Long “kều” (truyện ngắn)

Đã mấy hôm nay nằm lì ở nhà uống thuốc giảm đau để ổn định cơ thể, mảnh đạn bằng hạt ngô nằm trong xoang gót rất đau, đi lại khó khăn, hay vết thương trẩm trái thì buốt nhói từng cơn. Nhưng sợ nhất là mảnh kim khí xuyên qua liên sườn năm sáu, thấu phổi trái đang ở cạnh động mạch nằm cách rốn phổi 3cm thì lo lắm, cứ phải kháng sinh đều đặn để khỏi biến chứng mỗi khi đau. Đang loay hoay kéo chiếc chăn bên cạnh đắp thêm cho khỏi lạnh, bỗng điện thoại kéo lên dồn dập, tôi uể oải cầm máy.

- A lô!

- Xin lỗi, đây có phải số điện thoại của anh Trịnh Bá Sướng, quê Hà Tây không?

- Vâng tôi đây. Ai đấy? 

Một tiếng quát lớn:

- Tao đây! Tao là Long “kều” ở Ninh Bình đây, mày nhớ chưa?

Quên cả cơn đau, tôi chồm dậy khỏi giường, mừng quá, dí mạnh điện thoại vào tai cố nói to: 

- Có phải mày là thằng Long “kều” hồi cuối tháng 7 năm 1972 đánh nhau ở thị xã Quảng Trị, đêm đơn vị pháo kích hầm này có bốn người bị sập, lôi lên chết ba còn mình mày sống phải không?

- Ờ ờ đúng rồi! Đúng rồi! Mày nhớ dai quá!

Chúng tôi mừng lắm, nói với nhau toàn những chuyện không rõ đầu đuôi trong chiến tranh bằng lời nói tiếng cười của hai kẻ chí cốt. Đó là một ngày cuối đông năm 2014, chúng tôi gặp lại nhau sau hơn 40 năm xa cách.

Tới ngày 27 tháng 4 năm 2015, sau hai ngày gia đình tôi đưa mẹ tôi về cõi vĩnh hằng, cụ thọ 87 tuổi, là con trưởng, tôi cùng bảy anh chị em đứng ra lo toan mọi việc còn lại. Tôi lại bất ngờ được Long đến chơi và chia buồn với gia đình. Hắn cao lớn hơn tôi, dáng khòng khòng, mặt ngựa, nước da xạm đen vì dạn dày sương gió. Tôi không thể nhận ra được nữa, sao mà bạn tôi khác thế này. Long ôm tôi, cứ vỗ vỗ vào lưng tôi mà khóc như không chịu rời nhau, rồi Long quỳ sụp xuống bàn thờ mẹ tôi mà nức nở:

- Con đây, con là bạn của anh Sướng đây, con đến chậm quá không được nhìn mặt mẹ, mẹ tha lỗi cho con.

Nó cứ quỳ thế và khóc. Tôi gạt nước mắt, nâng Long dậy, đưa ra bàn, rồi hỏi chuyện Long để cho những giây phút xúc động nhanh qua đi...

Bữa ăn đến, ngồi cùng với anh em tôi, Long lại vừa nói vừa khóc:

- Em là bạn cùng đơn vị huấn luyện và chiến đấu của Sướng, em sống được đến ngày nay là nhờ anh Sướng, bới hầm sập lôi em lên các anh ạ.

Mọi người xung quanh ngạc nhiên, hết nhìn Long lại nhìn tôi (vì có bao giờ tôi kể chuyện chiến đấu với ai đâu). Tôi vội gạt đi:

- Không phải chỉ tao đâu, những người khác bới đất moi hầm, lôi mày lên đấy, đừng nói chuyện ấy nữa.

Nhớ lại những ngày đêm kinh hoàng, khủng khiếp năm 1972, đơn vị tôi tham gia bảo vệ thành cổ Quảng Trị, đến giờ tôi vẫn không thoát khỏi những nỗi ám ảnh  của chiến tranh.

Đêm ấy, pháo kích bắn như mưa. Những căn hầm chao đảo, ánh chớp xé màn đêm, xuyên qua cửa hầm cùng khói sặc sụa, tiếng nổ chói tai. Sau những giây phút hãi hùng ấy, như thường lệ, chúng tôi ai còn sống lại nhảy lên mặt đất gọi kiểm tra các hầm xung quanh xem thế nào, có bị trúng đạn pháo hay không.

Minh họa của Ngô Xuân Khôi

Mấy hầm sập, nhưng nhớ nhất là hầm Long “kều”, có bốn người được moi lên mềm nhũn như những khối thịt không xương. Lát sau, tiểu đoàn cho quân vận tải xuống cùng anh em chúng tôi chuẩn bị đưa một số anh em thương binh đi viện và làm công tác tử sĩ vì sáng ra sẽ không làm được. Bỗng dưng trong đêm tối mờ nhạt, vang lên tiếng hô: “Đả đảo đế quốc Mỹ”, “Hồ Chủ tịch muôn năm! Muôn năm”. Mấy anh em hoảng sợ và vô cùng sửng sốt. Sau giây phút trấn tĩnh, chúng tôi nhận ra tiếng thằng Long “kều”. Hóa ra nó còn sống. Một người lấy tay bịt mồm nó lại không cho nó hô to vì địch đang ở rất gần. Anh em chúng tôi đưa những người bị thương đi viện, trong đó có Long “kều”. Sau này, mỗi lần nhắc lại chuyện đó, ai cũng buồn cười, thì ra thằng cha mọi ngày hay nghịch, hay hát nhạc “vàng” đến lúc gần chết cũng cách mạng gớm...

Khi còn là tân binh, Long nghịch lắm, nhất là những ngày tháng huấn luyện trên thao trường. Cuối xuân năm 1972, trên đường đi chiến đấu vào đến Nghệ An, nghỉ ngày đêm đi, một buổi chiều trên đường hành quân từ nhà dân ra xe, mỗi người một tâm trạng khác nhau, nhưng tất cả đều đổ dồn vào ý nghĩ, mường tượng là không biết vào Nam sẽ ra sao, đến vùng nào - Tây Nguyên, hay Cà Mau xa lắc xa lơ. Những ý nghĩ mơ hồ cứ xáo trộn đầu óc non trẻ của những người lính mới chập chững bước vào quân ngũ chúng tôi.

Đoàn quân đi theo đường mòn như rắn lượn. Đây đó vài tiếng  hát khe khẽ cất lên. Đi sau tôi, thằng Long cũng nghêu ngao hát bài hát mà anh em ai cũng thuộc cả “Đoàn quân nhấp nhô đi trong chiều phai, từ giã quê nhà đau xót trong lòng ai...”. Những người dân bên đường nhìn chúng tôi bằng ánh mắt thương cảm đầy ân tình. Đến đoạn đường nhỏ có hai cô gái ngồi chơi, để quyển sách vào lòng như đang đọc truyện hoặc ôn bài, nhìn theo hàng quân rồi nhìn tôi, tôi cười và hất đầu chào. Bất chợt, hai cô gái nhổm người lên cầm bao gạo của tôi lôi xuống, cả người tôi bị kéo theo, sấp xuống đè hai cô gái cùng ba lô nặng trĩu trên lưng. Tôi tìm cách loay hoay đứng dậy và kêu lên: “Các cô buông ra! buông ra nào!”. Có một, hai người hỗ trợ giúp tôi lôi bao gạo nhưng không được, hàng quân ùn lại. Với bản tính hay nghịch lại tinh quái, thằng Long sấn đến ngay, đưa tay túm hai cô gái, họ mới chịu buông tha cho tôi nhưng vẫn cười khúc khích. Tôi vội vã đứng dậy bước nhanh theo hàng quân. Phởn chí vì lập được công, Long giơ bàn tay lên trời múa may cười nói vui vẻ lắm...

Giờ đây, sau bao ngày gặp lại, nhìn nó, tôi xúc động quá. Nó cao lòng khòng, hốc mắt trũng sâu, nước da đậm màu sương gió.

Nó kể: Sau khi bước ra khỏi chiến tranh năm 1972, năm 1973 nó xuất ngũ, đến tháng 3/1979 lại tái ngũ, lên biên giới phía Bắc chống quân Tàu, năm 1982 mới phục viên về quê lấy vợ, sinh được ba đứa con, đều đã xây dựng gia đình và đang đi làm ăn xa. Ở nhà hai vợ chồng làm nông nghiệp, cấy hái nuôi lợn gà, bữa no bữa đói. Những lúc con sinh cháu, vợ lại bỏ hắn một mình ở nhà, đi bế cháu, buồn lắm.

Ngừng một lát, Long lại đều đều bằng giọng nói chậm rãi nhát gừng:

- Sướng ạ, từ ngày tao về, được các ông cán bộ Hợp tác xã nông nghiệp chiếu cố, bố trí tao vào làm việc ở đội bảo nông trông nom đồng ruộng, bảo vệ hoa màu khỏi trâu, bò, gà phá. Trông ngày, trông đêm, lúc nào buồn lại thả mình trong chai rượu với mấy nhân lạc rang, ngủ vùi một giấc cũng quên được hết khó nhọc mày ạ.

Tôi hỏi:

- Long có chế độ gì không, nhất là khi bị pháo nổ sập hầm nát người ra ấy?

- Không, chẳng có chế độ gì cả, vì những ngày ấy khám thương tật, ai bị sức ép sập hầm không được tính, nên tao chỉ được có 17%, những mảnh đạn sắt găm vào người không đủ thương binh hạng bét.

- Thật là đáng tiếc và đáng buồn cho mày! -Tôi buột miệng thốt lên.

Đêm ấy, chúng tôi còn nói chuyện nhiều nữa. Long bảo, thằng Trận đã cho Long số điện thoại của tôi. Cũng chính nó báo tin cho Long biết bà cụ thân sinh ra tôi qua đời nên vội lên ngay... Rồi nó nhắc tên từng đứa đêm ấy ngồi cùng hầm với nó bị hy sinh là thằng Đô, thằng Độc, thằng Hào...

Chốc chốc, Long lại ngồi dậy đốt thuốc lá, trầm ngâm dưới ánh đèn ngủ màu vàng nhạt mờ mờ nhìn tôi gật gật như định nói ra điều gì mà không nói ra được, đôi vai gầy nhô lên, đôi vai mang vác nặng nề, khó nhọc của bao ngày vất vả mưu sinh. Tôi đầu óc suy nghĩ miên man, vừa bị sốc và hụt hẫng vì thương mẹ vĩnh viễn không còn trên cõi đời này, bên mình nữa, lúc lại thương Long đã tham gia hai cuộc kháng chiến, cũng từ cõi chết trở về, bây giờ cũng mang thương tật trên người nhưng vẫn hai bàn tay trắng. Liệu vài năm sau, khi không còn sức khỏe nữa, nghỉ làm bảo nông, bệnh tật tuổi già kéo đến thì cuộc đời Long sẽ ra sao. Ở các làng quê Nho Quan, Ninh Bình xa thành phố, con cái lại ra ngoài bươn chải, cả năm có việc mới về thì sẽ thế nào… Lo cho nó quá!

Bao năm nay, mỗi khi trái gió, trở trời, những vết thương cũ của tôi tái phát lại đau, đau lắm nhưng còn có bảo hiểm, nhà ở gần bệnh viện lớn, hàng tháng lại còn có vài triệu tiền “ăn mày dĩ văng” của thương tật 71% do chiến tranh để lại. Chứ còn nó, cái thằng Long có được gì đâu...

Trịnh Bá Sướng

Trở về nguồn cội

Sau các tập thơ "Người ở đầu nguồn", "Bóng cây chu đồng", "Hồn chiêng", "Cánh bông dàn mải miết", Thơ chọn...