Cái chết của thủ lĩnh tối cao al-Qaeda hé lộ sự thật về cuộc chiến chống khủng bố của Mỹ

Khung cảnh ở khu dân cư nơi thủ lĩnh tối cao khủng bố al-Qaeda bị Mỹ tiêu diệt tại Kabul, Afghanistan.

Việc một thủ lĩnh tổ chức khủng bố bị tiêu diệt ngày càng trở thành câu chuyện bình thường, khi năng lực chống khủng bố của Mỹ ngày càng gia tăng.

Nhưng loại bỏ thủ lĩnh tối cao của tổ chức khủng bố al-Qaeda, Ayman al-Zawahiri, tại ban công một tòa nhà ở thủ đô Kabul, Afghanistan – thành phố mà Mỹ đã rút lui trong hỗn loạn vào năm ngoái – không phải là câu chuyện thường ngày, theo CNN.

Sau 20 năm Mỹ phát động cuộc chiến chống khủng bố ở Afghanistan, mọi chuyện dường như đã quay trở lại vạch xuất phát.

Afghanistan một lần nữa trở thành nơi trú ẩn an toàn của những kẻ khủng bố. Thủ lĩnh tối cao al-Qaeda, al-Zawahiri là một trong những nhân vật bị Mỹ săn lùng gắt gao bậc nhất, lại có thể bình thản sinh sống cùng người thân ở Kabul.

Mỹ tiêu diệt trùm khủng bố al-Qaeda bằng tên lửa đặc biệt, phóng ra 6 lưỡi dao.

Trong nhiều năm, nhận thức của Mỹ về mối đe dọa của tổ chức khủng bố al-Qaeda ở Afghanistan ngày càng giảm dần. Nhưng khi Mỹ rút quân hoàn toàn vào năm ngoái, các chuyên gia đã bày tỏ lo ngại rằng sớm hay muộn, al-Qaeda cũng sẽ quay trở lại.

Al-Qaeda đang “âm thầm chuẩn bị cho một điều gì đó”, một cựu quan chức chính phủ Afghanistan am hiểu về hoạt động chống khủng bố, nói.

Cựu quan chức này cho rằng, al-Zawahiri không phải là nhân vật có ảnh hưởng duy nhất của tổ chức ở Afghanistan. Thủ lĩnh số 2, Saif al-Adel từng ẩn náu tại Iran, dường như gần đây đã quay trở lại Afghanistan.

Tháng 5/2021, ngay trước khi Kabul thất thủ, các quan chức tình báo Afghanistan dự đoán al-Qaeda sẽ tái tổ chức ở quốc gia này nhờ vào sự bao che của Taliban. Tổ chức khủng bố này có thể mất 6-12 tháng để xây dựng lại năng lực tấn công khủng bố ở khu vực và khoảng 18 tháng để có thể đe dọa phương Tây.

Không rõ cái chết của al-Zawahiri sẽ khiến mốc thời gian này thay đổi ra sao, nhưng không có nghĩa là al-Qaeda sẽ ngừng các kế hoạch gieo rắc nỗi sợ hãi ở phương Tây, theo CNN.

Đối với Taliban, tổ chức đang nắm quyền kiểm soát Afghanistan này cũng không vì vậy mà thay đổi, CNN nhận định.

Mạng lưới Haqqani trong hàng ngũ Taliban từ lâu được biết đến có mối quan hệ chặt chẽ với al-Qaeda. Mạng lưới này được cho là đã cung cấp sự hỗ trợ để al-Zawahiri ở lại Kabul.

Al-Zawahiri (phải) trở thành thủ lĩnh tối cao al-Qaeda sau khi trùm khủng bố Osama bin Laden bị tiêu diệt năm 2011.

Theo CNN, các lãnh đạo Taliban theo đường lối ôn hòa không muốn vì chuyện này mà cản trở quá trình hội nhập của Afghanistan. Nhưng mạng lưới Haqqani mới là nhánh có ảnh hưởng lớn nhất. 

Dưới sự bảo trợ mạng lưới Haqqani, al-Zawahiri ngày càng tự tin và thoải mái hơn trong việc gửi các thông điệp ra thế giới. Sự tự mãn và mất cảnh giác này có thể là nguyên nhân khiến Mỹ dễ dàng tiêu diệt thủ lĩnh số 1 của al-Qaeda.

CNN kết luận, có những điều mà Mỹ từng cố gắng thay đổi trong hàng thập kỷ qua, nay đã quay trở lại. Trong giai đoạn Taliban nắm quyền lần đầu tiên ở Afghanistan (1996 – 2001), tổ chức này đã nuôi dưỡng thành viên al-Qaeda, bao gồm trùm khủng bố Osama bin Laden, bất chấp lời kêu gọi của Mỹ.

Ngày nay, các nhánh của Taliban lại quyết định nuôi dưỡng al-Qaeda một lần nữa.

Nhưng có một sự khác biệt, đó là các bước tiến về công nghệ và kinh nghiệm chống khủng bố toàn cầu giúp Mỹ tự tin tiêu diệt al-Zawahiri, khi thủ lĩnh tối cao al-Qaeda nghĩ rằng mình đã an toàn ở Kabul, CNN kết luận.