Tưng bừng chợ phiên San Thàng trong ngày Tết Độc lập

Mọi người hân hoan chào đón ngày Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Nhờ có Bác soi đường chỉ lối, có Đảng Cộng sản lãnh đạo, người dân ta mới có cuộc sống tươi đẹp ấm no hạnh phúc như ngày hôm nay. Đâu đó vang lên tiếng khèn bài Người Mèo ơn Đảng:

“Đây sườn núi lưng đèo người Mèo ca hát

Sao còn sáng trên trời người Mèo ơn Đảng…

Bản Mèo vui trong tiếng  khèn.

Người Mèo ơn Đảng suốt đời”

Các cô gái H’Mông xúng xính trong bộ váy áo mới. Trên vai họ đeo chiếc lu cở nào rau, nào củ quả, sản phẩm của họ trong những ngày lao động vất vả trên nương. Các chàng trai vai đeo chiếc khèn thổi những bài ca ngợi quê hương đất nước. Những “chú” lợn cắp nách bị chui vào bao hay vào rọ kêu eng éc vang khắp cả núi rừng.

Một góc chợ phiên San Thàng.

Từ xa du khách nhìn thấy chiếc cổng đề Chợ phiên San Thàng kính chào quý khách. Điểm đến hấp dẫn đầu tiên của du khách là quán phở để giải quyết cơn đói.  Mùi thơm ngào ngạt của nước dùng đã hút hết tâm trí người đi chợ. Giá một bát phở ở đây chỉ có 20 ngàn. Phở thịt lợn dân. Ở đây khi nói đến một loại thực phẩm gì người ta thường kèm từ “dân” vào. Đó là thịt lợn dân, gà dân, rau dân… Đó là cụm từ chỉ những sản phẩm người dân chăn nuôi hay trồng trọt ra.

Trong tiết trời thu se se lạnh ta ngồi vừa chan vừa húp xì xụp bát phở  ngon lành. Ta mới thấy Tây Bắc đáng yêu biết nhường nào. Một bát phở bình dân giá chỉ có 20 ngàn rất hợp với túi tiền của người dân. Bà con vừa ngồi ăn phở vừa kể cho nhau nghe mùa màng trên nương. Bên cạnh một chàng trai ngồi bên cô gái, cô gái e thẹn không dám ăn, chàng trai giục mãi cô mới nhẹ nhàng cầm bát phở lên ăn ngon lành. Hai người chuyện trò vui vẻ.

Chợ phiên cũng là nơi trai gái hẹn hò giao duyên. Chợ đêm thường họp vào tối thứ bảy. Những điệu khèn Mông, những tiếng kèn Giáy cất lên ca ngợi cuộc sống ấm no, mùa màng bội thu. Nhiều đôi trai gái đã nên duyên vợ chồng từ những phiên chợ này.

Bên kia là chảo thắng cố bốc hơi nghi ngút. Thắng cố dù mùa nào, xuân hạ hay thu đông đều có vị đặc trưng của nó. Đó là mùi của thảo quả, quế, hồi, hạt tiêu, mắc khén bay bay theo chiều gió làm nức mũi người đi chợ.

Phở ngựa cũng là đặc sản của Tây Bắc. Phở được làm từ bánh phở của người Giáy, chan với nước dùng chỉ đặc trưng mùi thịt ngựa. Mấy thanh niên đang ngồi uống từng bát rượu ngô kể cho nhau nghe cách rèn cái cày hay cái cuốc “Rượu ngô và thắng cố. Uống cho cạn chén này”. Có rất nhiều nhạc sĩ có những tác phẩm để đời ca ngợi vẻ đẹp của Lai Châu như: Lai Châu ngày mới, Mời anh về Lai Châu, Chợ phiên vùng cao…

Ai đó đã ngà ngà say. Cô vợ người Mông không một chút phàn nàn, sẵn sàng dìu người chồng lên lưng con ngựa để chuẩn bị ra về. Sẵn sàng trông cho chồng ngủ bên vệ đường hay bên con suối. Đây cũng là một nét đặc trưng của phụ nữ vùng cao. Họ luôn cam chịu trong mọi hoàn cảnh.

Tiếp đến là hàng bánh phở của người Giáy. Đó là loại bánh phở tráng bằng  tay sợi mềm và dai hơn so với phở tráng bằng máy. Kia rồi! Mùi thơm và mầu vàng rộm của bánh rán. Thôi thì đủ các loại bánh: Bánh rán, bánh khảo, bánh bỏng, bánh chưng đen, bánh chưng xanh… Dưới bàn tay khéo léo của các mẹ các chị người Giáy. Bánh chưng đen được làm từ gạo nếp, đỗ xanh thịt lợn… Dưới tiết trời thu se lạnh, ta ngồi ngắm đất trời Tây Bắc, thưởng thức món bánh chưng đen mới thấy yêu Tây Bắc đến nhường nào.

Xa xa có một chiếc biển đề Nơi bán chó, gà, cá, lợn được xây thành một khu biệt lập. Nơi đây là nơi chuyên bày bán các loại đặc sản như gà cắp nách, lợn cắp nách. Vì sao lại gọi là gà cắp nách? Đó là những chú gà được người dân nuôi ở trên nương hay chạy bộ trên đồi, thịt thơm và dai ngon hơn những chú gà nuôi công nghiệp. Người dân thường lấy một mảnh vải thường là vải đỏ buộc vào chân con gà, cắp vào nách đứng bán nên gọi là gà cáp nách. Còn lợn cắp nách cũng vậy. Những chú lợn nhỏ vài cân thì cũng bị buộc dây rồi cắp vào nách đứng bán. Những chú to hơn thì bị chui vào rọ hay vào bao hoặc lồng sắt. Càng về trưa, người mua kẻ bán càng tấp nập nhộn nhịp. Tiếng trao đồi mua bán vang cả góc chợ.

Tiếp theo là đến hàng nông sản, nào đương quy, tam thất, ba kích, sâm cau… những vị thuốc bổ quý hiếm mà thiên nhiên đã ban tặng cho con người. Những lọ mật ong rừng, rồi đến hàng rau củ quả như măng rừng, rau bí, củ kiệu, dưa mèo, mướp đắng, ngô, đỗ, lạc… được bày bán khắp nơi.

Một cụ già người Mông khuôn mặt ướt đẫm mồ hôi, tay nâng niu tờ 10 nghìn đồng cụ vừa bán rau xong. Cụ có vẻ như hài lòng lắm, thành quả lao động của cụ sau những ngày vất vả trên nương.

Chợ vào giờ cao điểm, tiếng người quen gặp nhau chuyện trò rôm rả tay bắt mặt mừng. Đi chợ cũng là để giao lưu trò chuyện, để kết duyên. Đó cũng là một nét đẹp của vùng cao Tây Bắc. Chợ phiên San Thàng như là một mái nhà chung ấm áp. Ấm áp tình đoàn kết các dân tộc nghe theo tiếng gọi của Đảng, của Bác Hồ kính yêu xây dựng một cuộc sống ấm no hạnh phúc.

Ai chưa đến Lai Châu hãy đến một lần. Ai đã lên một lần lại muốn lên mãi. Xa xa mặt trời đã ló dần trên đỉnh núi. Đoàn ngựa thồ đã bắt đầu ra về. Trên lưng vắt vẻo một anh chàng say rượu. Người vợ cần mẫn đi theo sau chờ chồng tỉnh. Trong tim ta vang lên bản tình ca Lai Châu ngày mới.

Nguyễn Thúy Vinh

Lên Bình Liêu chinh phục "sống lưng khủng Long"

Chúng tôi lên Bình Liêu vào ngày mà Bình Liêu đón trận rét đầu tiên của mùa đông, nhiệt độ tại điểm đến chân "sống...