Thâm hụt ngân sách Mỹ tăng đột biến, Elon Musk có giúp được chính quyền Trump?

Thâm hụt ngân sách tháng 10 tăng đột biến

Theo báo cáo từ Bộ Tài chính Hoa Kỳ, thâm hụt ngân sách của Mỹ trong tháng 10 tăng 287% so với cùng kỳ năm ngoái, từ mức 67 tỷ USD lên 257 tỷ USD. Tuy nhiên, một số yếu tố điều chỉnh đã làm giảm đáng kể mức thâm hụt của tháng 10 năm ngoái, khiến con số hiện tại có vẻ tăng mạnh hơn. Cụ thể, khoản thâm hụt năm 2023 bị ảnh hưởng bởi các khoản thanh toán phúc lợi bị trì hoãn và các khoản thuế tạm hoãn do cháy rừng ở California và thiên tai khác, ước tính khoảng 75 tỷ USD.

Nếu không tính đến các điều chỉnh này, Bộ Tài chính cho biết, thâm hụt ngân sách tháng 10 năm 2024 sẽ chỉ khoảng 47 tỷ USD, tức là tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái.

So với tháng 10 năm 2023, thu ngân sách liên bang tháng 10 năm nay giảm 19%, tương đương giảm 77 tỷ USD, xuống còn 327 tỷ USD. Trong khi đó, chi tiêu tăng 24%, tương đương tăng 114 tỷ USD, đạt 584 tỷ USD. Các khoản chi tiêu cho An sinh Xã hội, Medicare và quốc phòng đều tăng lên.

Một điểm sáng duy nhất trong bối cảnh này là chi phí trả nợ công của Bộ Tài chính đã giảm 8%, tương đương 7 tỷ USD, xuống còn 82 tỷ USD – đánh dấu lần giảm đầu tiên so với cùng kỳ năm ngoái kể từ tháng 8 năm 2023. Nguyên nhân chính là do giảm chi phí trả cho các trái phiếu bảo vệ lạm phát khi chỉ số giá tiêu dùng hạ nhiệt.

Chính quyền Trump sẽ chịu áp lực do thâm hụt ngân sách tăng cao

Áp lực cho chính quyền Trump

Mức thâm hụt tháng 10 là khởi đầu cho năm tài khóa 2025, sau khi chính quyền Biden đã kết thúc năm tài khóa 2024 với mức thâm hụt cao lên tới 1,83 nghìn tỷ USD. Đây là mức thâm hụt lớn nhất ngoài thời kỳ COVID-19. Trước đó, Tổng thống Trump từng ghi nhận mức thâm hụt ngân sách cao kỷ lục 3,1 nghìn tỷ USD vào năm tài khóa 2020 do các gói cứu trợ COVID-19 khổng lồ và sự sụt giảm mạnh về thu ngân sách liên bang.

Việc tăng mạnh mức thâm hụt lần này tiếp tục gây áp lực lên ngân sách và tạo ra thách thức lớn cho chính quyền mới của ông Trump. Để giải quyết, ông đã chỉ định tỷ phú Elon Musk và cựu ứng viên tổng thống Vivek Ramaswamy lãnh đạo một tổ chức phi chính phủ với mục tiêu cắt giảm chi tiêu và tăng cường hiệu quả quản lý. Musk cho rằng ngân sách liên bang có thể cắt giảm "ít nhất" 2 nghìn tỷ USD, dù chưa xác định thời gian cụ thể.

Hiện tại, mặc dù chi phí trả nợ công có giảm trong ngắn hạn, nhưng do mức lãi suất chung vẫn cao, chi phí lãi vay vẫn tăng nhẹ lên 80 tỷ USD trong tháng này, tăng 4 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước. Bộ Tài chính cho biết sẽ cần thời gian để các khoản lãi suất thấp hơn tác động tích cực đến chi phí tổng thể.

Ngay sau chiến thắng của Trump, lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm của Mỹ đã tăng gần 15 điểm cơ bản. Thị trường lo ngại rằng các kế hoạch cắt giảm thuế của ông Trump có thể làm tăng thêm hàng nghìn tỷ USD vào thâm hụt ngân sách liên bang trong thập kỷ tới.