Pin sạc dự phòng và những lưu ý ứng phó bão số 13 cấp cuồng phong

Đứng trước cơn bão số 13 (Kalmaegi) với cường độ đặc biệt nguy hiểm, khả năng mất điện trên diện rộng và kéo dài là kịch bản gần như chắc chắn. Trong bối cảnh đó, điện thoại thông minh trở thành "phao cứu sinh" duy nhất để tiếp nhận cảnh báo, gọi cứu hộ và liên lạc với người thân.

Việc duy trì "phao cứu sinh" này phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn năng lượng dự phòng. Tuy nhiên, việc chuẩn bị và sử dụng pin sạc dự phòng sai cách trong thiên tai không chỉ làm mất đi cơ hội liên lạc mà còn có thể biến chúng thành "bom nổ chậm" gây hỏa hoạn.

Vị trí cơn bão số 13 trên biển Đông vào lúc 9h sáng ngày 6/11, đã đạt cấp 15.

Dưới đây là những quy tắc "sinh tồn" về năng lượng và liên lạc mà mọi gia đình cần nắm rõ để ứng phó khẩn cấp.

1. Kho năng lượng tích trữ quý giá, chất lượng quan trọng hơn số lượng

Yêu cầu cấp bách đầu tiên là luôn sạc đầy 100% tất cả các thiết bị lưu trữ năng lượng trong nhà. Điều này bao gồm mọi pin sạc dự phòng, điện thoại và đặc biệt là máy tính xách tay (laptop), vốn được coi là một "trạm pin dự phòng khổng lồ" bị nhiều người bỏ quên.

Tuy nhiên, chiến lược "trữ càng nhiều pin càng tốt" chỉ đúng nếu chúng an toàn. Trước khi tích trữ, hãy thực hiện một bước quan trọng sau đây.

Hãy kiểm tra toàn bộ pin dự phòng hiện có. Loại bỏ ngay lập tức bất kỳ pin nào có dấu hiệu biến dạng vật lý (phồng, nứt, vỡ) hoặc hiệu suất bất thường (sạc "ảo" đầy 100% chỉ trong 30 phút, hoặc tụt pin đột ngột). Các pin kém chất lượng, thiếu chip quản lý nguồn, trong điều kiện độ ẩm cao của bão lụt sẽ có nguy cơ chập cháy và phát nổ rất cao.

Hãy kiểm tra kỹ lưỡng và sạc đầy cho toàn bộ sạc dự phòng trong nhà.

Khi tính toán dung lượng, cần nhớ rằng hiệu suất sạc thực tế (dung lượng điện thoại nhận được) thường chỉ đạt 60-85% dung lượng lý thuyết. Ví dụ, một pin 10.000 mAh thực tế chỉ cung cấp khoảng 6.500 mAh. Một gia đình 4 người nên cân nhắc tích trữ tổng dung lượng lý thuyết khoảng 70.000 mAh (tương đương 3-4 pin 20.000 mAh chất lượng tốt) để đảm bảo nhu cầu cơ bản trong 3 ngày.  

2. Quy tắc an toàn về sét, nước và độ ẩm

Sử dụng pin dự phòng và thiết bị điện tử trong bão tiềm ẩn 3 mối nguy hiểm chết người:

- Cảnh báo về sấm sét: Tuyệt đối không cắm sạc điện thoại, laptop hay pin dự phòng vào ổ điện 220V khi trời đang có giông sét. Nhiều người có tâm lý tranh thủ sạc pin khi điện chập chờn, nhưng đây là hành vi cực kỳ nguy hiểm. Sét có thể không đánh trúng ngôi nhà của bạn, nhưng nếu đánh trúng đường dây điện cách đó hàng km, nó sẽ gây ra hiện tượng sét lan truyền, đưa một dòng điện cực mạnh vào ổ cắm và truyền thẳng đến người đang cầm điện thoại, gây tử vong.

- Cẩn trọng khi nước ngập: Ngay khi có dấu hiệu nước dâng vào nhà, việc đầu tiên là ngắt cầu dao tổng. Di chuyển tất cả các thiết bị điện tử, ổ cắm và pin sạc dự phòng lên vị trí cao ráo, khô thoáng.  

- Kẻ thù giấu mặt là độ ẩm: Ngay cả khi không ngập, độ ẩm bão hòa trong không khí cũng có thể gây đoản mạch. Không sạc thiết bị ở gần cửa sổ bị mưa tạt. Nếu có thể, hãy bảo quản pin dự phòng trong hộp nhựa kín kèm các gói hút ẩm.

Rút toàn bộ nguồn điện của các thiết bị trong nhà.

3. "Chiến thuật" tối ưu pin cho thiết bị di động

Mục tiêu hàng đầu là kéo dài thời lượng pin tối đa để ưu tiên liên lạc. Ngay khi mất điện, hãy thực hiện các bước "đóng băng" các nguồn năng lượng dự trữ:

- Kích hoạt chế độ tiết kiệm pin. Hầu hết các điện thoại thông minh đều có chế độ này, nó sẽ giới hạn máy ở các chức năng cơ bản nhất (gọi điện, nhắn tin).

- Lập tức tắt thủ công các kết nối như Wi-Fi, Bluetooth và định vị (GPS). Các dịch vụ này liên tục quét tìm tín hiệu và là nguyên nhân gây hao pin thầm lặng lớn nhất.  

- Tuyệt đối không sử dụng điện thoại cho mục đích giải trí như xem phim hay chơi game.  

- Nhiều người cho rằng nên "tắt hẳn điện thoại, khi cần thì mở". Tuy nhiên, quá trình khởi động (boot-up) một chiếc smartphone tiêu tốn một lượng pin đáng kể.

Giải pháp ưu việt hơn là "chế độ máy bay" (Airplane Mode). Chế độ này ngắt toàn bộ các kết nối không dây (sóng di động, Wi-Fi), giúp tiết kiệm pin gần như tương đương với tắt máy. Hãy kết hợp chế độ tiết kiệm pin và bật chế độ máy bay, đây là "chiến thuật" đầy thông minh và hiệu quả. Cứ sau 1-2 giờ, bạn hãy tắt chế độ máy bay trong 5 phút để điện thoại kết nối mạng, nhận tất cả tin nhắn SMS/cảnh báo khẩn cấp, sau đó bật lại ngay.

4. Ưu tiên liên lạc bằng SMS

Trong bão, khi hàng nghìn người cùng livestream, gọi video Zalo, mạng 4G/5G sẽ tắc nghẽn nghiêm trọng. Lúc này, việc cố gắng gọi Zalo hay Messenger sẽ thất bại và làm cạn kiệt pin vô ích. Hãy ưu tiên gửi tin nhắn SMS.

Lý do là vì các ứng dụng (như Zalo, Facebook) chạy trên "kênh dữ liệu" (data channel) đang bị quá tải. Trong khi đó, tin nhắn SMS truyền thống lại chạy trên một "kênh điều khiển" (control channel) riêng biệt của mạng di động. Kênh này thường thông thoáng, giúp tin nhắn SMS của bạn có cơ hội gửi đi thành công cao hơn nhiều.

Trong kịch bản xấu nhất (sập tháp sóng, mất sóng hoàn toàn), các ứng dụng nhắn tin ngoại tuyến như Bitchat hay Bridgefy có thể là cứu cánh. Chúng sử dụng Bluetooth để tạo ra một "mạng lưới" (mesh network) phi tập trung, cho phép nhắn tin giữa các điện thoại ở gần nhau (trong phạm vi vài trăm mét) mà không cần sóng di động.

Đặc biệt, cần lưu ý, hãy theo dõi trang Zalo và lưu lại số điện thoại khẩn cấp của Cục quản lý đê điều và PCTT (02437335804) để liên lạc khi có trường hợp cần thiết.

Thông tin trang Zalo chính thức của Cục quản lý đê điều và PCTT.

5. Các nguồn sạc thay thế khi pin dự phòng cạn kiệt

Khi mọi pin dự phòng đã hết, hãy bình tĩnh tìm đến các nguồn năng lượng thay thế theo thứ tự ưu tiên:

- Laptop: Đây là lý do laptop phải được sạc đầy. Cổng USB của laptop có thể sạc điện thoại nhiều lần.

- Ắc quy xe hơi: Đây là một nguồn năng lượng dự phòng tuyệt vời. Hãy sử dụng cổng sạc USB 12V hoặc tẩu sạc trên xe. Tuyệt đối không tự ý dùng bộ kích điện 12V−220V trong môi trường ẩm ướt, ngập lụt vì nguy cơ điện giật chết người là rất cao.

Duy trì liên lạc trong một cơn bão cấp 15 và gió giật lên đến cấp 17 là một cuộc chiến về năng lượng và sự tính toán phù hợp. Nó đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về thiết bị và tuân thủ tuyệt đối các quy tắc an toàn. Hãy tham khảo những "chìa khóa" kể trên để giúp bạn và gia đình đảm bảo nguồn năng lượng và an toàn vượt qua cơn bão sắp tới.