3 dấu hiệu tiết lộ trẻ mang “gen lãnh đạo giỏi", lớn lên thành đạt

Từ góc nhìn tâm lý học, sự kiên nhẫn được xem là yếu tố có thể định hình cả cuộc đời của một con người.

Khi áp dụng trong việc nuôi dạy con, khái niệm này được gọi là “khả năng trì hoãn sự thỏa mãn” – tức là biết chủ động chờ đợi, kiềm chế ham muốn trước mắt để đạt được phần thưởng lớn hơn trong tương lai.

Thí nghiệm “kẹo dẻo” nổi tiếng đã chứng minh điều đó. Các nhà nghiên cứu đưa cho trẻ một viên kẹo dẻo và nói rằng nếu chờ thêm một lúc, sẽ được thưởng thêm một viên nữa. Kết quả cho thấy: Những đứa trẻ đủ kiên nhẫn để chờ đợi phần thưởng thứ hai thường có thành tích học tập tốt, kỹ năng xã hội vững vàng và sức khỏe tinh thần ổn định hơn khi trưởng thành.

Điều này chứng minh rằng người biết kiểm soát bản thân và trì hoãn sự hài lòng nhất thời thường có nhiều khả năng thành công hơn trong cuộc sống.

Trẻ em có khả năng trì hoãn sự thỏa mãn thường bộc lộ điều đó từ rất sớm, trong cách xử lý thất vọng, chờ đợi hay đặt mục tiêu. Nếu trẻ thể hiện được ba biểu hiện này, cho thấy con đang sở hữu nền tảng quan trọng của một nhà lãnh đạo tương lai, tự chủ và dẫn dắt người khác bằng sự kiên định của mình.

3 biểu hiện đứa trẻ có tiềm năng trong tương lai

Có khả năng kiểm soát ý chí

Đặt tình huống, một buổi tối ấm cúng trong gian bếp. Mẹ đang dọn bữa, hương thơm của món ăn lan tỏa khắp căn phòng. Trong khi đó, đôi mắt của trẻ không rời khỏi hộp bánh quy hình gấu đặt trên kệ.

Mẹ nhẹ nhàng nói “Nếu con ăn bây giờ, con sẽ được hai cái. Nhưng nếu con đợi sau bữa tối nửa tiếng, con sẽ được thưởng hẳn sáu cái nhé!”

Đứa trẻ ngập ngừng. Ánh mắt vẫn dõi theo hộp bánh, bàn tay khẽ nhúc nhích, như thể chỉ cần thêm một giây thôi là sẽ với lấy. Nhưng rồi, bé hít một hơi thật sâu, quay đi và tự nhủ “Giờ mà ăn thì sướng thật… nhưng nếu mình đợi, phần thưởng sẽ lớn hơn.”

Thế là, dù lòng đầy háo hức, cậu cố gắng chuyển sự chú ý sang chuyện khác nghịch đồ chơi, kể chuyện với mẹ để quên đi cơn thèm. Trong khoảnh khắc ấy, đứa trẻ đang rèn cho mình một bài học: biết kiên nhẫn để nhận được điều xứng đáng hơn trong tương lai.

Có khả năng kiểm soát hành động

Bộ phim hoạt hình yêu thích của cậu bé sắp bắt đầu, tiếng nhạc quen thuộc vang lên từ phòng khách như đang mời gọi. Thế nhưng, trẻ vẫn còn bài tập chưa hoàn thành. Cậu bé khẽ dừng lại, nhìn vào tờ giấy, rồi tự nhủ “Chỉ còn một chút nữa thôi, mình sẽ cố viết xong để lát nữa xem phim mà không phải lo lắng.”

Thay vì vội vàng buông bút chạy đi, cậu bé chọn hoàn thành nốt công việc trước mắt. Hành động nhỏ thể hiện sự kiên định và khả năng sắp xếp ưu tiên, một thói quen tưởng chừng đơn giản, nhưng chính là hạt giống của tính kỷ luật và tinh thần học tập nghiêm túc sau này.

Khả năng kiểm soát ham muốn vật chất

Trong dịp Tết Nguyên đán, khi nhiều đứa trẻ háo hức mang tiền lì xì đi mua đồ chơi, bánh kẹo hay món đồ yêu thích, thì số khác lặng lẽ bỏ từng tờ tiền nhỏ vào con heo đất tiết kiệm.

Thực ra, những đứa trẻ biết kiềm chế không phải vì ít ham muốn hơn người khác, mà đã học cách nhìn xa hơn niềm vui trước mắt, biết rằng chờ đợi hôm nay sẽ mang lại phần thưởng lớn hơn vào ngày mai.

Với một chút kiên nhẫn, chiến lược và sự đồng hành khéo léo của bố mẹ, trẻ có thể học cách kiểm soát bản thân, hướng tới mục tiêu dài lâu và trở nên mạnh mẽ hơn mỗi ngày.

Bố mẹ nên làm thế nào giúp trẻ rèn luyện tính kiên nhân tốt hơn?

Hình dung mục tiêu

Hầu hết trẻ em dưới 9 hoặc 10 tuổi chủ yếu dựa vào tư duy cụ thể, dựa trên hình ảnh. Các em hiểu thế giới thông qua những thứ nhìn thấy và chạm vào được. Nếu mẹ nói "tương lai con sẽ tươi sáng", trẻ sẽ khó mà hình dung được. Nhưng nếu mẹ vẽ "tương lai tươi sáng" này thành hình ảnh, trẻ sẽ dễ hình dung hơn..

Tư duy logic trừu tượng phát triển dần ở các lớp cao, tại thời điểm đó, trẻ hiểu rõ hơn những khái niệm vô hình và phi hình thể đó và suy ra những kết quả lâu dài.

Làm gương tốt cho con

Việc học của trẻ bắt đầu từ sự bắt chước. Bố mẹ chính là “tấm gương sống” đầu tiên mà trẻ quan sát mỗi ngày. Vì thế, cách tốt nhất để dạy con biết kiềm chế ham muốn không phải ra lệnh, hãy để con nhìn thấy bố mẹ đang thực hành điều đó.

Ví dụ, nếu mẹ muốn nằm dài trên sofa nghỉ ngơi, hãy nói ra suy nghĩ “Ồ, mẹ muốn nghỉ một chút lắm, nhưng mẹ sẽ rửa bát xong rồi mới nghỉ. Làm xong việc nhà trước thì sau đó mẹ sẽ thoải mái hơn để đọc sách hay chơi cùng con.”

Những lời nói tưởng chừng đơn giản chính là bài học đầu tiên về tự chủ và sắp xếp ưu tiên. Trẻ hiểu rằng ai cũng có mong muốn thoải mái, nhưng điều quan trọng là biết khi nào nên hoãn lại để hoàn thành trách nhiệm trước.

Bố mẹ cũng có thể chia sẻ với con về những “mục tiêu lớn” của gia đình “Bố đang cố gắng tiết kiệm để mua xe mới, nên chúng ta sẽ ăn ngoài ít hơn một chút. Giống như con dành tiền để mua món đồ chơi yêu thích vậy.”

Khi bố mẹ cùng thực hành “trì hoãn thỏa mãn”, trẻ nhận ra rằng đó không phải là quy tắc áp đặt dành cho mình, mà là một kỹ năng quan trọng, ai cũng cần để đạt được điều mình mong muốn trong cuộc sống.

Đọc thêm sách văn học, lịch sử

Ở một số khía cạnh, văn học được xem là chìa khóa mở rộng tư duy.

Nếu chỉ học thuộc lòng mà không hiểu bối cảnh, trẻ cảm thấy khó nhớ, khó hiểu và học một cách khô khan. Nhưng với những trẻ có nền tảng lịch sử tốt, mọi thứ trở nên khác hẳn. Trẻ hiểu câu chuyện phía sau, nhớ ra nhân vật, hoàn cảnh, thậm chí cả bài học về số phận và lựa chọn trong đó. 

Trong các kỳ thi, những học sinh hiểu được chiều sâu của ngữ cảnh thường biết cách phân tích, so sánh và viết có hồn hơn.

Cùng với đó, lợi ích lớn hơn nữa của việc đọc lịch sử nằm ở cách nuôi dưỡng tư duy và nhân sinh quan. Khi trẻ kiên trì đọc về những thăng trầm, vinh hoa và thất bại của con người qua từng thời đại, tâm trí cũng dần trưởng thành hơn.

Không phải ngẫu nhiên mà nhiều người vĩ đại, từ các nhà lãnh đạo đến học giả, đều từng lớn lên trong những trang sách lịch sử. Bởi lẽ, hiểu được quá khứ chính là nắm được quy luật của tương lai.