Thông tin mới vụ Colombia trục vớt xác tàu đắm chứa đầy vàng và đá quý trị giá 20 tỷ USD

Đồng xu vàng Tây Ban Nha được tìm thấy gần Florida, Mỹ. Xác tàu San Jose được cho là chứa số lượng đồng xu vàng gấp 3.000 lần.

Tàu chiến San Jose của Tây Ban Nha ước tính chở kho báu gồm vàng bạc, đá quý với tổng trị giá lên tới 20 tỷ USD chìm ở ngoài khơi Colombia trong một trận hải chiến năm 1708.

Xác tàu đắm vừa đóng vai trò là kho báu giá trị với Colombia, vừa mang ý nghĩa văn hóa và khảo cổ sâu sắc. Hôm 21/12, Bộ trưởng văn hóa Colombia Juan David Correa tiết lộ, nỗ lực đầu tiên nhằm trục vớt tàu sẽ được thực hiện trong khoảng tháng 4 và tháng 5 năm 2024, tùy thuộc vào điều kiện ở vùng biển Caribe khi đó. Ông Correa nói chính phủ Colombia sẽ coi đây là "một cuộc thám hiểm khoa học".

"Chúng tôi coi đây là nhiệm vụ trục vớt một xác tàu có ý nghĩa khảo cổ học, không phải là tìm kho báu", ông Correa nói sau cuộc gặp Tổng thống Colombia Gustavo Petro. Kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2022, ông Petro đã đặt mục tiêu trục vớt bằng được xác tàu đắm trong nhiệm kỳ tổng thống.

"Đây là cơ hội để Colombia trở thành quốc gia đi đầu trong nghiên cứu khảo cổ dưới nước”, ông Correa nói thêm.

Nhưng một trong những động lực lớn để chính phủ Colombia quyết trục vớt xác tàu đắm là 11 triệu đồng xu vàng, bạc và một lượng lớn đá quý mà con tàu chở theo khi bị đánh chìm. Đây là của cải được thực dân Tây Ban Nha vơ vét trong nhiều năm ở Nam Mỹ. Con tàu đang trên đường trở về Tây Ban Nha thì chạm trán các chiến hạm Anh và bị đánh chìm. Ước tính giá trị của kho báu lên tới 20 tỷ USD.

Ông Correa nói hải quân Colombia sẽ sử dụng robot hoặc tàu lặn để lấy mẫu vật liệu từ xác tàu nhằm phân tích, đánh giá tình trạng. Dựa trên kết quả, quá trình trục vớt sẽ bắt đầu diễn ra.

Ông Correa không cho biết liệu Colombia muốn trục vớt xác tàu một cách nguyên vẹn hay chia ra để trục vớt từng phần. Colombia cũng có kế hoạch trưng bày xác tàu đắm ở bảo tàng nếu trục vớt thành công.

Năm 2018, Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên Hiệp Quốc (UNESCO) kêu gọi Colombia không khai thác xác tàu này vì mục đích thương mại.

UNESCO bày tỏ lo ngại Colombia sẽ bất chấp rủi ro để thu hồi kho báu, "gây ra sự mất mát không thể khắc phục được đối với một di sản có ý nghĩa quan trọng”.

Colombia chưa tham gia Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển. Công ước này yêu cầu các quốc gia ký kết phải tuân theo các tiêu chuẩn quốc tế và phải thông báo cho UNESCO về kế hoạch xử lý xác tàu.

Xác tàu San Jose được phát hiện cách đây ba năm với sự giúp đỡ của một nhóm chuyên gia quốc tế và phương tiện tự hành dưới nước. Vị trí chính xác của con tàu được Colombia coi là bí mật quốc gia.

Colombia cho biết, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy những khẩu súng thần công ở tình trạng tốt, cùng với các bình gốm sứ và vũ khí cá nhân, từ xác tàu. Phân tích hình dạng và họa tiết trên súng thần công cho thấy đây đúng xác tàu đắm đúng là chiến thuyền San Jose.