Giá dầu cắm đầu giảm: Sẽ có cú rơi về mức thời COVID-19?

Theo kịch bản cơ sở của nhóm phân tích hàng hóa tại JPMorgan, giá dầu Brent có thể giảm xuống còn 58 USD/thùng vào năm 2026, và dầu WTI của Mỹ sẽ thấp hơn khoảng 4 USD. Sang 2027, giá được dự báo giảm thêm 1 USD.

JPMorgan cho rằng vấn đề lớn nhất của thị trường hiện nay không phải nhu cầu, mà là nguồn cung quá dồi dào. Từ tháng 6/2023, ngân hàng này đã cảnh báo liên tục rằng sản lượng toàn cầu, đặc biệt từ các quốc gia ngoài OPEC+, đang tăng vượt xa tiêu thụ.

Tương tự, Goldman Sachs dự báo Brent và WTI trong 2026 lần lượt ở 56 USD và 52 USD. Dù Goldman kỳ vọng giá sẽ hồi phục về mức 80 USD vào 2028, nhưng điều này chỉ xảy ra nếu tình trạng dư cung được kiểm soát.

Những yếu tố nào đang làm gia tăng dư cung dầu toàn cầu?

Một loạt yếu tố khiến thị trường bước vào chu kỳ dư cung hiếm thấy: Trung Quốc tích trữ mạnh trong nửa đầu 2025, hấp thụ hàng triệu thùng mỗi ngày, tạm thời giúp giữ giá. Ấn Độ đẩy mạnh nhập khẩu dầu Urals của Nga, trong khi nhu cầu từ Trung Đông duy trì ổn định. Lượng dầu lưu kho trên biển vượt 1 tỷ thùng, mức cao nhất từ năm 2023.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tình trạng dư cung có thể đạt mức 4 triệu thùng/ngày vào năm 2026, mức cao đủ để gây chấn động thị trường.

Ngân hàng Macquarie nhận định giai đoạn cuối 2025 – đầu 2026 sẽ chứng kiến trạng thái “dư cung trừng phạt”, kéo giá dầu xuống thấp và buộc OPEC+ phải điều chỉnh chính sách.

Thị trường sẽ phản ứng ra sao nếu giá dầu giảm sâu về vùng 30 USD/thùng?

JPMorgan cảnh báo rằng nếu không có động thái ổn định thị trường, giá Brent có thể rơi xuống vùng 30 USD/thùng vào 2027 – mức chỉ xuất hiện trong cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 2020.

Nếu điều này xảy ra, giá dầu sẽ chạm hoặc thậm chí thấp hơn điểm hòa vốn của nhiều nhà sản xuất (khoảng 51 USD với Brent và 43 USD với WTI), gây áp lực lớn lên các công ty khai thác dầu khí Mỹ và những tập đoàn quốc doanh tại Trung Đông.

Tuy vậy, JPMorgan và Goldman Sachs đều cho rằng thị trường khó rơi vào kịch bản cực đoan. Khi giá xuống quá thấp, cả OPEC+ và các nhà khai thác ngoài OPEC+ sẽ buộc phải cắt giảm sản lượng, trong khi nhu cầu sẽ tăng trở lại nhờ giá rẻ. Nhờ đó, thị trường sẽ tìm được mức cân bằng mới.

Vì sao các ngân hàng vẫn kỳ vọng giá dầu sẽ hồi phục về dài hạn?

Các ngân hàng lớn cho rằng chu kỳ đầu tư thấp kéo dài 15 năm qua sẽ khiến rất ít dự án dầu khí mới đi vào hoạt động trong thập kỷ này. Điều này đồng nghĩa: ngay khi giá thấp gây tổn thương nguồn cung, thị trường sẽ tự điều chỉnh, kéo giá đi lên từ sau 2027.

Ngoài ra, những yếu tố địa chính trị như chiến sự Ukraine, các lệnh trừng phạt đối với Nga, hay yêu cầu cân bằng ngân sách của Saudi Aramco và ADNOC cũng khiến các quốc gia sản xuất dầu buộc phải can thiệp thị trường để ngăn giá giảm quá sâu.

Các chiến lược gia của JPMorgan cho rằng thị trường sẽ tìm lại điểm cân bằng thông qua: Nhu cầu tăng nhờ giá thấp; Cắt giảm sản lượng tự nguyện và bắt buộc từ các nhà sản xuất kém hiệu quả; Điều chỉnh chính sách từ OPEC+ để bảo vệ doanh thu.

Tổng hợp các yếu tố này sẽ hạn chế nguy cơ giá dầu rơi vào vùng “khủng hoảng” như thời COVID-19.