4 kỹ năng có lợi cho trẻ trong suốt cuộc đời, số thứ 3 là quan trọng nhất

Mọi bậc bố mẹ đều hy vọng con mình sẽ phát triển khả năng cạnh tranh lâu dài khi lớn lên, không chỉ điểm số cao tạm thời hay kỹ năng học được, mà là những năng lực cốt lõi sẽ đồng hành cùng con qua tuổi vị thành niên, thách thức nơi làm việc và định hướng cuộc sống.

Trên thực tế, tập trung vào bốn lĩnh vực chính, trẻ có thể dần xây dựng nền tảng tự tin, mang lại lợi ích trong suốt cuộc đời. Đặc biệt, lĩnh vực thứ ba, tuy nghe qua có vẻ bình thường, nhưng có thể quyết định khả năng phục hồi của trẻ trước rủi ro trong tương lai.

Rèn luyện khả năng cảm nhận hạnh phúc

Nhiều bậc bố mẹ quen với việc tạo ra hạnh phúc bằng cách mua đồ chơi mới, đăng ký vào các lớp học thú vị và đáp ứng đủ nhu cầu vật chất, nhưng vô tình bỏ qua điều quan trọng hơn là dạy con tự tìm thấy hạnh phúc.

Hạnh phúc đích thực chính là khả năng khám phá những điều nhỏ bé, tươi đẹp trong cuộc sống thường nhật như hương thơm ngọt ngào của hoa trên đường đi học về, cảm giác thành tựu sau khi hoàn thành một bức tranh ghép hình...

Khả năng này sẽ trở thành một tấm đệm tâm lý vững chắc cho trẻ em trong tương lai, khi gặp thất bại trong kỳ thi hay khó khăn trong công việc, trẻ không bị choáng ngợp bởi những cảm xúc tiêu cực. Thay vào đó, trẻ tìm thấy sức mạnh từ những điều nhỏ nhặt xung quanh và nhanh chóng thích nghi.

Bố mẹ có thể trò chuyện với con về những niềm vui nhỏ bé mỗi ngày, chẳng hạn như “Điều gì khiến con vui nhất hôm nay?” cùng con tham gia những việc đơn giản trong cuộc sống, chẳng hạn như cùng làm bánh bao, trồng chậu cây cảnh, để trẻ cảm nhận được sự hài lòng sau khi cho đi trong quá trình thực hành.

Rèn luyện khả năng cảm nhận hạnh phúc.

Dạy cách giải quyết vấn đề độc lập

"Mẹ ơi, con không tìm thấy cặp sách!" "Bố ơi, con không làm được bài này!" Khi trẻ yêu cầu giúp đỡ, phản ứng đầu tiên của nhiều bậc bố mẹ là giúp con giải quyết, giải thích vấn đề, giải quyết mâu thuẫn. Tuy nhiên, theo thời gian, trẻ hình thành thói quen tìm đến người khác trước khi gặp vấn đề, từ đó mất đi khả năng suy nghĩ và hành động độc lập.

Sự độc lập thực sự không có nghĩa là để trẻ tự xử lý mọi việc, mà là dạy các bước giải quyết cụ thể. Trước tiên, hãy bình tĩnh xem xét vấn đề là gì, sau đó tìm giải pháp khả thi, và cuối cùng, thử nghiệm hành động. Ví dụ, nếu trẻ không tìm thấy ba lô, đừng vội vàng giúp trẻ tìm. Thay vào đó, hãy hướng dẫn trẻ nhớ lại "Lần cuối con thấy ba lô ở đâu? Trên ghế sofa phòng khách, hay cạnh bàn học? Chúng ta hãy cùng nhau kiểm tra cả hai nơi."

Khi trẻ dần học cách tự giải quyết những vấn đề nhỏ, chẳng hạn như sắp xếp cặp sách và thương lượng chia đồ chơi với bạn cùng lớp, trẻ sẽ có đủ tự tin để đưa ra phán đoán, giữ bình tĩnh khi đối mặt với những thách thức lớn hơn trong tương lai, chẳng hạn như chọn chuyên ngành và xử lý các mối quan hệ ở nơi làm việc.

Cho phép thử nghiệm, có sai sót 

Trong hệ thống giáo dục của nhiều gia đình, không được phép phạm lỗi và sự yếu đuối bị phủ nhận.

“Ngay cả việc nhỏ như vậy mà con cũng không làm được, sao con ngốc thế?” “Con trai phải mạnh mẽ, đừng khóc!” Tuy nhiên, chính sự không được phép này khiến trẻ dần học cách che giấu con người thật, không dám nói ra khi gặp thất bại, không dám thừa nhận lỗi lầm, và khi lớn lên thường lo lắng thất bại, thậm chí không dám thử những cơ hội mới.

Việc cho phép trẻ phạm sai lầm và bộc lộ sự yếu đuối về cơ bản sẽ tạo nên mạng lưới an toàn về mặt tâm lý. Cho trẻ biết rằng ngay cả khi con phạm sai lầm, bố mẹ sẽ cùng con đối mặt, hay cả con buồn có thể khóc mà không cần lo lắng. Cảm giác an toàn này sẽ trở thành nguồn can đảm suốt đời cho trẻ, dám khám phá những điều chưa biết, biết rằng mình có sự hỗ trợ, dám thừa nhận những thiếu sót, hiểu rằng phạm sai lầm là một phần của sự trưởng thành.

Sự tự tin được chấp nhận này quan trọng hơn bất kỳ kỹ năng nào khác, cho phép trẻ duy trì sự ổn định bên trong, không phủ nhận bản thân và không dễ dàng bỏ cuộc trong tương lai.

Cho phép thử nghiệm, có sai sót cũng như dễ bị tổn thương.

Phát triển thói quen đọc sách

Như đã biết, đọc sách giúp tích lũy kiến ​​thức, mở rộng tư duy và vun đắp lòng đồng cảm. Trẻ đọc sách thường xuyên phát triển tư duy tốt và hiểu quan điểm của những người khác nhau. Điều này giúp trẻ phát triển trí tuệ và góc nhìn sâu sắc hơn khi tương tác với người khác.

Bố mẹ có thể bắt đầu bằng việc đọc sách cùng con, dành 20 phút mỗi tối để đọc truyện tranh hoặc kể chuyện cho con nghe, đặt sách ở mọi ngóc ngách trong nhà - cạnh ghế sofa, đầu giường, bàn ăn, để trẻ lấy sách bất cứ lúc nào, và dần biến việc đọc thành một việc tự nhiên như ăn uống và ngủ nghỉ.

Bố mẹ có thể bắt đầu bằng việc đọc sách cùng con.