Áp lực công việc dẫn đến rối loạn lo âu ở người trẻ

Từ Burn-out đến lo âu mãn tính

Burn-out được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận là một hội chứng liên quan đến công việc, đặc trưng bởi cảm giác kiệt quệ năng lượng, tăng sự xa cách tinh thần với công việc, và giảm hiệu quả chuyên môn. Khi kiệt sức kéo dài, nó sẽ tạo ra mảnh đất màu mỡ cho rối loạn lo âu phát triển.

Burn-out là con đường ngắn dẫn đến Rối loạn lo âu

Chủ nghĩa hoàn hảo và áp lực tự thân

Nhiều người trẻ bị thúc đẩy bởi chủ nghĩa hoàn hảo (Perfectionism) và áp lực phải đạt thành tựu sớm. Họ tự đặt ra các tiêu chuẩn quá cao, khiến họ không bao giờ cảm thấy hài lòng. Sự căng thẳng thần kinh này kích hoạt hệ thống "Chiến đấu hay bỏ chạy" (Fight or Flight) liên tục. Khi cơ thể thường xuyên tiết ra các hormone stress như Cortisol và Adrenaline, tâm trí dần bị bao phủ bởi sự lo lắng không kiểm soát, đây chính là Rối loạn Lo âu.

Văn hóa áp lực cao

Trong môi trường làm việc tốc độ cao, khái niệm "nghỉ ngơi" thường bị xem nhẹ. Sự kỳ vọng phải đa nhiệm (multitasking) và luôn sẵn sàng giải quyết vấn đề đã làm xóa mờ ranh giới giữa công việc và cuộc sống cá nhân. Việc thiếu ranh giới rõ ràng này khiến bộ não không bao giờ được nghỉ ngơi thực sự, dẫn đến sự kiệt quệ cả về thể chất lẫn tinh thần.

Nỗi sợ bị lãng quên (FOMO) và mạng xã hội

Mạng xã hội đóng vai trò là "chất xúc tác" của lo âu. Việc liên tục chứng kiến thành công của người khác tạo ra FOMO (Fear of Missing Out) trong sự nghiệp và cuộc sống. Nỗi sợ bị tụt lại, bị đánh giá thấp là một dạng lo âu xã hội lớn, trực tiếp làm tăng gánh nặng tâm lý lên giới trẻ.

Dấu hiệu lo âu ngụy trang dưới lớp mệt mỏi

Rối loạn Lo âu hiếm khi xuất hiện chỉ với cảm giác lo lắng đơn thuần. Ở giai đoạn đầu, nó thường biểu hiện dưới các triệu chứng thể chất, khiến người bệnh nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường:

- Rối loạn giấc ngủ: Khó vào giấc, thức dậy giữa đêm vì suy nghĩ miên man, hoặc ngủ quá nhiều nhưng vẫn cảm thấy mệt mỏi.

- Triệu chứng tim mạch: Đánh trống ngực, hồi hộp, hoặc cảm giác khó thở đột ngột (thường bị nhầm là bệnh tim mạch).

- Vấn đề tiêu hóa: Đau dạ dày, buồn nôn, hoặc Hội chứng Ruột kích thích (IBS). Hệ thần kinh trung ương và hệ tiêu hóa liên kết chặt chẽ, khi tâm trí căng thẳng, ruột sẽ phản ứng.

- Đau thể chất mãn tính: Đau đầu căng thẳng, đau cơ và đau vai gáy kéo dài không rõ nguyên nhân vật lý.

Nhận diện các dấu hiệu này là bước đầu tiên và quan trọng nhất để ngăn chặn lo âu phát triển thành mãn tính.

Thực hành đặt ranh giới

Học cách nói "Không" với những yêu cầu ngoài lề không cần thiết. Thiết lập quy tắc "Không email sau giờ làm" để tạo không gian an toàn cho tâm trí được thư giãn hoàn toàn.

Tập hít thở

Khi cảm thấy lo lắng ập đến, hãy thử các bài tập hít thở sâu. Kỹ thuật thở 4-7-8 (Hít vào 4 giây, giữ 7 giây, thở ra 8 giây) là một công cụ hiệu quả để kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm, giúp làm dịu cơ thể ngay lập tức.

Tự nhận thức là bước đầu để chữa lành

Theo chia sẻ từ Nguyễn Quốc Chinh – Digital Marketing Manager (Quản lý Tiếp thị Kỹ thuật số) tại một công ty Dược phẩm Đa Quốc Gia: "Điều mà chúng tôi cùng đồng ý đó là hiểu rõ chính mình là bước đầu để chữa lành."

Bạn có thể bắt đầu hành trình này bằng một bài test tâm lý đơn giản để tự đánh giá mức độ lo âu của bản thân một cách khách quan. Bài test rối loạn lo âu chỉ mất vài phút và có sẵn tại: https://www.grapsy.vn

Chủ động tầm soát rối loạn lo âu là bước nên làm

Nếu kết quả cho thấy mức độ lo âu ở mức trung bình hoặc cao, đừng quá lo lắng. Điều đó chỉ có nghĩa là bạn đã nhận ra vấn đề và hoàn toàn có thể tìm được hướng đi phù hợp.

Nếu cảm thấy tinh thần đang "đuối sức," hãy chủ động mở lời. Một người bạn, người thân, hoặc quan trọng nhất là một chuyên gia tâm lý - một người biết lắng nghe và không phán xét - có thể sẽ là điểm tựa vững chắc mà bạn đang cần.

Dù công việc có áp lực đến đâu, thì bạn cũng không nên bỏ quên sức khỏe tinh thần, vì nó cũng quan trọng như sức khoẻ thể chất.

Sức khỏe tinh thần là nền tảng của mọi thành công bền vững. Đừng để áp lực công việc và nỗi sợ thất bại tước đi sự bình yên của bạn. Hãy chủ động hành động ngay hôm nay.