn “Nữ sinh duyên dáng”, “Một góc của thiên nhiên” dịu dàng thơ mộng; “Đôi bạn” cũng vậy, lại do người chồng thể hiện.

Trung tâm triển lãm Văn hóa Nghệ thuật và Nhà hát Cao Văn Lầu tỉnh Bạc Liêu. Ảnh: Nhật Nam

Báo Người lao động từng tổ chức giao lưu gặp gỡ với các văn nghệ sĩ thành danh, thành đạt, qua đó suy tôn vai trò người phụ nữ, người vợ là bệ đỡ của những tài năng. Với trường hợp cặp đôi nghệ sĩ nhiếp ảnh Võ Dũng – Thu Đông thì lại khác. Không có ai là bệ đỡ của nhau.

Tác giả Thu Đông chia sẻ: “Nhà tôi ở xa cơ quan, hàng ngày đi làm phải qua đò hoặc chạy xe một vòng xa. Một hôm, ảnh (anh ấy) đi làm về còn nhờ người chở theo mấy chục quày dừa nước. Tôi tự hỏi, người ta mua một quày về ăn thì được rồi, còn đằng này, anh mang cả đống về chất đầy trên bộ ngựa để làm gì? Ảnh bảo, mua về cho em chụp hình chơi! Vợ chồng lại bàn nhau bố cục bức ảnh, thời điểm chụp và cách thực hiện… Thế là chủ nhật, anh mướn hai chiếc xe vua (xe lôi đạp) chở đầy những quày dừa nước, mượn nhỏ em gái ngồi lên xe cho người ta chở đi, rồi vợ chồng lội xuống ruộng chạy theo lia máy… tác phẩm “Ra chợ” chào đời và liên tục đạt giải”.

Cho những chuyến ra khơi. Ảnh: Nam Nhật

Võ Dũng – Thu Đông, hai vợ chồng nghệ sĩ luôn song hành và cùng tiến bước trong môn nghệ thuật thị giác mà họ cùng yêu thích. Họ cùng tạo được “tiếng nói” trong giới nhiếp ảnh nghệ thuật bằng những tác phẩm của mình với những giải thưởng trong nước và quốc tế: “Mùa thu hoạch” - Nhật Nam, đẹp như bức tranh của một họa sĩ tài hoa. Tác phẩm nhiếp ảnh này từng liên tục đoạt huy chương Vàng, Bạc, Đồng tại các cuộc thi ảnh quốc tế tổ chức tại Slovakia năm 2016, Mỹ năm 2013, Singapore năm 2013.

Mùa thu hoạch. Ảnh: Nhật Nam

Hình ảnh những người công nhân đang lội bì bõm trong sình lầy, nước biển ngang gối, gò lưng kéo sợi dây cáp trong “Dẫn dòng điện xanh” – Nhật Nam, từng đoạt giải Bằng Danh dự cuộc thi ảnh quốc tế tại Hy Lạp năm 2013. “Vũ điệu ngày mùa” – Nam Nhật, đoạt giải cấp quốc gia cuộc thi ảnh ASEAN “Hướng tới tầm nhìn ASEAN 2020” - năm 2001. Vẻ đẹp xôn xao trước hừng đông của “Nhộn nhịp công trình” – Nam Nhật, Giải B ảnh xuất sắc quốc gia năm 2002. “Hạnh phúc đơn sơ” – Nhật Nam, với nụ cười thật là giản dị, chất phác của hai vợ chồng người nông dân Nam Bộ khi họ trúng vụ lúa bội thu được tác giả bắt đúng khoảnh khắc, in tràn bìa cuốn sách ảnh nghệ thuật cứ đọng mãi với người xem, từng đoạt Giải lớn Đặc biệt và giải Nhất cuộc thi ảnh nghệ thuật toàn quốc dành cho phụ nữ Việt Nam năm 2000….

Hạnh phúc đơn sơ. Ảnh: Nhật Nam

Sẽ là thiếu sót nếu không viết về những tấm ảnh chụp cò của Nam Nhật: “Về tổ ấm” ; “Mùa hạnh phúc” ; “Vũ điệu ban mai”; “Vòng tay mẹ”. Không chỉ bởi tác giả đã kỳ công, rình chụp được những khoảnh khắc rất sinh động của những con cò mà quan trọng hơn, thú vị hơn, đó là những tấm ảnh chụp cảnh sinh hoạt của động vật nhưng nó lại thể hiện được nét sinh hoạt tập thể và tình mẫu tử - con cò mẹ đang dang sải cánh hết cỡ để che chở cho đàn cò con… chính nơi đây đang được tỉnh Bạc Liêu lo bảo tồn sinh thái, giữ gìn để khu vực này trở thành điểm tham quan du lịch hấp dẫn lý tưởng.

Cố NSNA Võ An Khánh (Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật) từng nhận xét: “Xem tập ảnh này chắc không ít người vừa ngạc nhiên cũng vừa thán phục, rồi sẽ có những câu hỏi như: Hai người này rất bộn bề và tất bật với công việc lãnh đạo, quản lý thì còn thời gian đâu mà sáng tác, cho ra đời những đứa con tinh thần xinh đẹp và bụ bẫm này?

Về tổ ấm. Ảnh: Nam Nhật

Nhưng riêng tôi thì vô cùng khâm phục, bởi hai nghệ sĩ không chỉ tiêu biểu về niềm đam mê sáng tác, sáng tạo, về nhân cách con người, về bản lĩnh nghề nghiệp, mà còn là người đóng vai trò đầu tàu, luôn khuyến khích, động viên, tạo điều kiện cho cả đội ngũ văn nghệ sĩ vùng đất cực Nam này, trong đó có tôi “cháy” hết mình cho sự nghiệp nhiếp ảnh nói riêng, sự nghiệp văn học nghệ thuật nói chung, cũng như nỗ lực hết mình cho sự phát triển toàn diện của tỉnh Bạc Liêu đã qua. Khi xem qua tập ảnh, tôi cảm giác như đang lạc vào một vườn hoa có nhiều chủng loại, lắm sắc hương, mênh mang cảm xúc mà không tài nào diễn tả cặn kẽ từng loài hoa được, chỉ nói được căng một vài khía cạnh nhỏ của vườn hoa lớn này…”.

Với cuốn sách Ảnh nghệ thuật của Võ Dũng – Thu Đông, người xem thấy yêu mến Bạc Liêu, một tỉnh miền Tây Nam Bộ xa xôi, nay trở nên gần gũi với cảnh và người - Cảnh đẹp và những con người đáng yêu đang lao động cần cù dựng xây cho quê hương Bạc Liêu để ai đã từng đến một lần lại mong có dịp quay lại, còn ai chưa đến bao giờ thì ao ước có ngày được đến Bạc Liêu.

Nguyễn Ngọc Phan

Trương Hoàng Thêm – Đỗ Thùy Mai: Tác phẩm của trái tim cùng nhịp đập

Trước hết, hãy nói về nghề. Trương Hoàng Thêm (sinh năm 1954) và Đỗ Thùy Mai (sinh năm 1963), họ đều bắt đầu từ nghề...