Thung lũng Silicon- Trung tâm điện tử nước Mỹ

Rời Quận Cam, đoàn công tác của Ủy ban nhà nước về người Việt Nam tại nước ngoài chúng tôi tới San Jose tiếp tục chuyến công tác. Là thành phố lớn thứ 3 ở tiểu bang California, lớn thứ 10 tại Hoa Kỳ. Đây là thủ phủ Quận Santa Clara, thành phố được mệnh danh là thành phố an toàn nhất Hoa Kỳ. San Jose nằm trong thung lũng Silicon, phần phía Nam của Vịnh San Francisco. Có diện tích 466,11 km2, dân số hơn 1 triệu người trong đó người Việt có khoảng 120 ngàn người, là thành phố lớn nhất vùng Bắc California, nơi hấp dẫn mọi du khách.

Khu vực Trung tâm San Jose, có hơn 250 nhà hàng, 9 nhà hát, nhiều bảo tàng, phòng trưng bày nghệ thuật, nhiều lễ hội độc đáo, cùng các sự kiện văn hóa đặc biệt luôn được diễn ra sôi động. Thành phố cũng sở hữu nhiều khu du lịch nổi tiếng luôn thu hút mọi du khách như: Khu mua sắm sang trọng Santana với những thương hiệu xa xỉ như Gucci và Kate Spade…, những công trình kiến trúc hiện đại trong đó có nhà thờ St.Joseph, Bảo tàng Ai Cập Rosicrucian là nơi trưng bày bộ sưu tập lớn nhất của người Ai Cập cổ đại ở miền Tây Hoa Kỳ với hơn 4.000 hiện vật cùng với các phiên bản mộ của nhiều Pharaon hay xác ướp…

Đặc biệt bảo tàng công nghệ (Tech Museum Of Innovation) đặt tại thủ đô của Thung lũng Silicon, chứng minh sự phát triển mạnh nhờ sáng tạo của giới trẻ về khám phá vũ trụ, công nghệ sinh học, điện tử, năng lượng sạch, di truyền học và khoa học âm thanh…

Là người Việt thì không thể bỏ qua khu Little Saigon, một khu vực của người Việt tại San Jose với hơn 100 ngàn người. Đến đây chúng ta có thể tìm thấy mọi đồ dùng quen thuộc hay các món ẩm thực của người Việt. Đây như một Sài Gòn thu nhỏ, tương tự như ở Quận Cam, người Việt tại đây cũng luôn giữ truyền thống và bản sắc dân tộc. Trong đó có các hoạt động tín ngưỡng tâm linh…

Đền thờ Quốc Tổ Hùng Vương 

Quốc Tổ Hùng Vương là biểu tượng quy tụ nguồn gốc Lạc Việt, hun đúc tinh thần đoàn kết dân tộc, trong ký ức tâm linh của người Việt, hình ảnh Vua Hùng được khắc họa là ông vua dựng nước, dựng làng rồi mới trở thành ông Tổ của người Việt. Sinh ra bọc trăm trứng, nở ra trăm người con trai khôi ngô tuấn tú, hình thành nghĩa đồng bào. Hàng ngàn năm nay, người Việt đã lập đền thờ ông Tổ chung – các Vua Hùng với hàng ngàn di tích không chỉ trải khắp đất nước hình chữ S mà tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và đền thờ Hùng Vương còn có ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Hoa Kỳ nơi có hàng triệu người gốc Việt sinh sống.

Thung lũng Silicon- Trung tâm điện tử nước Mỹ - 1

Đền thờ Các Vua Hùng tại Thành phố San Jose

“Con người có Tổ có Tông / Như cây có cội, như sông có nguồn”. Câu ca dao trên đã thể hiện tấm lòng của người Việt đối với tổ tiên của dân tộc. Những người Việt ở nơi xa xứ hàng năm không thể về đất Tổ, dâng nén tâm hương tưởng nhớ các Vua Hùng trong sâu thẳm tâm hồn họ luôn đau đáu nhớ về Tổ tiên với tâm niệm: 

“Dẫu rằng cách trở muôn trùng

Ngàn năm đất Tổ Nghiệp Hùng vẫn đây”

Làm việc với Ban Thường vụ quản lý đền, chúng tôi được biết từ năm Quý Mùi 2003, sau một thời gian vận động, quyên góp kiều bào ở Mỹ đã khánh thành ngôi đền thờ Hùng Vương mang tên “Quốc tổ Vọng từ”. Ngôi đền tọa lạc trên trục đường trong khu phố Downtown 780 South First Street, San Jose, CA 95113, trung tâm thành phố San Jose.

Với diện tích gần 3000m2, ngôi đền được chia làm 3 phần (Nhà Tổ, Phủ Mẫu, Khu phục vụ). Nhà Tổ có 3 cung chính thờ Quốc Tổ Hùng Vương cùng các Tiên Vương, bên tả thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo và các Nam danh tướng anh hùng dân tộc. Bên hữu thờ Hai Bà Trưng, Bà Triệu và các liệt nữ anh hùng. Phủ Mẫu  là nơi Thờ Hương Thánh Mẫu và cộng đồng Tứ phủ. Khu phục vụ là nơi sắp lễ vật dâng cúng, đồng thời làm nơi sinh hoạt của Ban quản trị.

Thung lũng Silicon- Trung tâm điện tử nước Mỹ - 2

Tác giả bài viết với Ban quản trị Đền thờ Hùng Vương ở San Jose

Hàng năm, cứ mỗi dịp 10/3 âm lịch, nghi lễ thờ cúng Hùng Vương được diễn ra tại đây cùng nhiều nơi khác ở bang California do các hội đoàn người Việt tổ chức với nghi thức trang trọng. Mỗi dịp như vậy bà con luôn hướng về Tổ quốc mong muốn các Vua Hùng phù hộ cho quốc thái dân an, cho bà con Kiều bào ở nơi xa xứ luôn mạnh khỏe, làm ăn phát đạt. Buổi gặp mặt Kiều bào diễn ra thân mật với đoàn công tác. Tôi được phân công trao đổi với bà con về lễ hội Đền Hùng ở Phú Thọ chia sẻ kinh nghiệm tổ chức lễ hội.

Dành trọn một buổi sáng thăm viếng Đền thờ các Vua Hùng của người Việt tại đây; làm việc với Ban thường vụ, Ban quản trị Đền thờ; thăm viếng một số cơ sở tín ngưỡng của người Việt ở đây; gặp gỡ trao đổi với bà con kiều bào tại khu vực San Jose. Thời gian còn lại, trước khi rời San Jose đến Thành phố San Francisco chúng tôi đã tranh thủ tìm hiểu và khám phá thành phố này.

“Vương quốc” của công nghệ thông tin

Thung lũng Silicon là phần đất bao bọc thành phố San Jose, miền phía Nam của Vịnh San Francisco. Đây được xem là cái nôi của những công nghệ mới hiện đại nhất, đặt nền móng cho sự phát triển hàng loạt các “Ông lớn” trong ngành công nghệ thông tin.

Ngoài ra, Silicon Valley còn dùng để chỉ các khu vực có công nghiệp phát triển nhanh nhất thế giới. Trong vòng 50 năm phát triển, vùng đất này từ một nơi hoang vu toàn rừng cây và những dãy đồi, đã trở thành nơi cho ra đời những sản phẩm công nghệ tiên tiến bậc nhất hiện nay. Lịch sử phát triển của Thung lũng Silicon gắn liền với những cái tên nổi tiếng trên bản đồ công nghệ toàn cầu, có thể kể đến: Facebook, Apple, Google, Intel, eBay, Apple Computer, Adobe Systems, AMD, Cadence Design Systems… Năm 2017, có 11 tập đoàn có trụ sở tại đây gồm: Facebook, Apple, Alphabet (Google), Intel, Chevron Netflix, Cisco Systems, Oracle, Well Fargo, Nvidia và Visa.

Hiện nay, Silicon là khu vực giàu có nhất thế giới, được biết đến như một trung tâm của đổi mới công nghệ toàn cầu. Tính đến năm 2023, có trên 40 công ty trong danh sách Fortune 1000 có trụ sở tại Thung lũng Silicon.

Lịch sử phát triển của công nghệ có thể tóm tắt như sau: 

1939: William Hewlett và David Packard đăng ký bằng sáng chế tạo dao động âm thanh, làm nền tảng cho công ty Hewlett – Packard (tập đoàn HP sau này).

1940: William Shockley phát minh ra bóng bán dẫn Silicon tại Ballads.

1951: Fred Terman thành lập công viên nghiên cứu Stanford, là sự hợp tác giữa Đại học Stanford và Thành phố PaloAlto, cung cấp nền tảng hoạt động cho các công ty công nghệ sáng tạo phục vụ cho thương mại và quân sự như: Fairchild, Lockheed và Xerox.

Năm 1956: William Shockley mở công ty riêng, Shockley Semiconductor Labs ở Mountain View, California.

Năm 1957: Một số nhân viên của Shockley từ chức và mở các công ty cạnh tranh, bao gồm Intel và Nvidia.

Năm 1958 – 1960 Robert Noyce và Jack Kilby phát hiện ra rằng tất cả các phần của mạch điện bao gồm bóng bán dẫn có thể được tạo ra bằng silicon. Những khám phá của họ đã dẫn đến mạch tích hợp, được tạo ra từ silicon, chúng được sử dụng trong tất cả các bộ vi xử lý ngày nay.

Năm 1961: Arthur Rock thành lập Davis & Rock – được coi là công ty đầu tư mạo hiểm đầu tiên, tạo ra một ngành công nghiệp đầu tư mới.

Năm 1969: Mạng máy tính Arpanet – nền tảng cho internet được tạo ra.

Năm 1970 – 1980: Atari, Apple và Oracle được thành lập.

Năm 1980 – 1990: Cisco, Sim Microsystems và Adobe được thành lập.

Năm 2000 – 2010: Facebook, Twitter và Uber được thành lập.

Thung lũng Silicon được xem là miền đất hứa dành cho người quan tâm và yêu thích công nghệ thông tin. Tại đây có thể trả mức lương vô cùng hậu hĩnh nếu bạn là người có trình độ và khả năng đáp ứng yêu cầu cao. Instagram thâm nhập thị trường với nhóm nhân viên chỉ 13 người, một nửa trong số đó chính là những nhà phát triển phần mềm, tạo ra các ứng dụng chia sẻ với mọi người, những hình ảnh đơn giản sau đó Facebook đã mua lại với mức giá 1 tỷ USD vào năm 2012. Một minh chứng nữa là WhatsApp với 32 kỹ sư xây dựng nên các ứng dụng về gửi tin nhắn, rồi cũng được Facebook mua lại với giá 20 tỷ USD vào năm 2014 đây chính là lý do phần mềm luôn được săn đón.

Hiện nay, Thung lũng Silicon luôn tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt của các công ty, tập đoàn lớn. Không chỉ chiếm thị phần mà cả thu hút các nhân viên xuất sắc có trình độ với mức lương rất cao, kèm theo là các chính sách hỗ trợ hấp dẫn.

Với sự biến đổi và phát triển mạnh mẽ của nền tảng công nghệ đã tạo ra sự bùng nổ lớn tại thung lũng Silicon. Tính thời điểm năm 2000, chỉ có khoảng 400 triệu người trên thế giới truy cập internet, đến nay con số đã vượt trên 3 tỷ người. Thực tế internet đã đang và sẽ là phần quan trọng trong đời sống của tất cả mọi người. Tuy vậy khi công nghệ bùng nổ và phát triển ở mọi nơi, nhưng chưa có nơi đâu đạt tiêu chuẩn và trí tuệ và cả tiền bạc như tại thung lũng Silicon tính đến thời điểm hiện tại, tổng giá trị mà các công ty, tập đoàn công nghệ ở đây đã đạt tới con số 3 nghìn tỷ USD, chính vì vậy, mà nơi đây là niềm khao khát mãnh liệt của giới IT từ khắp mọi nơi trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam. San Jose trở thành, thành phố có mức thu nhập bình quân đầu người cao nhất nước Mỹ với 105.482 USD/năm. Được xếp là thành phố giàu nhất trong top 20 thành phố giàu nhất nước Mỹ.

Cộng đồng người Việt tại San Jose

Ở miền Bắc California, Mỹ, dọc theo vùng vịnh San Francisco đâu đâu cũng có người Việt sinh sống. Nhưng người Việt tập trung khá đông tại Thành phố San Jose - phía Nam Vịnh San Francisco với khoảng 120 ngàn người, cộng đồng người Việt ở San Jose được thành lập khá sớm với những hoạt động diễn ra thường xuyên, nhằm giao kết giữa những người Việt xa xứ tại khu vực miền bắc California.

San Jose được người Mỹ gọi là Thung lũng điện tử, vì nơi đây tập trung nhiều hãng điện tử nổi tiếng. Hầu hết các sản phẩm điện tử, công nghệ mới nhất trên thế giới đều ra đời từ đây. Với người Việt thì gọi San Jose là thung lũng hoa vàng. Vì đây vừa có nhiều hoa vàng và cũng dụng ý đất lành chim đậu. Không ít người Việt đã thành danh tại đây, có những người trở thành luật sư, bác sĩ, kỹ sư điện toán, cảnh sát trưởng và cả nghị viên của chính quyền thành phố. Đặc biệt có rất nhiều người làm việc trong các hãng điện tử ở vùng Thung lũng Silicon này. Bên cạnh đó nghề làm nail khá phổ biến và được coi là dễ kiếm sống của người Việt ở Mỹ, bồi bàn, sửa chữa công trình dân dụng…

Ngoại ngữ và bằng lái xe là những thứ thiết yếu nhất mà mỗi người Việt đều phải được trang bị, vì luật lái xe ở Mỹ rất nghiêm và phạt cũng rất nặng khi vi phạm. Bảo hiểm sức khỏe cũng là điều bắt buộc mà mỗi công dân phải thực hiện, đối với những gia đình có thu nhập thấp sẽ rất khó khăn khi hàng tháng phải chi trả một khoản tiền 400 – 1000 USD cho bảo hiểm y tế tùy theo chương trình đã lựa chọn.

Thung lũng Silicon- Trung tâm điện tử nước Mỹ - 3

Tác giả bài viết trước công ty công nghệ Google ở Thung lũng Silicon.

Nước Mỹ có rất nhiều trò vui chơi theo từng mùa. Người Việt nhìn chung cuối tuần thường ở nhà dọn dẹp nhà cửa, đi chợ mua sắm những bữa ăn tươi. Ngoài ra thường đến các khu thắng cảnh nổi tiếng, hoặc có rất nhiều các hoạt động của các nhóm gia đình, bạn bè như cắm trại dã ngoại, đi biển, thả diều… ở đây có lễ hội đặc biệt tháng 7 hàng năm. Lễ hội Bí Đỏ (Pumpkin Festival) ở đó trưng bày những quả bí đỏ bự, không tin nổi đó là bí thật, rồi Lễ hội Tỏi vào tháng 12 (Gilroy Garlic Festival). Người Việt ở đây còn có một khu thương mại gọi chung là Little Sai Gon, có đủ mọi thứ đồ điện tử, hàng dân dụng, các tiệm ăn mang thương hiệu Việt như: Cơm tám, phở, bún, hủ tiếu, đồ lưu niệm, vàng bạc… là những nơi người Việt ở đây mua sắm, thưởng thức ẩm thực, ăn sáng, uống café, đọc báo và sinh hoạt văn hóa cộng đồng.

Nhà thờ và chùa của người Việt ở San Jose khá nhiều không cần phải vào dịp lễ Tết, hay ngày rằm, người Việt thường xuyên đi chùa, rồi đi nhà thờ vào cuối tuần để nghe giảng Kinh, để tìm nơi tịnh tâm cho bản thân. Bên cạnh đó là gặp bạn bè đồng hương, rồi tham gia vào các hội đoàn sinh hoạt nhằm gắn kết cộng đồng. Với một số gia đình người Việt thì nhà thờ, chùa còn là nơi để con cái họ được học tiếng Việt và được dạy đạo lý làm người, một phẩm chất đạo đức không thể thiếu được của người Việt Nam.

Hơn 40 năm qua, cộng đồng người Việt ở San Jose có nhiều thay đổi. Thế hệ lớn tuổi ủng hộ đảng Cộng hòa, nhưng thế hệ con cháu của họ có tư tưởng cởi mở hơn, thiên về đảng Dân chủ có công việc làm ổn định và ngày càng có thu nhập cao hơn, nhiều người đã giữ những vị trí quan trọng của Hội đồng Thành phố… Đa phần người Việt tại San Jose luôn hướng tâm hồn tình cảm về quê hương, nhiều người lặng lẽ về Việt Nam rồi lại lặng lẽ trở về San Jose. Nhiều người còn tâm sự khi nghỉ hưu sẽ về sống ở Việt Nam sống và mở lớp dạy tiếng Anh cho học sinh. Còn có nhiều người trẻ tuổi thành công ở Thung lũng Silicon, tấm lòng và tình cảm đối với quê hương luôn đong đầy, mong muốn tích lũy kiến thức về nước xây dựng môi trường và cơ sở kinh doanh, chia sẻ kinh nghiệm với giới trẻ trong nước./.

Đỗ Ngọc Dũng

Tin liên quan

Tin mới nhất

Bữa bún vịt chiêu đãi tài năng trẻ xuất sắc

Bữa bún vịt chiêu đãi tài năng trẻ xuất sắc

Tôi nhớ, khoảng đầu năm 1992, Cục Nghệ thuật Biểu diễn, Bộ Văn hóa tổ chức Cuộc thi Tài năng trẻ, Hồng Khiêm ở Nhà hát Tuồng Việt Nam tham dự và giành giải Tài năng trẻ xuất sắc. Tôi đã tới Nhà hát Tuồng gặp cô và Nghệ sĩ, Giám đốc Lê Tiến Thọ lấy tài liệu viết báo.

Đọc tranh Ngô Hải Yến

Đọc tranh Ngô Hải Yến

Năm 2012, Ngô Hải Yến quyết định rời bục giảng trường Đại học Sư phạm để chuyên tâm vào sáng tác. Sự lựa chọn này của Hải Yến không thực sự dễ dàng, bởi phía trước là hành trình của một họa sĩ tự do, chắc chắn sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, cả trong cuộc sống lẫn trong nghề nghiệp, khi đã bước qua tuổi bốn mươi. Song, sau mười năm nhìn lại, bạn bè, đồng nghi

Cát lầm - nỗi niềm Văn Đắc

Cát lầm - nỗi niềm Văn Đắc

Có thể khẳng định, tôi thật sự có cơ duyên với Văn Đắc khi là người đầu tiên được Văn Đắc tặng cả hai tập thơ quý giá "Một mình với Cỏ Thi" và "Cát lầm" này.

Xếp hạng 4 di tích quốc gia đặc biệt

Xếp hạng 4 di tích quốc gia đặc biệt

Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính vừa ký Quyết định số 1959/QĐ-TTg ngày 11/9/2025 về việc xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (đợt 18, năm 2025) đối với 4 di tích, theo Cổng thông tin Bộ VHTTDL.