Trẻ ngủ sau khung giờ này sức khoẻ và trí tuệ đều bị ''đánh cắp", nhưng bố mẹ vô tư bỏ qua

Đã hơn một tháng kể từ khi năm học mới bắt đầu, nhưng nhiều trẻ dường như vẫn chưa “thoát” khỏi kỳ nghỉ dài, tràn đầy năng lượng vào ban đêm, nhưng lại vật vã không thể rời giường vào buổi sáng.

Nhịp sinh học bị đảo lộn khiến cơ thể trẻ phải hoạt động ngược với tự nhiên. Đặc biệt, với những thường xuyên thức sau 10 giờ tối, não bộ chưa kịp bước vào trạng thái phục hồi. Cơ thể bị “ép” duy trì chế độ tiêu hao năng lượng thay vì tái tạo, khiến trẻ dễ mệt mỏi, kém tập trung, thậm chí giảm khả năng miễn dịch.

Điều đáng lo là nhiều bố mẹ vẫn xem đó chỉ là thói quen sinh hoạt “bình thường”, nhưng không nhận ra những dấu hiệu cảnh báo đang âm thầm xuất hiện trong cơ thể con mỗi ngày.

Những ảnh hưởng nếu trẻ ngủ không đủ giấc

Giảm miễn dịch

Khi mùa thay đổi, nhiều trẻ bắt đầu rơi vào trạng thái uể oải, dễ cáu gắt và khó tập trung. Thực tế, nguyên nhân không chỉ đến từ thời tiết mà còn nằm ở thói quen thiếu ngủ kéo dài.

Khi trẻ thường xuyên thức khuya, hệ miễn dịch – “tấm khiên” tự nhiên của cơ thể dần trở nên yếu ớt. Giống như một cánh cửa sổ khép hờ giữa đêm gió lùa, cơ thể dễ dàng bị vi khuẩn xâm nhập. Hệ quả là những cơn cảm lạnh, ho khan và mệt mỏi tái diễn, khiến trẻ phải nghỉ học nhiều ngày, mất nhịp học tập và tự tin.

Vì vậy, đã đến lúc các bậc phụ huynh cần từ bỏ quan niệm “thức khuya học hành là chăm chỉ”. Trên thực tế, mỗi giờ ngủ bị đánh cắp hôm nay đều là một phần “vốn sức khỏe” bị rút dần khỏi tương lai của con.

Mười hai năm học – năm năm tiểu học, bốn năm trung học cơ sở và ba năm trung học phổ thông không phải là cuộc đua nước rút, mà là một hành trình bền bỉ. Người chiến thắng không phải ai học muộn hơn, mà là ai giữ được sức bền, tinh thần và thể lực khỏe mạnh để đi đến cuối chặng đường.

Khi trẻ thường xuyên thức khuya, hệ miễn dịch – “tấm khiên” tự nhiên của cơ thể dần trở nên yếu ớt.

Não của trẻ "đình công"

Những trẻ không ngủ đủ giấc vào ban đêm thường dễ buồn ngủ vào ban ngày, đặc biệt là trong những tiết học thứ ba, thứ tư buổi sáng. Việc tiếp thu kiến thức trở nên ngắt quãng, rời rạc như thể tín hiệu não bộ bị “nghẽn mạng”.

Khi thiếu ngủ kéo dài, não bộ của trẻ bắt đầu “đình công”. Vùng điều khiển trí nhớ và khả năng tập trung hoạt động kém hiệu quả, cảm xúc trở nên thất thường hơn. 

Giấc ngủ không chỉ để nghỉ ngơi, đó là lúc não bộ “dọn dẹp” thông tin, củng cố ký ức và nạp lại năng lượng cho ngày mới. 

Những trẻ không ngủ đủ giấc vào ban đêm thường dễ buồn ngủ vào ban ngày.

Ảnh hưởng quá trình phát triển chiều cao 

Trong một lớp học, sẽ có những trẻ cao lên bất ngờ sau nửa năm không gặp, trong khi chiều cao của một số trẻ khác vẫn không thay đổi trong suốt cả năm.

Điều này cho thấy sự khác biệt nằm ở hormone tăng trưởng.

Hormone tăng trưởng tiết ra âm thầm sau khi trẻ ngủ sâu. Nếu đến 10 giờ trẻ vẫn chưa ngủ, tốc độ tăng trưởng của trẻ sẽ tự nhiên chậm lại, ảnh hưởng đến chiều cao.

Vì vậy, bố mẹ nên tạo cho trẻ thói quen tốt đi ngủ sớm, dậy sớm, điều này có lợi cho sức khỏe và việc học tập của trẻ.

Có bốn mẹo hướng dẫn trẻ ngủ sớm và ngủ ngon

Tạo thói quen hàng ngày

Hãy xem lịch trình ngủ của trẻ như một chuyến tàu, khởi hành và cập bến đúng giờ. Nếu chuyến tàu buổi tối khởi hành lúc 10 giờ, thì mọi hoạt động trước đó ăn tối, tắm rửa, làm bài tập, đọc sách... đều cần được sắp xếp sao cho hành khách kịp “lên tàu” đúng lúc.

Bố mẹ có thể cùng con tính ngược thời gian, ví dụ: nếu muốn ngủ lúc 10 giờ, thì 9 giờ 30 nên là giờ thu dọn, 9 giờ là thời gian thư giãn, 8 giờ 30 là thời điểm kết thúc bài tập. Khi con hiểu rõ lộ trình này, việc đi ngủ sớm không còn là mệnh lệnh mà trở thành một thói quen tự nhiên, có nhịp điệu.

Đôi khi, cần biến việc tuân thủ lịch trình thành một “trò chơi đồng hồ” xem ai chuẩn bị xong trước tiếng chuông báo 10 giờ, giúp trẻ cảm thấy vui vẻ và chủ động hơn. Bởi một ngày bắt đầu suôn sẻ thường đến từ một đêm kết thúc đúng giờ.

Tạo thói quen hàng ngày.

Thời gian nghỉ ngơi trước khi đi ngủ

Để nhanh chóng chìm vào giấc ngủ, não bộ cần có thời gian hạ nhiệt, vì vậy trước khi đi ngủ, không nên để trẻ quá phấn khích, tốt hơn là ổn định về mặt cảm xúc.

Uống sữa ấm trước khi đi ngủ, nghe nhạc nhẹ, ngâm chân trong nước ấm, đọc truyện tranh... là những cách giúp trẻ nhanh chóng chìm vào giấc ngủ.

Hạn chế dùng các sản phẩm điện tử

Trẻ nên hạn chế sử dụng điện thoại di động, máy tính bảng trước khi đi ngủ. Bởi, việc xem video ngắn và chơi game sẽ kích thích quang điện, khiến não bộ hoạt động mạnh, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ trong ngày.

Việc tạo ra một môi trường ngủ yên tĩnh cho trẻ cũng rất quan trọng.

Tạo môi trường ngủ thoải mái và yên tĩnh

Việc tạo ra một môi trường ngủ yên tĩnh cho trẻ cũng rất quan trọng.

Thay rèm cửa trong phòng ngủ bằng rèm cản sáng và tắt đèn khi đi ngủ. Bố mẹ và các thành viên trong gia đình nên làm gương bằng cách không gây tiếng ồn và cho trẻ ngủ yên giấc.

Trong lĩnh vực giáo dục, việc cho trẻ phát triển thói quen làm việc và nghỉ ngơi tốt, đặc biệt là đảm bảo ngủ đủ giấc, cũng giống như chuẩn bị cho trẻ một đôi giày chạy bộ thoải mái và vừa vặn, giúp trẻ chạy đều hơn và xa hơn trên đường đua.