Từ vụ việc mở nhạc đám ma át tiếng karaoke: Đi tìm sân chơi cho người cao tuổi

Con người ta, khi đã đi quá nửa đời mình thì những khát vọng lớn lao thời thanh xuân dường như không còn nữa, những mơ ước bỗng nhiên thu lại một cách thật khiêm tốn và bình dị. Ngoài niềm vui bên con cháu, thì được gặp gỡ bạn bè, tham gia các hoạt động thể chất cũng là một nhu cầu thiết yếu của người cao tuổi. Tìm một “sân chơi” cho người cao tuổi luôn đặt ra những thách thức đối với các nhà quản lý, nhất là trong thực trạng dân số là người cao tuổi ngày càng gia tăng cộng với hoàn cảnh "tấc đất tấc vàng" như hiện nay làm cho vấn đề đã khó lại ngày một thêm khó.

Hãy lắng nghe xem người cao tuổi mong muốn điều gì?

Vậy hãy lắng nghe xem người cao tuổi mong muốn điều gì để góp phần làm mờ đi khoảng cách thế hệ, để xây dựng những chính sách phù hợp giúp người cao tuổi yên tâm, sống vui khỏe trong những ngày tháng thư nhàn sau bao nhiêu năm vất vả cống hiến cho xã hội.

Người già thì cố chấp, người trẻ thì không “kính già”

Nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Nguyễn Ngọc Phan cho biết Karaoke là một loại hình sinh hoạt văn hóa văn nghệ, mà đã là một loại hình văn hóa thì những người sử dụng nó nên ứng xử sao cho có văn hóa. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực thì Karaoke cũng có nhiều điểm hạn chế khi nó bị lạm dụng quá mức dẫn đến những điều tưởng chừng là hay, là đẹp bị biến tướng đi.

NSNA Nguyễn Ngọc Phan

"Với sự việc không hay xảy ra gần đây chính là biểu hiện của việc lạm dụng quá mức việc hát Karaoke. Lẽ ra đây là hoạt động mang đến niềm vui, giá trị về mặt tinh thần, giúp con người ta thư giãn sau những giờ phút lao động thì trong câu chuyện này Karaoke lại gây phiền phức cho rất nhiều người, gây ô nhiễm tiếng ồn nghiêm trọng", NSNA Nguyễn Ngọc Phan nhận định.

Sự việc tại chung cư đó đã khiến mâu thuẫn thế hệ xảy ra, mà theo nhà văn-nhà báo Lê Thấu, sự việc này đáng trách cả hai lớp già và trẻ. Người già thì cố chấp còn người trẻ thì không “kính già”. Vấn đề này đã vô tình đi ngược lại truyền thống của dân tộc, “di sản” của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nhà văn, nhà báo Lê Thấu

"Kính già yêu trẻ từ lâu đã là một trong những truyền thống lớn của dân tộc ta và Bác Hồ cũng là một tấm gương làm rực sáng thêm truyền thống này. Trong tư tưởng và hành động của mình Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người luôn đánh giá cao vai trò của người cao tuổi. Kể cả với các đại thần của triều Nguyễn như với Bùi Bằng Đoàn, như với Huỳnh Thúc Kháng khi Bác lãnh đạo Đảng ta giành chính quyền năm 1945, Bác đã mời những nhân sĩ già có uy tín trong xã hội cũ ra giúp nước. Chính lòng kính già của Bác đã tập hợp được rất nhiều nhân sĩ đi theo cách mạng. Để noi theo truyền thống kính già yêu trẻ lâu đời đó thì giữa già và trẻ phải có sự nhường nhịn, thông cảm thì mới tránh những va chạm", nhà văn, nhà báo Lê Thấu chia sẻ.

“Phải để cho lớp người già được tự do, không người ta sẽ ốm. Họ sẽ ốm vì cô đơn!”

Nhà văn, nhà báo Lê Thấu cho biết, sở dĩ người cao tuổi rất thích gặp gỡ, trò chuyện với nhau là vì khi vào tuổi già, những mong muốn chẳng còn xa vời nữa, người ta chỉ muốn có bạn bè, được giải trí, được cảm nhận niềm vui mỗi ngày. “Phải để cho lớp người già được tự do, không người ta sẽ ốm. Họ sẽ ốm vì cô đơn!” – ông tâm sự.

Ảnh minh họa

Bên cạnh đó, ông cũng không quên nhắn nhủ tới những người già, biết là có nhu cầu phải giao lưu nhưng hãy chọn cách giao lưu lành mạnh, có văn hóa và có mức độ, chừng mực không gây ảnh hưởng, phiền phức cho những người xung quanh.

Theo NSNA Nguyễn Ngọc Phan, điều người cao tuổi mong muốn đó là “sống vui, sống khỏe, sống có ích”. Muốn sống vui thì không có cách nào khác là phải được thoải mái về mặt tinh thần, được hòa mình với môi trường xung quanh; sống khỏe là phải có một cơ thể khỏe mạnh, phải tham gia các hoạt động thể thao, ăn uống điều độ; sống có ích là làm được điều gì có ích thì nên làm, làm cho con, cho cháu và cho xã hội.

Kính già, già để tuổi cho

Thạc sĩ Nguyễn Thị Thiện, một cô giáo về hưu đam mê văn chương đã chia sẻ những sân chơi bổ ích dành cho người cao tuổi. Bà chia sẻ có hai khía cạnh cần đề cập đến là sân chơi rèn luyện thể chất và sân chơi rèn luyện trí tuệ, tinh thần. Một trạng thái sức khỏe tốt là trạng thái có sự khỏe mạnh, hài hòa giữa thể chất và tinh thần, đừng nên chỉ quan tâm phiến diện một mặt mà không chăm sóc mặt còn lại.

Thạc sĩ Nguyễn Thị Thiện

Trong sân chơi rèn luyện thể chất, để nâng cao sức khỏe, Thạc sĩ Nguyễn Thị Thiện cho biết có nhiều hình thức mà người cao tuổi có thể lựa chọn cho phù hợp với điều kiện sức khỏe và sở thích của mình như: đi bộ theo nhóm, tập dưỡng sinh, tập thiền định, tập Yoga,… Hay các môn thể thao cần luyện tập và thể lực nhiều hơn như bóng chuyền, cầu lông, khiêu vũ,…

Bà chia sẻ: “Người già như một cỗ máy và nó cũng chỉ được sử dụng có thời hạn, sau hàng chục năm vận hành không ngừng nghỉ, thì cỗ máy thể chất đã rệu rã, cỗ máy tinh thần cũng trì trệ đi thì rất cần sự bảo dưỡng, cần tiếp thêm những nguồn năng lượng mới và bổ ích”.

Tham gia các hoạt động thể chất và tinh thần là nhu cầu thiết yếu của người cao tuổi.

Theo cô giáo Thiện, cùng với sự lão hóa về thể chất thì trí tuệ con người cũng bị lão hóa theo thời gian, khi người cao tuổi suy nghĩ, lo âu, mất ngủ,… khi những vấn đề này cộng hưởng với nhau làm gia tăng những tổn thương về mặt tinh thần thì cấp thiết phải có những giải pháp khắc phục nó.

Để làm chậm lại quá trình lão hóa trí tuệ, người cao tuổi cần có một sân chơi trí tuệ bổ ích với những hoạt động đọc sách, giao tiếp với bạn bè, tham gia các hoạt động hội nhóm như là ca hát, tập văn nghệ, tham gia trong các câu lạc bộ sáng tác thơ ca, học ngoại ngữ, tập làm thơ, tham gia các hội dịch thuật, hội yêu văn chương.

Sự thấu hiểu, bao dung sẽ góp phần làm nhòa đi những khoảng cách về tuổi tác và không thổi bùng những mâu thuẫn thế hệ.

"Dù rèn luyện thể chất hay tinh thần thì điều quan trọng nhất đó là niềm vui, người cao tuổi không cần gì ngoài niềm vui, sự an nhiên, bằng lòng với chính mình. Để giúp người cao tuổi có được những điều đó, Thạc sĩ Nguyễn Thị Thiện đã đề xuất một số ý kiến dựa trên những nhu cầu của họ. Trước tiên là con cháu, người thân hãy tạo điều kiện để người già được nghỉ ngơi, được ra ngoài giao lưu với bạn bè, để tham gia các hoạt động duy trì sức khỏe", bà Thiện nói.

Với các cấp chính quyền, tổ chức đoàn thể, cần phải ghi nhận những cống hiến mà người cao tuổi đã dành cho xã hội để thêm trân trọng họ, xây dựng cho họ những địa điểm để vui chơi, thư giãn như phòng đọc, khu vui chơi. Đối với các chung cư đông đúc, để tránh tình trạng gây ô nhiễm tiếng ồn nên có sự phân định hợp lý thì sẽ không có sự chồng chéo, không làm thổi bùng những mâu thuẫn thế hệ.

Đối với xã hội, đặc biệt là lớp trẻ, nên có cái nhìn thấu hiểu, cảm thông hơn với người lớn tuổi, bởi vì đôi khi tư duy người trẻ khác tư duy người già khác, niềm vui của người già khác niềm vui người trẻ vậy nên rất cần sự độ lượng, bao dung, vị tha, hãy kính già để già để tuổi cho.