Những đứa con không biết ơn do từ nhỏ được dạy bởi 3 kiểu bố mẹ

Mới đây, trên một diễn đàn về gia đình có bàn luận chủ đề "Một đứa trẻ thiếu tự tin từ nhỏ sẽ cảm thấy thế nào?"

Bên dưới bài đăng nhiều người bình luận bày tỏ suy nghĩ.

A: "Tôi sợ nói to và sợ nhìn người khác"

B: "Tôi không dám thể hiện bản thân trước mặt người khác vì sợ bị chê cười"

C: "Tôi không dám không dám chào người quen, thường cố gắng tránh mặt"

D: "Tôi luôn cảm thấy mình chưa đủ giỏi, không có điểm mạnh"

Thực tế, không ai sinh ra đã có sự tự tin, và việc trẻ tự tin hay tự ti trong tương lai có liên quan chặt chẽ đến cách nuôi dạy hàng ngày của cha mẹ.

Đôi khi, những lời nói và hành động vô tình có thể hủy hoại sự tự tin của trẻ.

Thường xuyên so sánh trẻ

Nhiều bậc bố mẹ thích so sánh nên thường nói:

"Sao con ngốc thế? Mẹ thấy bạn A làm tốt hơn rất nhiều."

“Học hành kém như vậy, sao còn có can đảm chơi đùa?”

"Tại sao mẹ lại sinh ra một đứa trẻ như con?"

Đối với trẻ, bố mẹ chính là người mình tin tưởng nhất. Sự hiểu biết về bản thân phần lớn đến từ đánh giá của bố mẹ.

Kiểu đánh giá này là loại gợi ý tốt sẽ khiến trẻ ngoan, gợi ý xấu sẽ khiến trẻ cảm thấy tự ti.

Có một từ trong tâm lý học gọi là “tín hiệu tiêu cực”, tức là khi bố mẹ luôn xem thường trẻ, hoặc phóng đại, dán nhãn cho những vấn đề nhỏ nhặt, trẻ sẽ vô thức tiến gần hơn đến những điều này, và cuối cùng rơi vào “vòng tròn tự ti”. 

Hơn nữa, khi trẻ cảm thấy không được yêu thương hoặc đánh giá thấp, có thể tìm kiếm sự chấp nhận từ những nguồn khác, dẫn đến việc tìm kiếm sự công nhận từ bạn bè hoặc ngay cả từ những mối quan hệ không lành mạnh.

Thường xuyên so sánh trẻ.

Không cho trẻ quyền được tự do lựa chọn

Nhiều bậc bố mẹ, ngay từ sớm đã sắp xếp và làm mọi việc với khẩu hiệu “tất cả đều vì lợi ích của con”. Họ thường cảm thấy rằng việc kiểm soát mọi khía cạnh trong cuộc sống sẽ giúp trẻ phát triển tốt hơn. Tuy nhiên, vô tình tước đi quyền được lựa chọn với danh nghĩa “vì con”.

Khi trẻ không được phép đưa ra quyết định,không có cơ hội rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề và tự lập. Điều này dẫn đến việc trẻ cảm thấy không đủ khả năng để đối mặt với những thách thức trong cuộc sống.

Việc bố mẹ luôn can thiệp vào mọi hành động, từ chọn đồ chơi, quyết định hoạt động nào nên tham gia, sẽ khiến trẻ cảm thấy bất lực và phụ thuộc. Kết quả là, trẻ có thể trở nên nhút nhát, thiếu tự tin và không dám mạo hiểm thử điều mới.

Mỗi đứa trẻ đều cần lựa chọn con đường sống riêng. Việc cho trẻ không gian để khám phá và đưa ra quyết định sẽ giúp phát triển khả năng tư duy độc lập. Trẻ học cách đánh giá tình huống, đưa ra lựa chọn và chấp nhận hậu quả của những quyết định đó. 

Bằng cách cho trẻ tự do lựa chọn, có được sự độc lập và tự tin thực sự. Việc cho phép trẻ thử nghiệm và thậm chí mắc sai lầm sẽ giúp học hỏi và trưởng thành. 

Không cho trẻ quyền được tự do lựa chọn.

Đối với trẻ nhỏ, bố mẹ hãy cho trẻ thử đưa ra lựa chọn trong các việc sau:

Dưới đây là danh sách các ví dụ về quyền của trẻ trong việc đưa ra lựa chọn:

- Chọn trang phục: Trẻ chọn đồ mặc hàng ngày.

- Lựa chọn đồ chơi: Trẻ quyết định đồ chơi nào muốn chơi.

- Quyết định món ăn: Trẻ chọn món ăn trong bữa ăn.

- Chọn thời gian học tập: Trẻ tự quyết định thời gian học bài.

- Lựa chọn hoạt động ngoại khóa: Trẻ chọn môn thể thao hoặc hoạt động nghệ thuật.

- Chọn sách để đọc: Trẻ tự chọn cuốn sách muốn đọc.

- Lựa chọn bạn bè: Trẻ quyết định ai là bạn chơi cùng.

- Quyết định lịch trình hàng ngày: Trẻ tham gia lập kế hoạch cho một ngày đi chơi.

Yêu thương con có điều kiện

Tình yêu của bố mẹ dành cho con cái là vị tha. Điều này là đúng.

Nhưng trong quá trình yêu thương con, nhiều bậc bố mẹ đặt ra điều kiện dù cố ý hay vô ý.

Ví dụ: "Con ngoan ngoãn và đừng khóc thì mẹ mới thương"

"Bố mẹ chỉ thưởng quà khi con học tập chăm chỉ và đạt điểm cao"

"Con phải học piano thật giỏi mới là trẻ vâng lời"...

Nếu trẻ không đáp ứng được yêu cầu, bố mẹ sẽ rút lại tình yêu thương.

Yêu thương con có điều kiện.

Những yêu cầu này tạo ra áp lực vô hình, khiến trẻ cảm thấy tình yêu của bố mẹ chỉ tồn tại khi mình đáp ứng những tiêu chuẩn nhất định. 

Tình yêu thương bố mẹ dành cho con không phải ở việc để lại bao nhiêu tiền bạc, của cải mà là giúp trẻ lớn lên tự tin, ấm áp và luôn vui vẻ. Tình yêu thực sự cần phải được xây dựng dựa trên sự chấp nhận và tôn trọng bản thân trẻ, không phải là đánh giá dựa trên thành tích hay hành vi.

Vì vậy, hãy động viên và trân trọng trẻ nhiều hơn, khuyến khích khám phá sở thích và đam mê, cho phép trẻ thử nghiệm và thất bại mà không sợ bị chỉ trích. Hơn nữa, hãy cho trẻ nhiều quyền tự do lựa chọn, thử nghiệm nhiều khả năng và sống một cuộc đời thú vị hơn.