Mỹ chịu khoản lãi suất kỉ lục từ khối nợ khổng lồ

Trong năm tài khóa 2024, thâm hụt ngân sách của Mỹ đã đạt mức 1.833 nghìn tỷ USD, tăng 138 tỷ USD so với năm trước. Đây là mức thâm hụt cao thứ ba trong lịch sử Mỹ, chỉ đứng sau các năm 2020 và 2021, khi chính phủ phải chi tiêu mạnh tay để đối phó với đại dịch Covid-19.

Dù nguồn thu của chính phủ đạt kỷ lục 4.9 nghìn tỷ USD, nhưng vẫn không thể bù đắp được chi tiêu lên tới 6.75 nghìn tỷ USD. Chính sự chênh lệch lớn này đã dẫn đến thâm hụt tài chính, buộc chính phủ Mỹ phải vay mượn nhiều hơn.

Nợ công của Mỹ đã tăng lên 35.7 nghìn tỷ USD, tăng 2.3 nghìn tỷ USD so với cuối năm tài khóa 2023. Sự gia tăng này chủ yếu là do thâm hụt ngân sách kéo dài và chi phí lãi vay ngày càng lớn.

Lãi suất nợ công cũng đạt mốc mới, lần đầu tiên vượt qua con số 1.16 nghìn tỷ USD. Sau khi trừ đi khoản lãi từ các khoản đầu tư của chính phủ, tổng chi phí lãi vay vẫn đạt mức kỷ lục 882 tỷ USD, đứng thứ ba trong các hạng mục chi tiêu ngân sách, chỉ sau chi phí cho An sinh xã hội và y tế.

Tòa nhà Bộ Tài chính Hoa Kỳ ở Washington, DC, vào ngày 15 tháng 8 năm 2023.

Một trong những yếu tố chính góp phần làm gia tăng thâm hụt là lãi suất cao từ các đợt tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) nhằm kiểm soát lạm phát. Lãi suất trung bình cho toàn bộ nợ công của chính phủ là 3.32% trong năm 2024, tăng so với mức 2.97% của năm trước.

Khi lãi suất tăng, chi phí vay mượn của chính phủ cũng tăng lên, khiến thâm hụt ngân sách và nợ công tiếp tục leo thang. Điều này làm tăng áp lực lên tài chính quốc gia, khiến việc kiểm soát thâm hụt và nợ trở nên khó khăn hơn trong tương lai.

Thâm hụt ngân sách năm 2024 chiếm hơn 6% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ, một con số cao hơn nhiều so với mức trung bình lịch sử 3.7% trong 50 năm qua. Việc thâm hụt lớn trong giai đoạn kinh tế mở rộng là điều hiếm thấy, cho thấy những thách thức tài chính mà chính phủ Mỹ đang phải đối mặt.

Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), thâm hụt ngân sách dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới, có thể đạt 2.8 nghìn tỷ USD vào năm 2034.

Về phần nợ công, CBO dự báo rằng nó sẽ tăng từ mức hiện tại gần 100% GDP lên 122% vào năm 2034. Đây là một dấu hiệu cảnh báo về những rủi ro tài chính lâu dài mà nước Mỹ sẽ phải đối mặt nếu không có những biện pháp kiểm soát chi tiêu và thâm hụt kịp thời.

Sự tăng trưởng nợ công và thâm hụt ngân sách không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế quốc gia mà còn gây áp lực lớn lên thị trường tài chính, lãi suất và khả năng chi trả nợ của chính phủ trong tương lai.