Thói quen quyết định tính cách, bố mẹ làm tốt 3 điều giúp con thông minh hơn từng ngày

Làm thế nào để con mình thông minh là vấn đề được nhiều phụ huynh quan tâm. Thực tế, chỉ số IQ cao là khả năng tư duy có được nhiều hơn - chẳng hạn như suy nghĩ khi gặp vấn đề, tò mò khi nhìn thấy điều mới, dám thử khi gặp khó khăn...

Và sự phát triển của những khả năng này thường ẩn giấu trong thói quen hàng ngày của bố mẹ, được trẻ hấp thu thông qua việc quan sát, bắt chước và học hỏi.

Bố mẹ duy trì thói quen hỏi để kích thích tư duy của trẻ

Nhiều bậc bố mẹ quen với việc đưa ra câu trả lời trực tiếp trước câu hỏi "tại sao" của con. Ví dụ, "Trời xanh vì không khí phân tán", "Chim bay vì có cánh", nhưng quên mất rằng đặt câu hỏi có thể rèn luyện tư duy của con tốt hơn là đưa ra câu trả lời.

Cậu bé A Hiên thích đuổi theo mẹ và hỏi "tại sao", người mẹ lúc này không đưa ra câu trả lời vội và hỏi lại con "Tại sao con nghĩ bầu trời xanh?" "Nếu một con chim không có cánh, nó vẫn có thể bay được không?" 

Hay khi cậu bé hỏi "Mẹ ơi, tại sao lá lại chuyển sang màu vàng vào mùa thu?", người mẹ không giải thích trực tiếp mà con trai đến công viên để nhặt những chiếc lá có màu sắc khác nhau và hỏi "Nhìn lá xanh và lá vàng, khi con chạm vào thấy có gì khác nhau không?" "Con có nghĩ rằng sự vàng lá có thể liên quan đến ánh sáng mặt trời và nước không?"

A Hiên cầm những chiếc lá và quan sát một lúc lâu, tự mình chạy đến kiểm tra cuốn sách, sau đó hào hứng nói với mẹ "Con biết, có một cái gì đó trên lá, vào mùa thu nó trở nên ít hơn và chuyển sang màu vàng!”

Dần dần, A Hiên không còn chỉ chờ mẹ đưa ra câu trả lời khi gặp vấn đề mà sẽ tự suy nghĩ và tìm ra lý do trước.

Câu hỏi tò mò của bố mẹ không phải cố ý làm khó, mà sử dụng câu hỏi để hướng dẫn trẻ quan sát và tư duy, nhằm thay đổi từ thụ động chấp nhận kiến thức sang chủ động tìm kiếm câu trả lời - Những trẻ này thường chủ động hơn trong tư duy, tăng khả năng tìm cách giải quyết tốt hơn khi gặp vấn đề.

Bố mẹ duy trì thói quen hỏi để kích thích tư duy của trẻ.

Bố mẹ tuân thủ thói quen đọc sách cùng nhau để mở rộng ranh giới nhận thức của con

Thực tế, việc đọc sách thực sự với con là cùng nhau bước vào câu chuyện, ví dụ nói về các nhân vật trong câu chuyện, đoán cốt truyện tiếp theo và bàn luận về những trải nghiệm của bản thân liên quan đến cuộc sống.

Kể từ khi con gái Mimi 1 tuổi, Arlene đã duy trì thói quen đọc sách với con gái mỗi ngày trước khi đi ngủ. Lúc đầu, cô chỉ vào những bức tranh để dạy Mimi nhận biết động vật và màu sắc. Về sau, khi quan sát con gái bộc lộ cảm xúc nhiều hơn khi đọc đến những tình tiết gay cấn trong câu chuyện, chị tận dụng thời điểm này hỏi "Con nên làm gì khi nghĩ rằng con gấu sợ hãi?"  "Nếu là gấu con sẽ làm gì để không sợ hãi nữa?"

Đi kèm với việc đọc không phải là hoàn thành nhiệm vụ, mà là tương tác với trẻ thông qua những câu chuyện, cho phép nhìn thấy một thế giới rộng lớn hơn và tích lũy thêm nhiều tài liệu tư duy - những đứa trẻ này thường có trí tưởng tượng phong phú, cũng như suy nghĩ từ nhiều góc độ hơn khi gặp vấn đề.

Việc đọc sách thực sự với con là cùng nhau bước vào câu chuyện

Bố mẹ rèn luyện thói quen khuyến khích cố gắng và trau dồi kỹ năng giải quyết vấn đề cho con

Nhiều bậc bố mẹ lo lắng con sẽ làm sai và bị tổn thương, vì vậy thường chủ động thay con làm tốt mọi việc: Giúp con nhặt đồ chơi, chủ động lắp ghép lego khi trông chưa đẹp, buộc dây giày khi lỏng lẻo, tuy nhiên cố gắng và mắc sai lầm là cách tốt để con lớn lên.

Con trai của chị Lý khi mới 3 tuổi muốn tự học quần áo, chị Lý không nói "Con không thể ăn mặc đẹp, mẹ sẽ giúp", mà kiên nhẫn bên cạnh quan sát "Nhìn kìa, có chuyện gì không ổn ở cúc áo kìa?" "Nhìn túi quần kìa, có nên ở phía trước không?" 

Lúc đầu, cậu bé phải mất một thời gian dài để mặc quần áo, nhưng người mẹ không nói "Con làm chậm quá", mà khen ngợi "Hôm nay con mặc đồ nhanh hơn ngày hôm qua một chút" và "Lần này con cài cúc áo đúng vị trí rồi". Dần dần, cậu bé có thể tự mặc quần áo, học thêm cách tự dọn dẹp đồ chơi và giặt tất.

Rèn luyện thói quen khuyến khích cố gắng.

Khuyến khích cố gắng của bố mẹ không phải buông bỏ, mà đưa ra một số gợi ý, an ủi khi trẻ mắc lỗi và hiểu rằng mắc sai lầm không đáng sợ, chỉ cần thử lại. Theo cách này, trẻ học hỏi về khả năng thực hành, có thêm can đảm và cách giải quyết vấn đề.

Trên thực tế, những thói quen nhỏ của bố mẹ giống như những ngọn đèn đường trên hành trình lớn lên của trẻ. Những thói quen này có vẻ đơn giản, nhưng dần làm cho suy nghĩ của trẻ trở nên năng động, cởi mở, kiên cường và thông minh hơn từng ngày.