Tác giả triển lãm 50 năm thống nhất đất nước được vinh danh đặc biệt tại Nhật

Mới đây, Lê Hữu Hiếu (SN 1982) - tác giả “Từ chiến thắng Bạch Đằng đến đại thắng 30/4/1975”  đã được vinh danh với danh hiệu “Nghệ sĩ tiên phong trên hành trình di sản UNESCO 2025”. Lễ vinh danh diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị quốc tế “Công nghiệp văn hóa – Động lực chiến lược trong phát triển bền vững”, do Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam và Nhật Bản tổ chứ

Tác giả Lê Hữu Hiếu nhận danh hiệu “Nghệ sĩ tiên phong trên hành trình di sản UNESCO 2025”

Danh hiệu này là sự ghi nhận cho tài năng sáng tạo và sự nỗ lực bền bỉ của Lê Hữu Hiếu trong việc chuyển tải di sản văn hóa Việt Nam thành ngôn ngữ nghệ thuật đương đại, đặc biệt là qua triển lãm sắp đặt quy mô lớn “Từ chiến thắng Bạch Đằng đến đại thắng 30/4/1975” từng gây tiếng vang tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (TP.HCM) vào tháng 4/2025.

Triển lãm “Từ chiến thắng Bạch Đằng đến đại thắng 30/4/1975” của tác giả Lê Hữu Hiếu

Triển lãm “Từ chiến thắng Bạch Đằng đến đại thắng 30/4/1975” là kết quả của 2 năm lao động nghệ thuật, nhưng ý tưởng thì đã được nghệ sĩ ấp ủ từ hơn chục năm trước. Trong một lần tận mắt chứng kiến bãi cọc Bạch Đằng – di tích của một trong những chiến thắng oai hùng nhất trong lịch sử dân tộc, tác giả Lê Hữu Hiếu đã bị thôi thúc phải “nói thay lịch sử” bằng nghệ thuật.

Dưới bàn tay của anh, những chất liệu thuần Việt như: gỗ mít, xơ dừa, dây thừng, vải đay, tơ tằm,... được kết hợp với tạo hình đương đại, tạo nên một không gian thị giác quy mô và đầy cảm xúc, nơi người xem không chỉ “xem” mà “sống lại” những khoảnh khắc hào hùng của dân tộc.

Điểm nổi bật trong triển lãm là hình ảnh những chiến binh vô danh: Không tên, không tuổi, không phân biệt giai cấp, được khắc họa bằng phong cách ước lệ, với hình dáng như những thân cây cổ thụ, vững chãi mọc lên từ lòng đất. Họ là hiện thân của tập thể nhân dân Việt Nam, những người làm nên kỳ tích lịch sử từ Bạch Đằng đến 30/4/1975.

“Mỗi người dân tham gia vào chiến thắng Bạch Đằng đều xứng đáng là tượng đài. Tôi muốn truyền tải điều đó bằng ngôn ngữ hình khối giản dị nhưng đầy sức nặng” – Lê Hữu Hiếu chia sẻ.

Tác giả tái hiện lại bãi cọc Bạch Đằng bằng nghệ thuật.

Một trong những điểm nhấn mạnh mẽ trong triển lãm là hình tượng Thần Bảo Hộ – không phải vị thần cụ thể trong thần thoại, mà là biểu tượng tinh thần của trời đất che chở, của niềm tin vào hòa bình và an yên. Các khúc gỗ được dựng theo chiều cao cảm xúc, có khúc lên tới 6 mét, phủ sơn mài đen bóng, gợi cảm giác vừa linh thiêng, vừa gần gũi.

Bước đi giữa những hàng cọc cao vút, xen kẽ với những vần thơ từ “Hịch tướng sĩ”, người xem như bước vào một dòng chảy ký ức, nơi quá khứ không ngủ yên mà trở về qua hình ảnh, màu sắc, vật liệu, ánh sáng.

Chính nhờ sự kết hợp khéo léo giữa tư liệu lịch sử, yếu tố văn hóa dân gian và thủ pháp nghệ thuật hiện đại, triển lãm đã tạo nên tiếng vang lớn. Không chỉ thu hút hàng triệu lượt người xem, sự kiện còn nhận được sự chú ý từ báo chí quốc tế.

Lê Hữu Hiếu phát biểu tại Hội nghị “Công nghiệp văn hóa – Động lực chiến lược trong phát triển bền vững”

Với tác phẩm này, Lê Hữu Hiếu đã góp phần hiện thực hóa tầm nhìn của Công ước UNESCO 2003 về bảo vệ di sản phi vật thể và Chiến lược toàn cầu của UNESCO về công nghiệp sáng tạo. Việc anh được trao danh hiệu tại Nhật Bản là sự ghi nhận với nghệ thuật Việt Nam trong việc bảo tồn và phát triển bản sắc dân tộc một cách sống động, sáng tạo, bền vững.

Chia sẻ về thành tích lần này, tác giả Lê Hữu Hiếu chia sẻ: “Tôi không chỉ muốn lưu giữ lịch sử bằng nghệ thuật. Tôi muốn phát triển nó, làm cho di sản tiếp tục sống trong lòng người hôm nay. Đối với tôi, nghệ thuật là một cái rễ, khi gặp nước, nó sẽ tự tìm lối mà vươn lên. Gốc rễ ấy chính là văn hóa dân tộc”.