“Cửu Long Giang khói lửa – Kí họa và Thơ”: Kí ức nghệ thuật giữa lửa đạn chiến tranh

Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt cuốn sách “Cửu Long Giang khói lửa – Kí họa và Thơ”, một art book nghệ thuật, gồm những kí họa, tranh màu nước, thơ và thư từ của các họa sĩ – chiến sĩ được sáng tác ngay giữa chiến trường trong kháng chiến chống Mỹ.

Cuốn sách do Sherry Buchanan cùng Nam Anandaroopa Nguyen biên soạn, dịch giả Phan Thanh Hảo chuyển ngữ tiếng Việt.

“Cửu Long Giang khói lửa – Kí họa và Thơ”: Kí ức nghệ thuật giữa lửa đạn chiến tranh - 1

Cuốn sách “Cửu Long Giang khói lửa – Kí họa và Thơ”.

Sáng tác trong chiến tranh: Vì Tổ quốc và vì nhân dân

Giữa bom đạn khốc liệt, dưới hầm, trong khu lán trại, các lớp học mĩ thuật của Trung ương Cục miền Nam giữa rừng già Cà Mau, Tây Ninh, Đồng Tháp Mười... được mở ra. Các họa sĩ chiến trường có mặt trong đoàn quân chiến sĩ văn hóa chi viện chiến trường miền Nam từ những ngày đầu. Đó là Huỳnh Phương Đông, Lê Lam, Nguyễn Văn Trừ, Nguyễn Thanh Châu…

Từ Hà Nội, họ vượt Trường Sơn vào Nam theo đường mòn Hồ Chí Minh, họa sĩ Huỳnh Phương Đông chia sẻ: "Là người họa sĩ, tôi ra trận để ghi lại nỗi đau thương mà chiến tranh gây ra. Tranh của tôi ghi lại lịch sử bằng hội họa."

“Cửu Long Giang khói lửa – Kí họa và Thơ”: Kí ức nghệ thuật giữa lửa đạn chiến tranh - 2

Cuốn sách gồm những kí họa, tranh màu nước, thơ và thư từ của các họa sĩ – chiến sĩ được sáng tác trong chiến trường.

Sáng tác trong chiến tranh, dưới làn mưa bom bão đạn, trong căn hầm tối, khi xe tăng địch chỉ cách vài mét, mỗi tác phẩm nghệ thuật còn là một hồ sơ lịch sử bằng hình ảnh. Nhưng không chỉ vậy, các họa sĩ đã ghi lại chân thực hình ảnh đời sống chiến sĩ, hậu phương và phong cảnh chiến trường miền Nam từ Tây Ninh, Bến Tre đến Cà Mau trong giai đoạn 1964-1975.

Những hình ảnh chiến sĩ, em nhỏ, người mẹ, cảnh rừng núi, địa đạo, thôn xóm đậm chất trữ tình hiện ra giữa lửa đạn, thể hiện tình yêu quê hương, lòng dũng cảm và khát vọng hòa bình. Giữa chiến tranh, họ vẫn “vững tin vào cái đẹp và cuộc sống” như lời họa sĩ Phạm Thanh Tâm.

Họ ghi lại những khoảnh khắc sống động, chan chứa yêu thương, và đầy niềm tin vào con người. Các họa sĩ say mê vẽ chân dung từ em bé giao liên, người chiến sĩ đến các du kích quân địa phương để tạc khuôn mặt của những người con Việt Nam anh hùng trong chiến đấu. 

Cuốn sách còn giới thiệu thơ của các nhà thơ Nguyễn Duy và Lê Anh Xuân, trong đó có các sáng tác tiêu biểu cho văn học kháng chiến như bài thơ “Dáng đứng Việt Nam” ca ngợi sự hi sinh của người lính Giải phóng quân. Các bài thơ được đan xen giữa những kí sự, nhật kí, thư từ đầy cảm động gửi về từ chiến trường.

Hành trình từ khâm phục đến lưu giữ và giới thiệu

Biết đến mĩ thuật kháng chiến Việt Nam qua tranh “Thiếu nữ, Súng và hoa” của họa sĩ Trần Trung Tín, rồi tình cờ chiêm ngưỡng bức tranh “Qua sông Ba Thắc”, nhà báo – giám tuyển người Mỹ Sherry Buchanan đã xúc động và quyết định thực hiện hành trình tìm hiểu, sưu tầm và giới thiệu đến thế giới những tác phẩm nghệ thuật chiến tranh Việt Nam. “Cửu Long Giang khói lửa – Kí họa và Thơ” là một kết quả trong hành trình nghệ thuật đó.

“Cửu Long Giang khói lửa – Kí họa và Thơ”: Kí ức nghệ thuật giữa lửa đạn chiến tranh - 3

Cuốn sách do Sherry Buchanan cùng Nam Anandaroopa Nguyen biên soạn, dịch giả Phan Thanh Hảo chuyển ngữ tiếng Việt.

Sherry Buchanan đã cùng Nam Anandaroopa Nguyen – một nhà nghiên cứu nghệ thuật người Mỹ gốc Việt đi khắp Việt Nam trong gần hai thập kỷ (1998-2015), phỏng vấn hàng chục họa sĩ chiến trường, sưu tầm các bức kí họa, tranh màu nước và các tài liệu chưa từng công bố.

“Cửu Long Giang khói lửa – Kí họa và Thơ” là nguồn tư liệu quý giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về cuộc kháng chiến dưới một góc nhìn giàu hình ảnh và nhiều cảm xúc được tái hiện bằng đường nét và màu sắc về một chương sử Việt Nam bi tráng.

Hương Thảo

Tin liên quan

Tin mới nhất

Giá vàng và bạc đang tụt dốc: Chuyên gia khuyên mua bán ra sao?

Giá vàng và bạc đang tụt dốc: Chuyên gia khuyên mua bán ra sao?

Sau khởi đầu tuần đầy hứa hẹn, giá vàng và bạc đang tụt dốc khi nhà đầu tư chuyển hướng sang thị trường chứng khoán. Quyết định giữ nguyên lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể tiếp tục tạo áp lực lên giá kim loại quý. Tuy nhiên, nếu dữ liệu việc làm sắp công bố cho thấy thị trường lao động yếu, đây có thể là cú hích cần thiết để vàng bật lại.

Tesla lao đao, nhà đầu tư không còn mộng mơ với lời hứa của Elon Musk

Tesla lao đao, nhà đầu tư không còn mộng mơ với lời hứa của Elon Musk

Dù Elon Musk tiếp tục vẽ ra viễn cảnh táo bạo về robotaxi và xe tự lái, nhà đầu tư Tesla dường như không còn dễ dàng bị thuyết phục. Trong bối cảnh doanh số sụt giảm, lợi nhuận mỏng và những khó khăn về pháp lý, giới tài chính ngày càng nghi ngờ liệu các giấc mơ của Musk có còn đủ sức giữ vững giá trị cổ phiếu Tesla.

Tô Đông Pha “vẽ”…thơ!

Tô Đông Pha “vẽ”…thơ!

Chúng ta quá quen với cụm từ “Thi trung hữu họa” (trong thơ có họa). Tuy nhiên, từ “họa” ở đây được hiểu là bức họa do thơ tạo ra thông qua hệ thống ngôn từ giúp người đọc tưởng tượng được chân dung một hiện thực khách quan nào đó. Ví dụ Nguyễn Du có cặp lục bát miêu tả mùa xuân: Cỏ non xanh rợn chân trời/Cành lê trắng điểm một vài bông hoa ; thì đó là bức tranh thiên nhiê

“Tìm cha” – Giai điệu tri ân những người cha chưa trở về

“Tìm cha” – Giai điệu tri ân những người cha chưa trở về

Nhân kỷ niệm 78 năm ngày Thương binh Liệt sỹ (27/7/1947-27/7/2025, Thời báo Văn học nghệ thuật trân trọng giới thiệu ca khúc của Doanh nhân, luật sư, Tiến sỹ Phạm Hồng Điệp, thể hiện những cung bậc cảm xúc thật xúc động với hình ảnh một người con theo năm tháng cứ đi tìm mộ cha trong những hàng mộ liệt sỹ vô danh ở chiến trường Điện Biên Phủ năm xưa. Hãy đến với ca khúc “Tìm cha