Nhạc sĩ Phương Bắc: Tôi muốn làm một nốt trầm

Một buổi chiều đầu hè tháng tư, tôi đã may mắn có dịp được tiếp xúc với nhạc sĩ Phương Bắc. Hãy cùng tôi lắng nghe những chia sẻ của anh.

Nhạc sĩ Phương Bắc

Phương Diệp: Xin anh chia sẻ cho bạn đọc biết một chút về thông tin về  bản thân anh ạ?

Nhạc sĩ Phương Bắc: Tôi sinh ra và lớn lên tại Quảng Trị mảnh đất anh hùng sâu nặng nghĩa tình và trong một gia đình có truyền thống âm nhạc. Sau khi tốt nghiệp Trung học Phổ thông tôi theo học tại trường Cao đẳng sư phạm âm nhạc tại Huế và ra trường năm 1998. Bên cạnh đó tôi đã học và lấy bằng Thạc sỹ: Triết học – Thạc sỹ Luật....Tôi đã từng tham gia giảng dạy 10 năm tại trường PTDT Nội trú Huyện Hướng Hóa tỉnh Quảng Trị và trường PTDTNT Tỉnh Quảng Trị. Hiện là PCT UBND thị xã Quảng Trị - phụ trách mảng VHXH....

Phương Diệp: Thưa anh có thể chia sẻ đôi chút về hành trình đến với âm nhạc của mình? Điều gì đã dẫn dắt, đưa anh đến với con đường sáng tác âm nhạc? 

Nhạc sĩ Phương Bắc: Hành trình đến với âm nhạc của tôi xuất phát chính là từ bố tôi. Bố tôi nguyên là Diễn viên Đoàn Văn công B Quảng Trị, Đoàn Văn Công khu ủy Trị thiên Huế... Từ năm 1964 ông đã tham gia nhiều Đoàn Văn công khác nhau cho đến khi chuyển về Đoàn Kịch nói Bình Trị Thiên và Đoàn Múa hát Truyền Thống Bình Trị Thiên, ông nghỉ hưu năm 1986.

Từ nhỏ tôi đã có niềm đam mê ca hát và bố tôi đã dạy tôi biết chơi đàn guitar từ năm lớp 6. Sau khi tốt nghiệp THPT, tôi đã thi đỗ vào Trường Cao Đẳng sư phạm nhạc Huế năm 1995. Bố tôi nhận thấy tôi hay làm thơ và cũng hay hát những đoạn nhạc ngắn từ chính những đoạn thơ của mình, ông luôn động viên tôi cố gắng tìm tòi học hỏi để sáng tác âm nhạc. Khi học tại trường Sư phạm Nhạc Huế, những người thầy, người cô dạy tôi từ 1995-1998 là nhạc sĩ Đoàn Phương Hải – Hiện là Chủ tịch Hội đồng trường Học viện Âm Nhạc Huế và cô Đoàn Lan Hương cũng đã có tác động đến sự nghiệp sáng tác của tôi. Tôi nghe rất nhiều sáng tác của các Thầy, Cô và lòng đam mê sẵn có nên cũng mong muốn theo đuổi sự nghiệp sáng tác để sau này giống như các thầy cô của mình..

Từ năm 15 tuổi tôi đã nung nấu đam mê sáng tác nhạc và thơ. Năm 1995 tôi đã sáng tác tác phẩm đầu tay có tên là Nhớ bạn.

“Phải chăng ngày chủ nhật để em không đến trường.  Phải chăng ngày chủ nhật để em không đến trường, tơ trời sợi vấn vương, sân trường buồn nhạt nắng… chủ nhật buồn nhớ bạn”- trích Nhớ bạn – nhạc sĩ Phương Bắc.

Phương Diệp: Bài hát có ca từ rất đơn giản nhẹ nhàng, cảm xúc hết sức tự nhiên, nói lên nỗi lòng của cậu sinh viên có suy nghĩ đơn thuần. Trong ca khúc là cả sự nhiệt huyết, sự trẻ trung, nhớ thương, ngây ngô của một thời tuổi trẻ. Đối với anh, nhạc sĩ Phương Bắc, anh nghĩ nguồn cảm hứng chủ đạo trong các sáng tác của anh thường đến từ đâu?  

Nhạc sĩ Phương Bắc: Nguồn cảm hứng chủ đạo trong các sáng tác của tôi thường đến từ gia đình... gia đình tôi thường luôn chia sẻ, động viên và luôn luôn tạo những không gian riêng để tôi tập trung sáng tác và làm ca khúc... Những phong cách âm nhạc của tôi cũng một phần chịu ảnh hưởng từ bố tôi, ban đầu tôi hay nghĩ về dòng nhạc cách mạng, hành khúc, quê hương. 

Mỗi một tác phẩm ra đời đều bắt nguồn từ những cảm hứng sáng tác. Với tôi, cuộc sống muôn màu xung quanh và sự chiêm nghiệm, quan sát chính mình đã giúp tạo nên những chất liệu cho các tác phẩm sau này. Đặc biệt, khi được lắng nghe các câu chuyện xúc động, có thể là của những người bạn, đồng nghiệp, hay của những người chưa kịp biết tên đều cũng sẽ là những chất liệu quý, chuyển hóa thành những ca từ hay giai điệu giàu cảm xúc. Hay từ những bài thơ khi tôi đọc và thấy nhiều cảm xúc, lắng đọng trong đó. Với tôi sáng tác âm nhạc như khát khao được sống, được cống hiến.

Nhạc sĩ Phương Bắc

Phương Diệp: Theo anh, điều gì là khó khăn nhất cũng như quý giá nhất khi theo đuổi nghề nhạc sĩ?    

Nhạc sĩ Phương Bắc: Điều khó khăn nhất của tôi khi theo đuổi sự nghiệp sáng tác ca khúc đó chính là làm sao để duy trì niềm đam mê, nhiệt huyết của bản thân và các yếu tố liên quan để mạch viết của mình luôn luôn được phát huy vì bản thân tôi không phải là một nhạc sĩ chuyên nghiệp, cũng có những khó khăn nhất định trong con đường sáng tác ca khúc...

Điều khó khăn nữa là bản thân tôi cũng là một công chức, công việc chuyên môn thì chiếm đa số khoảng thời gian của tôi. Chính vì vậy thời gian để dành cho sáng tác chỉ là những ngày nghỉ cuối tuần, hoặc là ban đêm khi rãnh rỗi. Lúc này tôi dành chút ít khoảng không quý giá ấy cho sáng tác âm nhạc.

Phương Diệp: Dạ vâng, thưa anh, trong quá trình hoạt động nghệ thuật, anh đã sáng tác được bao nhiêu tác phẩm? Anh có thể chia sẻ một số tác phẩm cũng như các nghệ sĩ đã thể hiện các tác phẩm của mình ạ?

Nhạc sĩ Phương Bắc: Trong quá trình hoạt động nghệ thuật tôi đã có nhiều tác phẩm được công chúng biết đến và đã đạt được nhiều giải thưởng, tham gia các cuộc thi sáng tác trong và ngoài tỉnh. Tính đến thời điểm hiện tại tôi đã sáng tác hơn 70 ca khúc. Nhiều ca khúc được nhiều nghệ sĩ, ca sĩ gạo cội thể hiện như: Anh Thơ, Trọng Tấn; NSND Phạm Phương Thảo, NSƯT Tiến Lâm; NSƯT Lương Huy; NSƯT Xuân Huyền; Xuân Hảo; Lê Anh Dũng; Đinh Thành Lê; Thanh Yên; nữ ca sĩ Như ý, Đoàn Minh; Đông Quân, Hoàng Viết Danh, Dương Đức; Hoài Thương… đã được giới thiệu trên các chương trình: Giai điệu cuộc sống, nhịp cầu Âm nhạc... do Đài PTTH Quảng Trị tổ chức và một số địa phương khác.

Nhiều ca khúc được hát và sử dụng rộng rãi ở một số tỉnh thành khác. Một số tác phẩm được kể đến như: Linh Thiêng dòng Thạch Hãn; Thành Cổ ngày trở về; Dòng sông tuổi mẹ; Hà nội ngày không anh; Miền nhớ dịu êm; Biển; Khi em nói xa anh; Ngày không em mùa đông; Công đoàn Hà Tĩnh tôi yêu; Đôi mắt em; Đêm Hà Nội; em yêu Hà Nội; Khúc ru mùa; Tình mẹ vẹn nguyên; Mùa không đợi tuổi; Ba Đình vang mãi bản hùng ca; Về Hiệp Hòa cùng anh; Hồng Lĩnh ngày trở về; Tân Long khúc hát tự hào; Cam Lâm tôi yêu…

Phương Diệp: Đối với anh, tác phẩm nào mang lại cho anh cảm xúc đặc biệt trong quá trình sáng tác của mình?    

Nhạc sĩ Phương Bắc: Tác phẩm để lại cho tôi cảm xúc đặc biệt cho đến tận bây giờ là ca khúc Hà Nội ngày không em. Đây là một ca khúc tôi viết theo giai điệu Bossanova tự tình. Bên cạnh đó cũng mang âm hưởng trữ tình, pha chút jazz cổ điển – khiến người ta như đang đi lạc giữa chiều Hà Nội – Cùng với gió lạnh, mưa bay, tiếng bước chân xa xôi và một bóng hình vừa khuất sau khung cửa mùa thu. Giống như một bản tình ca viết riêng cho Hà Nội. Nỗi nhớ trong một ngày mưa, nhớ một người, nhớ một thành phố và nhớ chính mình của ngày xa cách...   

Tác phẩm "Hà Nội ngày không Em" của nhạc sĩ Phương Bắc

Phương Diệp: Không sinh ra và lớn lên ở Hà Nội. tại sao anh lại có thể viết những ca khúc hay như thế sâu sắc và da diết như thế về Hà Nội? Phải chăng Hà Nội cũng là một trong những nguồn cảm hứng sáng tác nhạc của anh?

Nhạc sĩ Phương Bắc: Bản thân tôi từ việc qua những chuyến đi với gia đình, rồi đi công tác và được nghe nhiều ca khúc về Hà Nội. Khi tôi đi đến những góc phố, hay những điểm đến dạo quanh Hồ Gươm, Hồ Tây. Tôi cảm nhận được trong tôi những cảm xúc vui buồn lẫn lộn. Và sau đó bằng điều gì đó khó nói, rồi bằng tình yêu với Hà Nội tôi đã viết lên những tác phẩm này.

Tôi có thể chia sẻ thêm một chút là trong dịp 70 năm kỷ niệm giải phóng Thủ đô 10/10 một ca khúc của tôi được chọn in trong tập sách Thanh âm Hà Nội đó là ca khúc Ba Đình vang mãi khúc tình ca, bài này cũng được nghệ sĩ ưu tú Tiến Lâm, Xuân Hảo đã sử dụng. đây có thể là một cơ duyên, một vinh dự và tự hào của tôi. Và Hà Nội có thêm một người để yêu (cười)…

Phương Diệp: Dạ vâng thưa anh, vậy phong cách âm nhạc của anh có chịu ảnh hưởng từ những nghệ sĩ hay thể loại, trường phái âm nhạc cụ thể nào?

Nhạc sĩ Phương Bắc:  Phong cách âm nhạc của tôi thường hướng đến thể loại trữ tình, âm hưởng dân ca và cả những bản ballad nhẹ nhàng, sâu lắng, sử dụng ngôn từ giản dị, tinh tế và gần gũi dễ chạm đến trái tim người nghe. Đó là một phong cách riêng biệt trong các tác phẩm âm nhạc của mình mà tôi mong muốn mang đến với công chúng và khán giả...  

Phương Diệp: Theo nhạc sĩ, yếu tố tạo nên sự độc đáo và khác biệt trong âm nhạc của một nghệ sĩ là gì?

Nhạc sĩ Phương Bắc: Yếu tố tạo nên sự độc đáo và khác biệt trong âm nhạc: Đó chính là sự kết hợp giữa giai điệu, hòa âm, tiết tấu và nhịp điệu, ca từ, kỹ năng biểu diễn và kỹ thuật âm nhạc, sự sáng tạo của một nghệ sỹ cũng là yếu tố quan trọng để tạo ra một sản phẩm âm nhạc độc đáo và ấn tượng khi đến với công chúng.                             

Phương Diệp: Thưa anh, anh có thể chia sẻ về dự án hay sản phẩm sắp ra mắt?

Nhạc sĩ Phương Bắc: Hiện nay tôi đang triển khai một sản phẩm âm nhạc đó là ca khúc Cha tôi - một bài hát viết về một câu chuyện có thật. Ca khúc dự kiến khởi quay MV vào tháng 5/2025 do ca sĩ Xuân Hảo thể hiện và tôi dự kiến để công bố sản phẩm âm nhạc này vào dịp 27/7 này.

Phương Diệp: Đây sẽ là một sản phẩm âm nhạc rất được mong đợi. Xin cảm ơn anh về buổi chia sẻ ngày hôm nay. Chúc anh có thật nhiều sức khỏe, thành công và có thêm thật nhiều sáng tác âm nhạc để gửi tới công chúng và người xem.