Đứa trẻ nói và hỏi nhiều mở ra hai bước nhảy vọt trong cuộc đời, ngày thành công đến gần

Độ tuổi từ 3-7 là giai đoạn phát triển não bộ đỉnh cao của trẻ, các vùng não chịu trách nhiệm tạo ra và hiểu ngôn ngữ cũng như kết nối các từ ngữ hoạt động mạnh mẽ hơn.

Cảm giác trực quan nhất của bố mẹ là con có thể hiểu những gì mình nói, giao tiếp, thậm chí có thể tranh luận và đặc biệt thích hỏi tại sao, trở thành "những đứa trẻ lắm mồm" ở giai đoạn này.

Việc trả lời các câu hỏi và trò chuyện với trẻ mỗi ngày đôi khi thử thách sự kiên nhẫn của bố mẹ. Tuy có phần phiền phức, nhưng đối với sự phát triển của trẻ, đây là giai đoạn sẽ tạo ra bước nhảy vọt về chất lượng.

Trẻ nói nhiều và hỏi nhiều có hai khả năng quan trọng cần phát triển

Chuyên gia về trẻ em, Tiến sĩ Greenspan chia sự phát triển trí tuệ của trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi thành 6 giai đoạn, mỗi giai đoạn có nhu cầu phát triển cốt lõi.

Nhu cầu phát triển cốt lõi của giai đoạn thứ năm (từ 2 tuổi đến 2 tuổi 6 tháng): Trẻ cần sử dụng ngôn ngữ để diễn đạt suy nghĩ, cảm xúc và tình cảm của mình.

Nhu cầu phát triển cốt lõi của giai đoạn thứ sáu (3-4 tuổi): Trẻ cần hình thành các mối liên hệ và bắt đầu suy nghĩ logic.

Trong lý thuyết phát triển nhận thức của nhà tâm lý học Piaget, trẻ em từ 2-7 tuổi bước vào giai đoạn tiền vận hành, nhận thức về bản thân phát triển nhanh chóng và tin rằng mọi vật đều có linh hồn.

Tóm lại, lý do trẻ trở nên "lắm lời" và thích làm phiền người lớn để hỏi tại sao là vì khả năng nhận thức và diễn đạt ngôn ngữ cần phát triển nhanh chóng.

Đây là cơ hội phát triển vô cùng quý giá. Bố mẹ nên nắm bắt cơ hội này nhằm giúp con phát triển tốt, đạt được kết quả gấp đôi chỉ với một nửa nỗ lực.

3 mẹo để thúc đẩy phát triển khả năng của trẻ

Nếu trẻ thích nói, bố mẹ nên trò chuyện với con nhiều hơn. Nếu trẻ thích hỏi, hãy trao cho con nhiều câu trả lời hơn. Thoạt nhìn, phương pháp này có vẻ ổn.

Nhưng trên thực tế, cách bố mẹ trò chuyện và trả lời câu hỏicó liên quan trực tiếp đến việc kích thích tư duy, phán đoán và trí tưởng tượng của trẻ hay không.

Tiến sĩ Greenspan đưa ra lời khuyên cho các bậc cha mẹ có con từ 2-7 tuổi: Hãy trở thành bạn chơi, đối thủ tranh luận, người tìm kiếm ý kiến ​​và người cộng tác của con, đồng thời giao tiếp có ý thức dựa trên các mối quan hệ logic.

Bố mẹ không cần phải là cuốn bách khoa toàn thư và đưa ra câu trả lời hoàn hảo cho mọi câu hỏi. Điều quan trọng là quá trình suy nghĩ để tìm ra câu trả lời.

Sử dụng câu hỏi để khuyến khích trẻ suy nghĩ tích cực

Trẻ em vốn tò mò. Trong hầu hết các trường hợp, người lớn chủ động đưa ra câu trả lời trực tiếp cho những điều con tò mò và chưa biết. Tuy nhiên, khi trẻ quen với việc nhận câu trả lời trực tiếp sẽ không chủ động khám phá và tìm kiếm câu trả lời. Bởi việc lấy những gì có sẵn vẫn dễ dàng hơn nhiều.

Tuy nhiên, mục tiêu cuối cùng của việc giáo dục trẻ là truyền cảm hứng để suy nghĩ độc lập, khám phá câu trả lời và sử dụng khả năng tư duy phản biện để đưa ra lựa chọn và đánh giá.

Trong giai đoạn từ 3 đến 7 tuổi, khi nhận thức về bản thân, sự tò mò và mong muốn khám phá của trẻ phát triển nhanh chóng, vì vậy bố mẹ cần phải thay đổi cách tiếp cận.

Khi trẻ bắt đầu hỏi, nên vô thức kiềm chế thói quen trả lời và bắt đầu một cách mới.

Đầu tiên, hãy thừa nhận khả năng đặt câu hỏi của con.

"Đây thực sự là một câu hỏi đáng suy ngẫm" "Con đã nêu ra một câu hỏi thú vị" "Câu hỏi này của bạn rất đáng để khám phá".

Sau đó mở cánh cửa cho trẻ em suy nghĩ độc lập.

"Con nghĩ tại sao vậy? Mẹ muốn nghe suy nghĩ của con trước".

"Con nghĩ chúng ta nên làm gì? Mẹ rất mong nhận được ý kiến ​​của con".

Đặt câu hỏi để trẻ phải suy nghĩ.

Trẻ em ở giai đoạn này đã phát triển các mối quan hệ nhân quả cơ bản. Trẻ sẽ theo dõi kết quả để tìm ra nguyên nhân, nguồn gốc của vấn đề, và sau đó tìm ra giải pháp dựa trên kinh nghiệm hạn chế của mình.

Nếu trẻ không thể nghĩ ra giải pháp, bố mẹ có thể gợi ý từng chút một, như bóc từng lớp hành tây, và khuyến khích trẻ tiếp tục suy nghĩ cho đến khi tìm ra câu trả lời.

Ví dụ, trẻ em hỏi "Tại sao mặt đất lại ướt?" Câu trả lời nên là "Con đã quan sát rất cẩn thận, vậy tại sao con lại nghĩ như vậy?"

Hầu hết trẻ bắt đầu chủ động khám phá bằng kết luận dựa trên kinh nghiệm trước đây: Mặt đất ướt vì trời mưa.

Bố mẹ có thể hỏi thêm câu hỏi: Trời thực sự đang mưa, vậy ngoài việc mặt đất ướt, chúng ta có thể sử dụng những manh mối nào khác để biết trời đang mưa?

Theo phản xạ tự nhiên, bắt đầu nhìn quanh, tìm kiếm mọi thứ xung quanh liên quan đến mưa. Sau đó phát hiện lá cây còn đọng nước, có người cầm ô và mặc áo mưa, và còn nghe thấy tiếng mưa rơi. Những chi tiết này chứng minh trời đang mưa.

Những câu hỏi và câu trả lời đơn giản khơi dậy khả năng quan sát và nhận thức của trẻ, đồng thời củng cố mối quan hệ nhân quả.

Sử dụng câu hỏi để khuyến khích trẻ suy nghĩ tích cực.

Hỗ trợ trẻ chơi những trò kích thích trí tưởng tượng

Trẻ từ 3 hoặc 4 tuổi tin rằng mọi thứ đều có linh hồn và đầy trí tưởng tượng.

Trẻ tạo ra đủ loại trò chơi tưởng tượng mỗi ngày, trong đó có người nói chuyện và diễn lại trò chơi, biến mọi thứ xung quanh thành đạo cụ.

Với người lớn, đây là trò trẻ con, nhưng với trẻ, trò chơi tưởng tượng là cách quan trọng để phát triển kỹ năng tương tác xã hội, kỹ năng diễn đạt ngôn ngữ và khả năng giải quyết vấn đề.

Có thể nói rằng trẻ càng giỏi sáng tác truyện và chơi trò chơi thì càng thông minh.

Trong trường hợp này, bố mẹ tích cực đóng vai phụ trong trò chơi tưởng tượng của trẻ, cho phép con đảm nhận vai trò đạo diễn, biên kịch, thiết kế trang phục và diễn viên chính.

Ví dụ, nếu trẻ thích trò chơi tưởng tượng về bán hàng, hãy để trẻ tự thiết lập bối cảnh chủ đềi, dựng gian hàng ở đâu, bán hàng gì và giá cả bao nhiêu. Bố mẹ đóng vai người mua để mua đồ và thêm một số tình tiết nhỏ như mặc cả và trả lại để xem trẻ xử lý thế nào.

Thế giới thực rất phức tạp, đa chiều và luôn thay đổi. Trẻ cần được trang bị khả năng diễn đạt ngôn ngữ, kỹ năng xã hội cơ bản, khả năng cảm xúc tương đối ổn định, ý thức tốt về quy tắc, khả năng quy kết đúng đắn,... để đảm bảo dễ dàng định hướng trong thế giới thực.

Và trò chơi giả vờ là nơi tuyệt vời để trẻ chơi với các thiết bị. Cần lưu ý rằng nhận thức của trẻ suy cho cùng vẫn còn hạn chế, chưa thể phân biệt hoàn toàn giữa thực tế và tưởng tượng. Do đó, đôi khi trẻ đưa ra những câu trả lời kỳ quặc. Chỉ cần câu trả lời hợp lý và mối quan hệ nhân quả được giải thích rõ ràng, bố mẹ không cần phải sửa sai.

Hỗ trợ trẻ chơi những trò kích thích trí tưởng tượng.

Hãy để ý kiến ​​của trẻ có giá trị

Trước khi trẻ 2 tuổi, bố mẹ toàn quyền quyết định mọi vấn đề lớn nhỏ và về cơ bản không cần sự đồng ý. Nhưng khi trẻ lên 2 tuổi, tình hình sẽ đảo ngược. Bởi nhận thức của trẻ bắt đầu hình thành, đấu tranh để giành quyền đưa ra quyết định.

Mỗi suy nghĩ, hành động thực hiện và kết quả đều là sự kích thích hiệu quả cho não bộ, các khớp thần kinh liên quan thiết lập nên các liên kết trong toàn bộ quá trình suy nghĩ và hành động.

Sự phát triển khả năng nhận thức và trí thông minh về cơ bản là kết quả của việc các dây thần kinh liên tục thiết lập và củng cố các kết nối. Vì vậy, ở giai đoạn này, bố mẹ nên chủ động xem trọng ý kiến ​​của trẻ.

Tuy nhiên, nhiều khi trẻ sẽ làm hỏng và kết quả không như mong muốn, vì vậy cần bố mẹ kiên nhẫn hơn. Việc chủ động hỏi ý kiến ​​giúp trẻ cảm thấy mình là người độc lập, có năng lực và chu đáo. Đây cũng là một quá trình khơi gợi tư duy của trẻ bằng cách đặt câu hỏi.