Dùng 3 kiểu dạy này trước 6 tuổi, 90% bố mẹ đang làm tổn hại đến trí thông minh của con

Bố mẹ thức sớm để đưa con đến các lớp luyện tích hợp giác quan, vội vã đến các lớp Toán trong giờ nghỉ trưa, và luyện phát âm tiếng Anh dưới ánh đèn vào ban đêm... Nhịp sống này đã trở thành chuẩn mực trong nhiều gia đình có con 3 hoặc 4 tuổi. 

Vì vậy, nhiều trẻ gặp rối loạn thiếu tập trung hoặc chậm phát triển, vấn đề này đa phần xuất phát từ cách nuôi dạy chưa phù hợp.

Theo quan điểm y học, sự phát triển não bộ của trẻ nên tuân theo quy luật tự nhiên. Việc nhồi nhét và giáo dục quá mức khó cải thiện trí thông minh, dễ gây quá tải cho hệ thần kinh, dẫn đến lo âu, kém tập trung và rối loạn tâm trạng.

Đặc biệt, 3 loại hình giáo dục nâng cao sau đây, nếu thực hiện trước 6 tuổi, sẽ có rủi ro lớn so với những gì bố mẹ tưởng tượng.

Rèn luyện logic quá sớm

Nhiều bậc phụ huynh thích cho con tiếp xúc với Toán, các môn học tư duy sớm khi vừa tròn 3-4 tuổi, vì tin rằng đây là con đường tắt để phát triển trí thông minh.

Nhưng trên thực tế, vùng thùy trán trong não chịu trách nhiệm về tư duy logic bắt đầu trưởng thành cho đến sau 7 tuổi. Trước đó, các nhiệm vụ phát triển chính của trẻ là nhận thức, phối hợp vận động và nhận thức cảm xúc.

Giống như việc bắt một cái cây nhỏ phải cao lớn trước khi bén rễ. Cuối cùng, gió thổi qua, nó sẽ đổ xuống.

Trường hợp một bé trai 4 tuổi được bố mẹ xếp học Toán 3 lần một ngày. Kết quả là, bé biểu hiện các triệu chứng như không chịu học, nghiến răng vào ban đêm và cáu kỉnh .

Đánh giá tâm lý thần kinh cho thấy khối lượng công việc nhận thức của anh đã vượt quá mức cho phép, và hệ thống chú ý của trẻ luôn trong tình trạng căng thẳng. Điều này buộc hệ thống chức năng điều hành của não phải hoạt động quá mức. Nếu tình trạng này tiếp diễn, sẽ giống như một chiếc máy tính chạy hết công suất mỗi ngày, và cuối cùng hệ thống sẽ bị sập.

Rèn luyện logic quá sớm có thể ảnh hưởng đến nhận thức của trẻ.

Học đọc và viết từ vựng tiếng Anh quá sớm

Nhiều bậc phụ huynh tin rằng càng sớm càng tốt khi nói đến việc học đọc viết và ngôn ngữ. Tuy nhiên, khả năng tiếp nhận và xử lý ngôn ngữ có cơ sở thần kinh học rõ ràng.

Các kết nối thần kinh trong vùng ngôn ngữ bắt đầu tăng tốc từ 4 đến 6 tuổi, nhưng sự tích hợp ngôn ngữ thực sự chỉ ổn định vào giữa bậc tiểu học. Việc nhồi nhét từ vựng và ngữ pháp một cách gượng ép thực sự có thể ảnh hưởng đến cơ chế tiếp thu ngôn ngữ tự nhiên của não bộ.

Nhiều bậc phụ huynh sử dụng phương pháp đọc thẻ, dạy con nhận biết từng từ một. Thoạt đầu, trẻ có vẻ như có thể ghi nhớ một lượng lớn từ vựng, nhưng qua quan sát lâm sàng, những trẻ này thường gặp vấn đề về"khả năng đọc hiểu kém hoặc ngôn ngữ không mạch lạc. Trong khi đó ngôn ngữ không được học bằng cách học thuộc lòng, mà tiếp thu tự nhiên trong ngữ cảnh.

Các kết nối thần kinh trong vùng ngôn ngữ bắt đầu tăng tốc từ 4 đến 6 tuổi.

Giảng dạy sớm bằng thiết bị điện tử

Nhiều phụ huynh cho con xem video hướng dẫn, đọc sách và sử dụng phần mềm giáo dục sớm cho trẻ trước 4 tuổi. Tuy nhiên, việc chuyển đổi màn hình điện tử liên tục và kích thích ánh sáng mạnh có tác động lên não bộ lớn hơn nhiều so với đồ chơi thông thường.

Hệ thống dopamine trong não trẻ dễ hình thành sự phụ thuộc vào phần thưởng khi phải đối mặt với kích thích tần số cao, điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng tập trung theo thời gian.

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học Hành vi và Khoa học Não bộ Trung Quốc chỉ ra, trẻ em tiếp xúc với màn hình điện tử hơn 1 giờ mỗi ngày sẽ bị giảm trung bình 38% khả năng tập trung. Nhiều trẻ gặp trường hợp mệt mỏi thần kinh do màn hình.

Vậy bố mẹ nên giáo dục trẻ thế nào đúng cách?

Thực tế, giáo dục có lợi không phải là nhồi nhét kiến thức, mà nên tuân theo nhịp độ phát triển của não bộ và cung cấp sự kích thích cũng như môi trường phù hợp.

Ví dụ, trước 6 tuổi, trẻ cần phát triển thêm tiền đình và cảm giác bản thể, tức là khả năng giữ thăng bằng và nhận thức cơ bắp. Những khả năng nhận thức cơ bản này giống như nền móng của một ngôi nhà, khi chúng vững chắc, khả năng tập trung và học tập của trẻ sẽ dần được cải thiện.

Vì vậy, thay vì ép trẻ ngồi vào bàn và luyện toán sớm, đối với trẻ nhỏ tốt hơn là hãy đưa con ra bãi cỏ để lăn, nhảy dây và chơi xà thăng bằng.

Bố mẹ nên tuân theo nhịp độ phát triển của não bộ của trẻ.

Điều quan trọng nữa cần lưu ý là khả năng điều chỉnh cảm xúc, đây là một phần thiết yếu trong sự phát triển não bộ. Ở giai đoạn này, phản ứng cảm xúc từ bố mẹ quan trọng hơn sự tiếp nhận trí tuệ. Việc ép trẻ tiếp tục học khi trẻ tỏ ra bối rối hoặc buồn chán sẽ làm kích hoạt hạch hạnh nhân (trung tâm cảm xúc), tạo ra mối liên hệ tiêu cực với việc học.

Giống như khi chúng ta đói và ngửi thấy mùi gì đó khó chịu, ngay cả bữa ăn ngon nhất cũng sẽ khó nuốt.

Thời gian tập trung trung bình của trẻ em dưới 6 tuổi chỉ từ 5-15 phút, thấp hơn nhiều so với tiêu chuẩn của người lớn. Nếu yêu cầu trẻ phải tập trung lâu hơn thời gian này thì cũng giống như yêu cầu trẻ chạy "cuộc chạy marathon trí óc" trong tình trạng kiệt sức về mặt thể chất.

Vì vậy, việc giáo dục trước 6 tuổi nên ưu tiên các trải nghiệm giác quan và hỗ trợ cảm xúc, bổ sung bằng kiến thức theo cách tự nhiên. Bộ não giống như một cánh đồng, trước tiên cần xới tơi đất, bón phân trước khi trồng. Đừng vội vàng thúc hạt nảy mầm và hình thành bông trước khi mùa xuân đến.