"Hội chứng giàu có thời thơ ấu" dần khiến trẻ khó thành công khi lớn lên

Nhiều phụ huynh phàn nàn rằng con mình dần mất đi động lực học tập, trở nên lười biếng, thiếu kiên nhẫn. 

Về vấn đề này, các chuyên gia tâm lý nhận định có mối liên hệ với "Hội chứng giàu có thời thơ ấu".

Hội chứng giàu có ở trẻ có nghĩa, đứa trẻ lớn lên trong gia đình khá giả về kinh tế, không phải lo lắng về cuộc sống vật chất, nhưng lại trống rỗng và không có mục tiêu trong cuộc sống. Đặc biệt, hội chứng này có thể xảy ra ở cả gia đình giàu và gia đình nghèo.

Bố mẹ mong muốn con thành đạt nên ngay cả khi bản thân phải sống đạm bạc, vẫn luôn đáp ứng đầy đủ nhu cầu vật chất.

Hệ quả là trẻ dễ dàng được thỏa mãn nhu cầu vật chất, không biết kiểm soát cách chi tiêu, không trân trọng những gì mình đang có. 

Nguyên nhân cụ thể của “Hội chứng giàu có thời thơ ấu”

Sự thỏa mãn quá mức nhu cầu vật chất

Nếu trẻ muốn có đồ chơi mới nhất hoặc quần áo hiệu đắt tiền, bố mẹ sẽ đáp ứng ngay. Hay khi trẻ muốn ăn đồ ăn ngon ở ngoài, bố mẹ sẽ đưa con đến nhà hàng xa hóa.

Thậm chí còn có phụ huynh hứa rằng: "Chỉ cần con học giỏi, mọi thứ khác đều sẽ được thỏa mãn".

Khi tình trạng này kéo dài, trẻ dần hình thành khái niệm: Chỉ cần mình muốn điều gì thì bố mẹ sẽ thỏa mãn. 

Thiếu sự phát triển kỹ năng sống

Điều này xuất phát từ việc bố mẹ nuông chiều quá mức, không để trẻ tự giặt quần áo, tự nấu ăn, làm việc nhà...

Theo thời gian, trẻ mất đi khả năng kiểm soát cuộc sống.

Sự thỏa mãn quá mức nhu cầu vật chất.

Ảnh hưởng của môi trường gia đình

Ở một số gia đình, bản thân bố mẹ có nhu cầu theo đuổi vật chất mãnh liệt, dần truyền lại tư tưởng hưởng thụ cho con.

Hay bố mẹ thường cãi vã vì vấn đề tiền bạc. Trong môi trường như vậy, trẻ cũng sẽ có hiểu biết sai lệch về tiền bạc trong cuộc sống.

Các nhà tâm lý học đã tóm tắt những đặc điểm nổi bật của nhiều "công chúa" và "hoàng tử":

- Phụ thuộc mạnh mẽ.

- Quản lý cảm xúc kém.

- Ích kỷ

- Thiếu cảm giác an toàn.

- Cảm giác tự tôn cao.

Các nhà tâm lý học cũng tóm tắt địa vị của "công chúa" và "hoàng tử":

- Luôn cảm thấy rằng mình biết mọi thứ.

-  Không hiểu tại sao người khác không đáp ứng được nhu cầu của mình.

- Khi gặp phải thất bại hoặc trở ngại, sẽ bối rối và tự hỏi tại sao mình lại phải chịu đựng điều này.

- Ngay cả khi trẻ không phải lo lắng về vật chất, vẫn thường cảm thấy chán nản, luôn bất mãn với bố mẹ, gia đình, trường học, bạn bè và những người xung quanh.

- Dễ dàng gây ra các vấn đề về cảm xúc, thậm chí là lo lắng và trầm cảm.

Bố mẹ nên làm gì để giảm "Hội chứng giàu có thời thơ ấu" ở trẻ?

Cho trẻ cảm giác vừa phải về "sự khan hiếm".

Trì hoãn sự thỏa mãn và kích thích động lực bên trong

Đừng vội vàng đáp ứng những gì trẻ muốn.

Ví dụ, nếu trẻ muốn mua một chiếc máy tính bảng mới, trước tiên hãy cùng nhau thảo luận và đặt ra mục tiêu, chẳng hạn như yêu cầu trẻ chủ động hoàn thành bài tập, giúp việc nhà trong tháng tới, sau đó cân nhắc xem có nên mua máy vào cuối tháng hay không.

Bằng cách này, trẻ sẽ hiểu rằng những gì mình muốn không dễ đạt được bằng cách cầu xin, mà phải nỗ lực hết mình mới có được.

Giống như trồng hoa, trước tiên trẻ phải tưới nước và bón phân để hoa có thể nở đẹp.

Đừng vội vàng đáp ứng những gì trẻ muốn.

Làm việc nhà và kiếm tiền

Cho trẻ tham gia làm việc nhà và thiết lập cơ chế khen thưởng.

Ví dụ, nếu trẻ giúp rửa bát, hãy tặng món quà nhỏ, nếu trẻ dọn phòng khách, hãy cho trẻ vài ngàn đồng.

Khi trẻ kiếm được tiền thông qua lao động, sẽ trân trọng "thành quả" khó khăn này hơn.

Hơn nữa, khi trẻ dùng tiền của mình để mua những thứ yêu thích, sẽ tăng cảm giác thỏa mãn về thành tựu.

“Hạ cấp” vừa phải và thiết lập giá trị đồng tiền

Nếu bố thường xuyên đi máy bay hạng thương gia hoặc hạng nhất, đừng luôn đưa con đi cùng.

Thỉnh thoảng hãy cho trẻ trải nghiệm hạng phổ thông hoặc đi tàu.

Hãy giúp trẻ hiểu rằng có nhiều cách sống khác nhau, không nhất thiết phải tận hưởng cuộc sống xa hoa nhất.

Giống như việc ăn trái cây, không nhất thiết phải ăn trái cây nhập khẩu mỗi ngày. Thỉnh thoảng hãy cho trẻ ăn trái cây trong nước và khám phá rằng tất cả đều có giá trị riêng.

Bằng cách này, ngay cả khi trẻ gặp phải những thay đổi về điều kiện kinh tế trong tương lai, vẫn có thể chấp nhận một cách bình tĩnh và không bị bối rối vì sự “hạ cấp” đột ngột.

Hãy để trẻ lớn lên trong cuộc sống thực bằng trải nghiệm

Phương tiện giao thông công cộng, bài học du lịch

Đối với trẻ lớn, bố mẹ đừng luôn lái xe đưa đón đến trường và về nhà. Hãy để trẻ tự học cách đi xe buýt hoặc tàu.

Khi đi tàu lần đầu tiên, bố mẹ có thể đi cùng và hướng dẫn cách mua vé.

Khi trẻ tự đi xe buýt đến trường hoặc tham gia các lớp năng khiếu, trẻ học cách đọc thời gian biểu, lập kế hoạch tuyến đường, quan sát nhiều khía cạnh khác nhau của xã hội trên xe.

Những trải nghiệm này hiệu quả hơn nhiều so với việc lý luận trong lớp học.

Hoạt động cộng đồng và hội nhập vào xã hội rộng lớn hơn

Hãy đưa trẻ tham gia các hoạt động cộng đồng thường xuyên. Ví dụ, hoạt động bảo vệ môi trường và cho trẻ nhặt rác, để cảm nhận trực quan mức độ nghiêm trọng của các vấn đề môi trường.

Tại các buổi bán hàng từ thiện, trẻ có thể giúp bán hàng, học cách giao tiếp và mặc cả với người khác.

Trong cộng đồng, trẻ có thể tiếp xúc nhiều kiểu người, học cách hòa đồng với hàng xóm, hòa nhập vào nhóm.

Giống như một cây non trong rừng, cần phải phát triển cùng với những cây khác để trở thành một cây cao lớn.

Khi đi tàu lần đầu tiên, bố mẹ có thể đi cùng và hướng dẫn cách mua vé.

Thực hành xã hội, mở rộng tầm nhìn của trẻ

Hãy tận dụng kỳ nghỉ, cho trẻ tham gia vào các hoạt động xã hội.

Ví dụ, khi đến nông trại để trải nghiệm công việc đồng áng, trẻ có thể tự tay trồng rau, thu hoạch lúa, từ đó nhận ra rằng thực phẩm không dễ sản xuất.

Hãy đến thăm một nhà máy, xem cách công nhân sản xuất ra sản phẩm, hiểu rằng đằng sau đó là công sức lao động vất vả.

Những hoạt động thực tế này giúp trẻ hiểu được cách xã hội hoạt động, biết rằng cuộc sống của mình có mối liên hệ chặt chẽ với thế giới bên ngoài.

Mỗi đứa trẻ đều có động lực bên trong, nhưng đôi khi bị che giấu bởi “Hội chứng giàu có thời thơ ấu”. Tiền nhiều có liên quan nhất định đến hạnh phúc, nhưng mối quan hệ này không hoàn toàn bình đẳng.

Thực tế, không ai có thể đảm bảo rằng mình sẽ giàu có suốt đời. Vì vậy, hãy chuẩn bị trẻ những kỹ năng sống cần thiết.