Một thế kỷ đồng hành cùng dân tộc của nền báo chí cách mạng Việt Nam

Sáng 21/6, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Lễ kỷ niệm trọng thể 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025). Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo tại Lễ kỷ niệm.

Cùng dự Lễ kỷ niệm có: Nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; các Ủy viên Bộ Chính trị: Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn; nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú. Tham dự còn có các Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương; lãnh đạo các tỉnh, thành ủy, cơ quan chỉ đạo, quản lý, chủ quản báo chí và cơ quan báo chí trên cả nước; các nhà báo lão thành, nhà báo tiêu biểu - đại diện cho những người làm báo trên cả nước; các đoàn đại biểu quốc tế...

Các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự lễ Kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

100 năm giữ vững vị thế của nền báo chí vì nhân dân

Trong diễn văn kỷ niệm, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam là dịp để tất cả chúng ta ôn lại, nhân lên niềm tự hào, kính trọng, lòng biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh - Lãnh tụ thiên tài, Người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới, Người chiến sĩ cộng sản quốc tế mẫu mực, Người bạn thân thiết của các dân tộc yêu chuộng hòa bình và tiến bộ xã hội trên toàn thế giới. Chính Người đã sáng lập, lãnh đạo, rèn luyện, và là người thầy vĩ đại của nền Báo chí cách mạng Việt Nam.

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương trình bày diễn văn tại Lễ kỷ niệm. Ảnh: Trần Huấn

Chúng ta mãi mãi tự hào và trân trọng biết ơn các nhà lãnh đạo, các chiến sỹ cách mạng, các nhà báo tiền bối xuất sắc, mẫu mực như: Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Văn Cừ, Phan Đăng Lưu, Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp, Xuân Thủy, Tố Hữu, Hải Triều, Hoàng Tùng, Lưu Quý Kỳ, Hồng Hà, Trần Lâm, Hữu Thọ, Đào Duy Tùng, Hà Đăng, Thép Mới, Trần Văn Giàu, Quang Đạm, Trần Công Mân, Trần Bạch Đằng, Nguyễn Thành Lê, Lý Văn Sáu, Phan Quang, Huỳnh Văn Tiểng…

Chúng ta mãi mãi ghi nhớ lớp lớp các nhà báo đã trực tiếp chiến đấu và hy sinh anh dũng trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, như: Trần Kim Xuyến, Nam Cao, Trần Đăng, Thôi Hữu, Hoàng Lộc, Thâm Tâm, Hồng Nguyên, Nguyễn Thi, Nguyễn Mỹ, Lê Anh Xuân, Dương Thị Xuân Quý, Trương Thị Mai, Nguyễn Thị Thanh Xuân, Lương Nghĩa Dũng, Nguyễn Ngọc Tứ, Trần Viết Thuyên, Phạm Minh Tước, Trương Công Nghĩa,…và hàng trăm nhà báo, liệt sỹ khác.

Chúng ta mãi mãi biết ơn công lao của các thế hệ nhà báo - chiến sĩ đã giương cao ngọn cờ tư tưởng của Đảng, tuyên truyền, cổ vũ và thực hiện Đề cương về văn hóa Việt Nam 1943; phương châm “Văn hóa hóa kháng chiến, kháng chiến hóa văn hóa”, “toàn dân toàn diện, trường kỳ kháng chiến”; ý chí “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”; tinh thần “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/ Mà lòng phơi phới dậy tương lai”; quyết tâm khắc phục hậu quả nặng nề của chiến tranh, thiên tai, bảo vệ vững chắc chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.

Chúng ta đánh giá cao và vinh danh những thành tựu, bài học mà báo chí thời kỳ Đổi mới tạo nên, đã làm sâu sắc hơn chức năng, nhiệm vụ, tôn chỉ, mục đích của báo chí cách mạng với tính Đảng, tính Nhân dân, tính Khoa học, tính Dân chủ và tính Nhân văn; thể hiện trình độ, năng lực, tư duy về quản lý và thực hành báo chí, năng lực chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp của những người làm báo.

Chúng ta trân trọng cảm ơn các tầng lớp nhân dân đã đùm bọc, che chở, giúp đỡ, khích lệ, động viên, đồng hành với các cơ quan báo chí và những người làm báo cách mạng trong suốt 100 năm qua.

“Chạm ngưỡng cửa 100 năm, không chỉ là truyền thống vẻ vang, là dấu ấn cách mạng, là những câu chuyện quá khứ tự hào, mà còn là vị thế, diện mạo của một nền báo chí, với gần 800 cơ quan báo chí và đội ngũ 41.000 người làm báo tinh thông nghiệp vụ, bản lĩnh vững vàng, làm chủ công nghệ báo chí hiện đại, là những cơ quan báo chí chủ lực quốc gia, các cơ quan báo chí được công chúng tin yêu và vươn tầm khu vực, thế giới”, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương khẳng định.

Theo đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, đất nước ta đang đứng trước ngưỡng cửa của giai đoạn phát triển mới, với thời cơ và thách thức đan xen. Báo chí cách mạng đứng trước những thay đổi có tính bước ngoặt, đột phá. Những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp chiến lược mà toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và cả hệ thống chính trị đang quyết tâm thực hiện để đưa đất nước vững vàng đi lên trong kỷ nguyên mới chính là đề tài, mục tiêu, nhiệm vụ của các cơ quan báo chí và đội ngũ những người làm báo.

Đó là cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp để khơi thông các điểm nghẽn, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, kiến tạo không gian phát triển mới. Là cuộc cách mạng về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, tạo động lực tăng trưởng mới và cạnh tranh toàn cầu. Là tầm cao mới của hội nhập quốc tế sâu rộng, chủ động, tích cực. Là trọng trách nặng nề trong nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, không để bị động, bất ngờ, bảo đảm giữ vững môi trường hòa bình cho phát triển. Là bảo vệ các quyền tự do, dân chủ, quyền con người của mỗi công dân theo Hiến pháp, pháp luật và chuẩn mực quốc tế mà Việt Nam công nhận và ký kết.

Các tiết mục văn nghệ chào mừng tại Lễ kỷ niệm. Ảnh: Thanh Xuân

Đại diện các nhà báo lão thành phát biểu, nhà báo Tạ Ngọc Tấn, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, nguyên Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương bày tỏ: Chúng tôi là những người bước vào nghề làm báo với sự cổ vũ từ sự nghiệp làm báo vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các nhà cách mạng làm báo xuất sắc, kiên cường: Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Văn Tạo, Xuân Thủy, Trần Huy Liệu, Phan Đăng Lưu,…

Nhưng hạnh phúc hơn các thế hệ làm báo cách mạng lớp trước, chúng tôi được hưởng thụ nền giáo dục trong nhà trường xã hội chủ nghĩa, được đào tạo nghề nghiệp trong trường lớp chuyên nghiệp, được những nhà báo cách mạng tài năng, tâm huyết, dày dạn kinh nghiệm, đã lăn lộn trong gian khổ, hy sinh của hai cuộc kháng chiến như: Hoàng Tùng, Trần lâm, Hồng Hà, Hà Đăng, Hữu Thọ, Lưu Quý Kỳ, Quang Đạm, Thép Mới, Hồng Chương, Đào Tùng,.., dìu dắt, hướng dẫn, động viên và trao truyền ngọn lửa tình yêu nghề nghiệp.

Hơn ai hết, chúng tôi thấm nhuần nhận thức sâu sắc rằng, để thực sự xứng đáng là "chiến sỹ" trên mặt trận tư tưởng của Đảng, góp sức lực và trí tuệ vào việc bắc cây cầu nối vững chắc giữa Đảng với Nhân dân, trở thành công cụ tổ chức, lãnh đạo của Đảng trong thực hiện những nhiệm vụ chính trị trọng đại của dân tộc, góp phần hiệu quả vào trách nhiệm “phò chính trừ tà”, bảo vệ những thành quả vĩ đại của cuộc cách mạng mà dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam, lớp lớp chiến sỹ cách mạng và Nhân dân ta đã phải đánh đổi cả xương máu, mồ hôi và nước mắt để có được, người làm báo phải "mắt sáng, lòng trong, bút sắc”.

Tiếp nối những lời đầy tâm huyết của nhà báo Tạ Ngọc Tấn, đại diện thế hệ nhà báo trẻ, nhà báo Nguyễn Thị Ngân, Phóng viên Phòng Xã hội, Ban Thời sự, Đài Truyền hình Việt Nam chia sẻ: “100 năm báo chí đồng hành cùng đất nước, chúng em những nhà báo trẻ mới đi được chặng đường rất ngắn, so với rất nhiều ông, bà, cô, chú, anh, chị đang có mặt ở đây. Dù mới được đi một chặng đường ngắn trên hành trình thế kỷ đó,  nhưng với em đó  thực sự là những ngày tháng thanh xuân đẹp đẽ nhất. Được đi về phía nhân dân, được lắng nghe biết bao người dân tâm sự chia sẻ, để phản ánh chân thực cuộc sống được, trở thành cầu nối của người dân với các cấp ủy, chính quyền. Sau mỗi chuyến đi, qua mỗi tác phẩm báo chí, chúng em càng có thêm tình yêu với nghề và niềm tin vào con đường mà mình và biết bao thế hệ nhà báo cách mạng đã và đang đi”.

Tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Tổng Bí thư Tô Lâm nhiệt liệt biểu dương và trân trọng ghi nhận những đóng góp quan trọng của báo chí cách mạng Việt Nam trong suốt chặng đường 100 năm xây dựng, trưởng thành. Những thành tựu đạt được của báo chí cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng là kết tinh lý tưởng, lao động sáng tạo không mệt mỏi, tinh thần cống hiến vì Tổ quốc, vì Nhân dân của các thế hệ những người làm báo Việt Nam.

Tổng Bí thư cũng gửi lời chúc mừng nhiệt liệt tới những người làm báo cách mạng Việt Nam lần thứ hai được nhận phần thưởng cao quý do Đảng, Nhà nước và Nhân dân trao tặng: "Huân chương Hồ Chí Minh" vì đã có nhiều công lao đóng góp vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.

Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh cho đội ngũ những người làm báo cách mạng Việt Nam. Ảnh: Thanh Xuân

“Chặng đường 100 năm lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam là minh chứng sinh động cho vai trò to lớn của ngòi bút trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Khi chưa có Đảng, chưa có Chính quyền, Báo chí là ngọn lửa tinh thần dẫn dắt, định hướng tư tưởng, đường lối, là ánh sáng chỉ hướng tương lai; tập hợp quần chúng, xây dựng chính đảng, xây dựng nhà nước. Trong khói lửa chiến tranh, báo chí là vũ khí sắc bén, mạnh hơn các loại đạn bom, xe tăng, đại bác, truyền tải tinh thần kháng chiến, lòng quả cảm và khát vọng độc lập, kêu gọi toàn dân tộc đấu tranh giải phóng và thống nhất non sông. Trong xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, báo chí là nhịp cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân, là diễn đàn tin cậy của nhân dân, là sức mạnh, là nguồn cảm hứng cho toàn dân tộc trên con đường hướng tới tương lai giàu mạnh, phồn thịnh, độc lập, tự do, phát triển bền vững”, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định.

Theo Tổng Bí thư, những năm gần đây, báo chí nước ta đã chủ động đổi mới nội dung, hình thức, công nghệ và tư duy làm báo. Với gần 800 cơ quan báo chí, hàng chục nghìn nhà báo, phóng viên, biên tập viên, đội ngũ những người làm báo đã và đang không ngừng sáng tạo, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, các thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến để tạo nên một diện mạo, sắc thái, nội dung báo chí mới, hiện đại, nhân văn và gần dân.

Báo chí cũng là lực lượng chủ công trong việc quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới, thể hiện sự đoàn kết và trách nhiệm của Việt Nam với bạn bè, lực lượng tiến bộ và sự phát triển của thế giới; báo chí là phương tiện để lan tỏa các giá trị văn hóa dân tộc, khơi dậy tinh thần yêu nước, khát vọng phát triển và khẳng định bản sắc văn hoá Việt Nam trong thời đại hội nhập. Là sản phẩm văn hóa, báo chí khơi dậy vẻ đẹp đời sống, phát hiện, tôn vinh những tấm gương người tốt, việc tốt, mô hình sáng tạo, cách làm hiệu quả, nhân lên những giá trị tích cực trong xã hội. Qua các tác phẩm đầy tính nhân văn, báo chí góp phần định hình tư duy công chúng, cổ vũ lối sống đẹp, lan tỏa tinh thần trách nhiệm và khát vọng cống hiến, xây dựng văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Trong bối cảnh thế giới biến động nhanh chóng, phức tạp, đa chiều, báo chí cách mạng luôn giữ vững vai trò là lực lượng tiên phong trong việc giữ ổn định chính trị, tăng cường đồng thuận xã hội, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng, báo chí đã tham gia có trách nhiệm, tích cực tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng về công cuộc chuyển đổi số, phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc và hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại Lễ kỷ niệm. Ảnh: Nhật Bắc

Tổng Bí thư nhấn mạnh, kỷ nguyên mới của dân tộc đang mở ra chân trời phát triển mới, đồng thời cũng đặt ra những yêu cầu cách mạng mới với quyết tâm cao, khát vọng lớn xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng. Trong bối cảnh đó, báo chí cách mạng Việt Nam càng phải khẳng định rõ bản lĩnh cách mạng, vai trò tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, là trụ cột tư tưởng, lực lượng xung kích kiến tạo niềm tin và sự đồng thuận trong xã hội; góp phần quan trọng trong việc nhân lên những giá trị nhân văn, tiến bộ, lan tỏa mạnh mẽ tinh thần đổi mới, sáng tạo, truyền cảm hứng học tập, lao động, cống hiến. Báo chí phải không ngừng tự đổi mới để phát triển tương xứng với tầm vóc thời đại, với sự phát triển của đất nước, thực sự trở thành nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại, phục vụ sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và Nhân dân trên hành trình dựng xây và phát triển đất nước.

Để đáp ứng yêu cầu đó, người đứng đầu Đảng ta đề nghị các cơ quan báo chí và đội ngũ những người làm báo tập trung thực hiện tốt 5 nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, Tổng Bí thư nhấn mạnh, trong kỷ nguyên mới của dân tộc Việt Nam, các cơ quan báo chí và đội ngũ những người làm báo cần nhận thức sâu sắc trách nhiệm chính trị - xã hội đặc biệt cao cả của mình trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, báo chí cần thổi luồng sinh khí mới, khơi dậy quyết tâm, lòng yêu nước, tinh thần cống hiến trong toàn xã hội, tạo động lực tinh thần to lớn, bền bỉ cho sự nghiệp phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Mỗi nhà báo, mỗi cơ quan báo chí phải là biểu tượng của văn hóa ứng xử, chuẩn mực đạo đức và tinh thần phục vụ xã hội; góp phần gìn giữ, phát huy những giá trị nhân văn truyền thống, lan tỏa điều thiện, điều đẹp; tích cực quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam với bạn bè thế giới; chủ động tiếp nhận tinh hoa văn hóa nhân loại để làm giàu bản sắc văn hóa dân tộc.

Trước làn sóng chuyển đổi số và sự cạnh tranh quyết liệt của không gian truyền thông toàn cầu, Tổng Bí thư đề nghị báo chí phải nhanh chóng thích ứng, tiên phong đổi mới mạnh mẽ tư duy, làm chủ công nghệ, đột phá trong phương thức làm báo và truyền tải thông tin. Tăng cường sự hiện diện của báo chí cách mạng trên các nền tảng mạng xã hội, giữ vững mặt trận thông tin tuyên truyền trước sự phát triển của các nền tảng xuyên biên giới. Đây là đòi hỏi tất yếu để báo chí có thể làm chủ mặt trận thông tin và truyền thông trên không gian mạng và nâng cao giá trị của mỗi cơ quan báo chí.

Đồng thời, cần đổi mới tư duy lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý báo chí theo hướng xây dựng và kiến tạo môi trường hoạt động để báo chí phát huy tốt nhất bản chất cách mạng, sứ mệnh phụng sự đất nước, phục vụ nhân dân. Phân định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, kiên quyết không làm thay, không cầm tay chỉ việc. Thể chế hóa chủ trương của Đảng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về báo chí bảo đảm đồng bộ, minh bạch, hiện đại và hiệu quả. Tiếp tục triển khai hiệu quả quy hoạch, sắp xếp các cơ quan báo chí theo hướng tinh, gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Có giải pháp khắc phục cho được tình trạng chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan báo chí; kiên quyết loại bỏ ra khỏi đội ngũ báo chí những người làm báo giảm sút ý chí chiến đấu, phai nhạt lý tưởng cách mạng, có các hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp, vi phạm qui định của cơ quan, tổ chức...

Tại Lễ Kỷ niệm, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao Huân chương Hồ Chí Minh cho Báo chí Cách mạng Việt Nam đã có nhiều công lao đóng góp vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao biểu trưng kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam cho các nhà báo tiêu biểu. Ảnh: Trần Huấn

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã trao Biểu trưng tri ân những đóng góp nổi bật của các nhà báo lão thành - những người có nhiều đóng góp cho sự nghiệp Báo chí cách mạng Việt Nam, nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trao biểu trưng kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam cho các nhà báo tiêu biểu. Ảnh: Thanh Xuân​​​​​​​

Trước thêm lễ kỷ niệm, Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã cùng lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước tham quan triển lãm ảnh, tư liệu, hiện vật lịch sử về truyền thống 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam; thành tựu và xu hướng phát triển báo chí trong kỷ nguyên mới; trưng bày các thiết bị, ứng dụng công nghệ báo chí - truyền thông hiện đại.

Huyền Thương

Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư tại Lễ Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Sáng 21/6, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia đã diễn ra Lễ kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025).Tổng...