Cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ 2022 – 2024: Hành trình chinh phục đỉnh cao của nghệ thuật truyện ngắn

Lễ tổng kết và trao giải Cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ 2022 – 2024 nhận được sự quan tâm của đông đảo văn nghệ sĩ và độc giả. Ảnh: BTC

Cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ 2022 – 2024 được phát động ngày 6/9/2022. Cuộc thi không giới hạn đề tài và phong cách sáng tác, khuyến khích sự thể nghiệm, sáng tạo trong giọng điệu và kết cấu. Tuy nhiên, theo Ban Tổ chức, chỉ sau giai đoạn sơ kết, cuộc thi mới thực sự thu hút nhiều tác phẩm thể hiện rõ hơi thở của thời đại và chiều sâu tư tưởng.

Trong hai năm tổ chức, Ban Tổ chức đã nhận gần 2.700 tác phẩm. Riêng tuần cuối, có gần 400 truyện ngắn gửi về. Để bảo đảm không bỏ sót những tác phẩm xuất sắc, Báo Văn nghệ đã kéo dài thời gian đăng tải đến hết số 52/2024.

Tổng cộng có 253 truyện ngắn đã được chọn đăng trên báo. Thành phần tác giả rất phong phú: có người ngoài 90 tuổi, có em nhỏ mới 10 tuổi; có các cây bút chuyên nghiệp, nhà văn thành danh và cả những người lần đầu cầm bút.

Ban Tổ chức đã quyết định trao 10 giải thưởng (không có giải Nhất). Theo đó, Giải Nhì được trao cho tác phẩm Bờ sông lặng sóng của tác giả Vũ Ngọc Thư và tác phẩm Trăm Ngàn của tác giả Ngô Tú Ngân.

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều và Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Bình Phương trao giải Nhì cho các tác giả. Ảnh: BTC

Giải Ba thuộc về tác phẩm Nhi thư của tác giả Hà Đình Cẩn và tác phẩm Miền xa ngái của tác giả Phạm Xuân Hùng.

Vụ trưởng Vụ Văn hóa – Văn nghệ, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Trần Thị Phương Lan và Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam trao giải Ba cho các tác giả. Ảnh: BTC

Giải Khuyến khích được trao cho 6 tác phẩm: Núi vỡ của Lữ Hồng; Cây gạo ở chợ chiều của Cầm Thị Đào; Tiếng vọng của Vương Đình Khang; Đất ao của Đào Quốc Vịnh; Thư viện người của Lê Văn Thân; Rượu hoa mất trí của Như Bình.

Phó Tổng Bên tập báo Văn nghệ Nguyễn Hồng Liên và ông Lê Hoàng Lân đại diện Tập đoàn THACO tại Hà Nội trao giải Khuyến khích cho các tác giả. Ảnh: BTC

Hội đồng Chung khảo cuộc thi chia sẻ, việc để trống hạng mục cao nhất của cuộc thi cũng như việc hạn chế số lượng giải ở các hạng mục khác nên được nhìn nhận ở khía cạnh tích cực hơn, đó như là sự đòi hỏi cao của hội đồng giám khảo. Và đòi hỏi ấy hết sức chính đáng, bởi đó là lời nhắc ý vị với nhau rằng còn những bước hoàn thiện ở phía trước mà mỗi tác giả cần tiếp tục vươn tới nếu thực sự muốn chinh phục đỉnh cao của nghệ thuật truyện ngắn.

Đánh giá về các tác phẩm tham dự cuộc thi, nhà văn Nguyễn Bình Phương cho biết, về cả số lượng lẫn chất lượng, cuộc thi đã thể hiện đúng mặt bằng hiện tại của thể loại truyện ngắn. Hầu hết các tác phẩm dự thi đã phản ánh, khắc họa nhiều khía cạnh của đời sống xã hội, từ hiện tượng phổ quát cho tới những biến chuyển thầm kín, riêng tư, từ vấn đề của cả cộng đồng cho tới ứng xử của mỗi cá nhân.

“Bằng sự nhạy bén, sắc sảo và hết sức trách nhiệm của mình, các tác giả đã tập trung mổ xẻ về đời sống hiện tại với những hoàn cảnh, những vấn đề hoặc trở thành niềm tự hào hoặc đang chuyến biển thành nhức nhối trong xã hội. Không ít tác phẩm đề cập tới sự nghiền ngẫm, chất vấn các vết thương đã thuộc về lịch sử nhưng chưa được chữa trị triệt để”, nhà văn Nguyễn Bình Phương nhấn mạnh.

Chủ tịch Hội đồng Giám khảo cuộc thi - Nhà văn Nguyễn Bình Phương chia sẻ tại lễ trao giải. Ảnh: BTC

Theo Chủ tịch Hội đồng Giám khảo của cuộc thi, ngoài chất lượng là cơ sở đặt lên hàng đầu, thì việc đoạt giải còn phụ thuộc nhiều yếu tố phụ khác, như tính cân bằng giữa giá trị truyền thống với giá trị sáng tạo mới, giữa giá trị của vẻ đẹp văn chương thuần túy với giá trị giáo dục nhân tính, trong đó có cả tính cân bằng giữa các vùng chủ đề với nhau. Và không cũng thể không nhắc tới yếu tố cơ duyên.

“Tác phẩm có cơ duyên ở cuộc thi là tác phẩm may mắn chiếm được sự đồng cảm trong tiếp nhận, thẩm thấu của đa số thành viên tại một hội đồng cụ thể”, ông Nguyễn Bình Phương nói.

Nhà văn Như Bình đã có những chia sẻ xúc động về cuộc thi: “Ngay từ những ngày đầu mới sáng tác, tôi đã vô cùng may mắn vì được báo Văn nghệ đón nhận các tác phẩm đầu tiên của mình. Đó vừa là niềm tự hào, vừa là động lực rất lớn. Tôi từng được tặng thưởng truyện ngắn hay nhất của Văn nghệ Trẻ, được chọn tác phẩm xuất sắc trong năm của Văn nghệ “Già” nhưng chạm tay vào cuộc thi thì chưa. Tôi đã ao ước một lần được dự thi truyện ngắn báo Văn nghệ.

Sở hữu một bề dày lịch sử vàng son, báo Văn nghệ là nơi phát hiện, đào tạo bồi dưỡng những nhà văn lớn, những tên tuổi nổi tiếng của văn học nước nhà. Tôi tin những người viết như tôi không ai không ao ước một lần vượt vũ môn trên diễn đàn truyện ngắn của báo Văn nghệ. Ở cuộc thi lần này, tôi thấy các truyện ngắn khá. Tôi đọc rất thích thú và thầm cảm ơn cuộc thi đã cho tôi được tiếp cận sâu rộng với rất nhiều tác phẩm tinh túy”.

Còn với nhà văn Đào Quốc Vịnh, ông cho biết, vài năm gần đây ông mới quay lại với văn chương và đặc biệt quan tâm đến cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ.

“Trước khi gửi bài dự thi, tôi đã đọc các truyện ngắn dự thi của các tác giả được báo Văn nghệ đăng tải, coi đó là những bài học bổ ích để tôi tự tin cầm bút sáng tác. Có lẽ ít có cuộc thi truyện ngắn nào lại được đông đảo các tác giả ở nhiều vùng miền, nhiều lứa tuổi tham gia. Bên cạnh những tác giả đã thành danh, điều làm tôi thấy xúc động là có đông đảo các tác giả trẻ. Đó chính là đáng nói nhất, vì với những cọ xát trên văn đàn một cách tích cực, họ sẽ là tương lai đầy hứa hẹn của nền văn học đương đại nước nhà. Về chất lượng các tác phẩm tham gia, đương nhiên là không đồng đều, nhưng xuất hiện nhiều tác giả có những tác phẩm làm tôi thích thú, và học tập. Tôi chẳng những đã học tập được ở các cây bút gạo cội, mà còn học tập được rất nhiều ở những tác phẩm của nhiều cây bút trẻ. Tôi cho rằng cuộc thi đã thành công tốt đẹp”, nhà văn Đào Quốc Vịnh bày tỏ.

Các đại biểu, Ban Tổ chức và các tác giả đạt giải Cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ 2022 – 2024. Ảnh: BTC

Ban Tổ chức cuộc thi truyện ngắn Báo Văn nghệ mong muốn, trong tương lai cuộc thi sẽ tiếp tục được bạn đọc và người viết đón nhận nồng nhiệt, trở thành một trong những hoạt động chuyên môn quan trọng, góp phần thúc đẩy đời sống văn học nước nhà.

Huyền Thương

Sơ kết chặng đầu cuộc thi truyện ngắn Báo Văn nghệ

Sáng ngày 22/11, Báo Văn nghệ đã tổ chức sơ kết chặng đầu cuộc thi truyện ngắn (2022 -2024).