Nhiều người có thói quen rửa bát ngay sau khi ăn để giữ nhà cửa gọn gàng. Tuy nhiên, theo lời khuyên từ những người làm vệ sinh trong nhà hàng, những người có nhiều kinh nghiệm thực tế trong việc xử lý dụng cụ nhà bếp, việc rửa bát ngay sau khi ăn lại tiềm ẩn một số rủi ro cho sức khỏe và cả độ bền của bát đĩa. Nghe có vẻ bất ngờ, nhưng những lý do đằng sau sẽ khiến bạn suy nghĩ lại về thói quen tưởng chừng "đúng" này.

Tại sao không nên rửa bát đĩa ngay sau khi ăn cơm xong?

- Phản ứng hóa học giữa thức ăn và chất tẩy rửa

Ngay sau bữa ăn, bát đĩa thường còn dính một lượng đáng kể cặn thức ăn như dầu mỡ, vụn thịt, rau củ hay nước sốt. Nếu bạn ngay lập tức dùng nước rửa chén để cọ rửa, các cặn thức ăn này có thể phản ứng với các thành phần hóa học trong chất tẩy rửa, tạo ra những hợp chất không mong muốn.

Một ví dụ điển hình là một số loại protein có trong thực phẩm có thể kết hợp với chất tạo bọt hoặc các hóa chất tẩy rửa mạnh, sinh ra nitrit – một chất có khả năng gây hại cho gan, thận và thậm chí là nguy cơ ung thư nếu tích tụ lâu dài trong cơ thể.

Những chất này có thể không được rửa sạch hoàn toàn, để lại dư lượng bám trên bề mặt bát đĩa, và khi sử dụng cho bữa ăn tiếp theo, bạn vô tình đưa chúng vào cơ thể.

- Nguy cơ làm hỏng bát đĩa do thay đổi nhiệt độ đột ngột

Một yếu tố khác ít được chú ý nhưng rất quan trọng là sự chênh lệch nhiệt độ giữa bát đĩa vừa dùng xong và nước máy.

Thông thường, sau khi tiếp xúc với thức ăn nóng, bát đĩa có nhiệt độ khá cao. Nếu bạn lập tức xả nước lạnh vào để rửa, hiện tượng nóng nở ra, lạnh co lại sẽ xảy ra nhanh chóng. Điều này có thể khiến bát đĩa bị nứt, vỡ hoặc biến dạng nhẹ, đặc biệt là đối với đồ sứ, thủy tinh hoặc nhựa không chịu nhiệt.

Về lâu dài, những vết nứt nhỏ đó không chỉ làm giảm tuổi thọ của vật dụng, mà còn dễ trở thành nơi tích tụ vi khuẩn, rất khó làm sạch bằng mắt thường.

- Rửa bát ngay sau ăn làm tăng áp lực cho hệ tiêu hóa

Một điều ít ai để ý đến là hoạt động mạnh hay việc cúi gập người sau khi ăn như rửa bát có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa. Cơ thể sau khi ăn cần thời gian để máu tập trung về dạ dày hỗ trợ tiêu hóa. Việc vận động ngay, nhất là trong tư thế không thoải mái như đứng khom người rửa bát, có thể khiến dạ dày bị căng thẳng, gây đầy bụng, khó tiêu, thậm chí đau dạ dày đối với người có hệ tiêu hóa yếu.

Xem thêm: Bí quyết rửa bát đĩa nhanh, sạch vi khuẩn ít người biết

Vậy đâu là cách xử lý hợp lý sau bữa ăn?

Rất may là giải pháp cho vấn đề này không hề phức tạp. Dưới đây là những lời khuyên thiết thực từ các nhân viên vệ sinh chuyên nghiệp tại nhà hàng:

- Ăn xong 10 – 15 phút rồi mới rửa bát

Khoảng thời gian này đủ để bát đĩa nguội bớt, tránh sốc nhiệt khi tiếp xúc với nước lạnh. Đồng thời, bạn cũng cho phép thức ăn còn sót lại khô lại một phần, dễ làm sạch hơn và tránh phản ứng hóa học không mong muốn với chất tẩy rửa.

- Ưu tiên dùng nước ấm

Rửa bát bằng nước ấm giúp hòa tan dầu mỡ và thức ăn bám dính tốt hơn, từ đó giảm lượng nước rửa chén cần dùng và giúp làm sạch nhanh hơn. Nếu có máy rửa bát, bạn có thể cài chế độ nước ấm hoặc tiệt trùng để tăng hiệu quả và an toàn.

- Giữ vệ sinh dụng cụ rửa bát

Đừng quên rằng giẻ rửa bát, miếng bọt biển và bùi nhùi sắt cũng là nơi sinh sôi của vi khuẩn nếu không được làm sạch. Bạn nên giặt sạch hàng ngày, phơi khô và thay định kỳ, tránh dùng quá lâu. Dụng cụ bẩn có thể vô tình làm nhiễm khuẩn chéo lên bát đĩa dù chúng đã được rửa sạch.

- Để bát đĩa khô hoàn toàn trước khi cất

Sau khi rửa, đặt bát đĩa lên giá cho ráo nước là việc làm rất quan trọng. Môi trường ẩm là điều kiện lý tưởng cho nấm mốc và vi khuẩn phát triển. Nếu có điều kiện, sử dụng tủ sấy hoặc tủ tiệt trùng sẽ càng đảm bảo an toàn vệ sinh hơn.

Việc rửa bát ngay sau khi ăn tưởng chừng là hành động gọn gàng, sạch sẽ và đúng đắn, nhưng thực ra lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe và chất lượng đồ dùng. Bằng cách thay đổi một chút thói quen sinh hoạt như chờ vài phút, sử dụng nước ấm và chú ý vệ sinh dụng cụ rửa bát, bạn không chỉ bảo vệ tốt hơn cho bản thân mà còn giữ gìn sức khỏe cho cả gia đình.

Hãy thử áp dụng những lời khuyên này ngay hôm nay, bạn sẽ cảm nhận được sự khác biệt rõ rệt!