Vinh danh những sáng tạo của thiếu nhi, vì thiếu nhi

Ban tổ chức cũng trao 4 giải đồng hạng mang tên Khát vọng Dế Mèn cho: Chùm tranh của Hoàng Nhật Quang (11 tuổi, Lạng Sơn); “Ông Ba Bị và những đứa trẻ trong mơ” (truyện dài của Lạc An, NXB Kim Đồng); “Ở một nơi có rất nhiều rồng” (bản thảo truyện dài của Mộc An); “Vua ngan xóm hồ” (bản thảo truyện dài của nhà văn Uông Triều).

2 tặng thưởng của Hội đồng giám khảo được trao cho “Nghé ọ Hai Xoáy” (truyện dài của Phạm Anh Xuân, NXB Văn học - Tân Việt Books); “Tôi, bố tôi, và…” và “Từ những bức thư” (chùm bản thảo của Đoàn Lữ Thụy Phương, 10 tuổi).

BTC trao bằng chứng nhận Top 10 chung khảo Dế Mèn lần 4 - 2023. (Ảnh: Huyền Thương)

Một mùa giải bội thu

Theo tiêu chí của giải Dế Mèn được công bố trong Báo cáo Tổng kết của Hội đồng Giám khảo mùa giải thứ nhất năm 2020 thì hạng mục Giải thưởng Lớn - Hiệp sĩ Dế Mèn vẫn giữ tiêu chí quan trọng nhất là trao cho tác giả có “sáng tác, trình diễn nghệ thuật - giải trí xuất sắc trong năm”, đồng thời có bề dày sáng tác, cống hiến cho thiếu nhi trong cả sự nghiệp của mình. 

Sau giải Hiệp sĩ Dế Mèn đầu tiên (lần 1 - 2020) được trao cho nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, và sau 2 năm liên tiếp (2021 - 2022) không tìm được "Hiệp sĩ" thì năm nay, giải Hiệp sĩ Dế Mèn thứ 2 đã được trao cho nhà văn Trần Đức Tiến.

Tổng giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang trao giải Hiệp sĩ Dế Mèn cho Nhà văn Trần Đức Tiến.

"A lô!... Cậu đấy à?" - sáng tác tiếp theo của cuốn đồng thoại nổi tiếng "Xóm Bờ Giậu "(2019) đã giúp nhà văn Trần Đức Tiến nhận được giải Hiệp sĩ Dế Mèn. Đây là tác phẩm chứng kiến sự “trẻ hóa” bất ngờ của nhà văn. Khoảng cách giữa tác giả và những nhân vật nhỏ tuổi trở nên mờ nhòe khi nhà văn thì ngày càng hồn nhiên, mơ mộng, hóm hỉnh, còn nhân vật thì có xu hướng trở thành những “ông cụ non”.

Tác giả hiểu những trò chơi gần như đã thành hơi thở của trẻ. Hiểu cái ngúng nguẩy và những giận hờn như mưa bóng mây của chúng. Hiểu nỗi khao khát khám phá. Hiểu những vẫy gọi xa xôi... Các câu chuyện rất lỏng về chất truyện, tự nhiên duỗi mình về phía mơ mộng, nên thơ. Phần thông điệp hay bài học kín đáo nép mình trước cảnh quan sinh thái đầy sức gợi.

Bìa cuốn sách "A lô!... Cậu đấy à?".

Đây cũng là mùa giải đã có công phát hiện và vinh danh hai tác giả nhí, với những tác phẩm được đánh giá cao, bộc lộ được những phẩm chất sáng tạo chuyên nghiệp.

Trao giải "Khát vọng Dế Mèn" cho họa sĩ nhí Hoàng Nhật Quang và tặng thưởng của "Hội đồng Giám khảo" cho nhà văn nhí Thụy Phương.

Chùm tranh của hoạ sĩ nhí Hoàng Nhật Nam đã gây ấn tượng mạnh mẽ với nhiều bức tranh khổ lớn, lối vẽ tự do, sáng tạo, màu sắc sinh động, nhiều biến hoá. Nói về tài năng này, họa sĩ Thành Chương - thành viên Hội đồng Giám khảo nhận xét: Năng lực (năng khiếu) về tạo hình, trí tưởng tượng cũng như sự làm việc với những bức tranh lớn này Hoàng Nhật Quang chắc chắn sẽ còn đi rất xa.

Một bức tranh vẽ trên khổ lớn của Hoàng Nhật Quang.

Với chùm bản thảo truyện dài có dung lượng khá đồ sộ của mình, tác giả nhí Thuỵ Phương cũng khiến nhiều người phải ngạc nhiên trước sức tưởng tượng và ngôn ngữ văn chương phong phú của cô bé 10 tuổi.

Theo nhà phê bình, PGS.TS Văn Giá, thành viên Hội đồng giám khảo, Thụy Phương có sức viết đáng nể so với độ tuổi, văn phong chỉn chu, kỹ lưỡng, với những câu văn chững chạc, chuyên nghiệp. Đây cũng là tín hiệu đáng quý cho tương lai của tác giả nhí này.

Góp phần xây dựng đời sống tinh thần phong phú của trẻ em

Phát biểu tại Lễ trao giải, Tổng giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang khẳng định: Viết về thiếu nhi, lấy thiếu nhi là chủ thể sáng tác luôn tạo ra một sự cuốn hút đặc biệt với những góc nhìn sinh động, đa sắc màu và mới mẻ.

Giải thưởng có sức lan toả ở mọi lứa tuổi, ở cả trong và ngoài nước. Nhiều tác giả nước ngoài đã gửi tác phẩm tham dự và đoạt giải. Theo bà Vũ Việt Trang, điều này càng cho thấy ý nghĩa to lớn mà Giải thưởng Thiếu nhi Dế mèn đã mang đến cho xã hội, và đặc biệt là mang đến niềm vui cho những độc giả nhỏ tuổi vốn luôn mong muốn khám phá, tìm hiểu về thế giới xung quanh.

Qua 4 mùa tổ chức, Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn ngày càng chuyên nghiệp hơn, thu hút được sự chú ý, sự sáng tạo của đông đảo văn nghệ sĩ và thiếu nhi. 

Đặc biệt, uy tín của Giải thưởng Thiếu nhi Dế mèn được tạo dựng bởi chất lượng và sự cẩn trọng trong bình chọn các tác phẩm, tác giả. Những thành viên Ban Giám khảo đáng kính, có uy tín trong hoạt động văn học nghệ thuật của đất nước đã mang lại thành công lớn cho một giải thưởng văn học không chỉ dành cho thiếu nhi mà còn là sân chơi nghệ thuật của cả người lớn và các em nhỏ, Tổng giám đốc TTXVN nhấn mạnh.

Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn đã góp thêm tiếng nói động viên, cổ vũ để đời sống tinh thần của trẻ em ngày một phong phú hơn; thể hiện được tình yêu, sự quan tâm, chăm sóc của xã hội đối với các em thiếu niên, nhi đồng, mầm non của đất nước. Hơn thế nữa, Giải thưởng còn là nơi phát hiện, ươm mầm những tài năng văn học, nghệ thuật nhí.

Huyền Thương

Công bố thành lập Giải thưởng Văn học Kim Đồng

Sáng 30/5, Nhà Xuất bản Kim Đồng công bố thành lập Giải thưởng Văn học Kim Đồng và phát động Cuộc vận động sáng...