Tôn vinh những “báu vật nhân văn sống” tại Hội thảo và diễn xướng dân gian

Nằm trong chuỗi hoạt động nhằm kỷ niệm các ngày lễ lớn của năm 2025, Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam phối hợp cùng Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam tổ chức Hội thảo và diễn xướng dân gian trong hai ngày 18 và 19/10/2025 tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam.

Chương trình nhằm tôn vinh và quảng bá bốn loại hình di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của Việt Nam đã được UNESCO ghi danh: Không gian văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên, Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ, Dân ca Ví Giặm Nghệ Tĩnh và Dân ca Quan họ Bắc Ninh. Đây là dịp để khẳng định vai trò của cộng đồng, nghệ nhân và các nhà nghiên cứu trong việc gìn giữ, trao truyền và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc, đồng thời lan tỏa thông điệp chung tay bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Tôn vinh những “báu vật nhân văn sống” tại Hội thảo và diễn xướng dân gian - 1

GS.TS Lê Hồng Lý - Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam phát biểu khai mạc chương trình.

Ảnh: Huyền Thương

Phát biểu khai mạc chương trình, GS.TS Lê Hồng Lý - Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam chia sẻ, chương trình Hội thảo và diễn xướng dân gian lần này giới thiệu bốn loại hình nghệ thuật tiêu biểu, như một minh chứng sinh động cho kết quả của quá trình sưu tầm, nghiên cứu và truyền dạy mà Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam đã kiên trì thực hiện trong nhiều năm qua. Đồng thời khẳng định vai trò của Hội trong công tác phong tặng nghệ nhân dân gian, góp phần gìn giữ, lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

“Sự kiện cũng là dịp để thúc đẩy việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tiến tới việc khai thác các giá trị văn hóa dân gian vào việc phát triển công nghiệp văn hóa, sáng tạo ở Việt Nam”, GS.TS Lê Hồng Lý cho biết.

Tôn vinh những “báu vật nhân văn sống” tại Hội thảo và diễn xướng dân gian - 2

Hội thảo khoa học “Những báu vật nhân văn sống với việc bảo tồn văn hóa văn nghệ dân gian các dân tộc Việt Nam”.

Ảnh: Huyền Thương

Hội thảo khoa học “Những báu vật nhân văn sống với việc bảo tồn văn hóa văn nghệ dân gian các dân tộc Việt Nam” diễn ra chiều ngày 18/10, với sự tham gia của các nhà nghiên cứu, nhà quản lý văn hóa và nghệ nhân tiêu biểu từ nhiều vùng miền. Tại đây, những vấn đề về bảo tồn, truyền dạy và phát huy giá trị di sản trong đời sống đương đại đã được trao đổi sâu sắc, gắn liền với minh chứng sinh động qua các tiết mục trình diễn. Không gian học thuật được thiết kế mở, đan xen giữa nghiên cứu - trình diễn - giao lưu, giúp người tham dự cảm nhận được tính “sống” của di sản qua hơi thở, nhịp điệu và tinh thần sáng tạo của cộng đồng.

Tham luận tại Hội thảo, PGS. TS Nguyễn Xuân Đức, Ủy viên Ban thường vụ Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam khẳng định, Việt Nam có một kho tàng văn hóa dân gian đa dạng về loại hình, giàu có về số lượng, phong phú về sắc thái, những giá trị này cần được bảo tồn phát huy trong đời sống đương đại.

Tôn vinh những “báu vật nhân văn sống” tại Hội thảo và diễn xướng dân gian - 3

PGS. TS Nguyễn Xuân Đức, Ủy viên Ban thường vụ Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tham luận tại Hội thảo.

Ảnh: Huyền Thương

Trong các di sản phi vật thể của người Việt được UNESCO vinh danh, Ví Giặm xứ Nghệ, Dân ca Quan họ Bắc Ninh và Đờn ca tài tử Nam Bộ là ba di sản văn nghệ dân gian đặc sắc, được ra đời ở ba giai đoạn xã hội khác nhau, ba môi trường khác nhau và mang tính địa phương rõ ràng nhất. Theo PGS. TS Nguyễn Xuân Đức, cả ba loại hình dân ca này đều đã trải qua quá trình biến đổi, hoàn thiện và quá trình đó còn chưa dừng lại, từ đó, hé mở khả năng bảo tồn dân ca trong xã hội hiện đại.

PGS. TS Nguyễn Xuân Đức cũng chia sẻ thêm, thông qua việc phân tích các di sản dân ca đã được UNESCO vinh danh, chúng ta có thể thấy rõ quá trình hình thành, phát triển của dân ca nói riêng và di sản văn hóa phi vật thể nói chung, cũng như nhận diện những giá trị cốt lõi cần được gìn giữ. Đồng thời, tìm ra những hướng đi mới, phù hợp với bối cảnh hiện nay để bảo tồn và phát huy hiệu quả các di sản quý báu đó.

Tôn vinh những “báu vật nhân văn sống” tại Hội thảo và diễn xướng dân gian - 4

Hội thảo nhận được sự quan tâm của đông đảo các nhà nghiên cứu, nhà quản lý văn hóa và nghệ nhân tiêu biểu từ nhiều vùng miền.

Ảnh: Huyền Thương

Bày tỏ niềm xúc động và tự hào sâu sắc khi được góp phần gìn giữ làn điệu Ví, Giặm quê hương, Thiếu tá - Nghệ nhân ưu tú Hoàng Bá Ngọc, Đoàn Dân ca Ví, Giặm - Câu lạc bộ Nghệ nhân Chi hội Văn nghệ dân gian tỉnh Hà Tĩnh cho biết, mỗi nghệ nhân trong câu lạc bộ đều ý thức rõ trách nhiệm của mình trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản. Không chỉ dừng lại ở việc biểu diễn, họ còn tích cực truyền dạy, hướng dẫn lớp trẻ hiểu và yêu dân ca, để những câu hát mộc mạc, chân thành ấy tiếp tục vang lên trong đời sống hôm nay. Nghệ nhân Hoàng Bá Ngọc khẳng định, đó không chỉ là niềm đam mê nghệ thuật mà còn là cách để lan tỏa tình yêu quê hương, văn hóa Việt Nam đến bạn bè trong nước và quốc tế.

Tôn vinh những “báu vật nhân văn sống” tại Hội thảo và diễn xướng dân gian - 5

Thiếu tá - Nghệ nhân ưu tú Hoàng Bá Ngọc, Đoàn Dân ca Ví, Giặm - Câu lạc bộ Nghệ nhân Chi hội Văn nghệ dân gian tỉnh Hà Tĩnh chia sẻ tại Hội thảo.

Ảnh: Huyền Thương

Chương trình diễn xướng dân gian tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam diễn ra từ chiều ngày 18/10 đến hết ngày 19/10/2025, hứa hẹn mang đến cho khách tham quan một chuyến du hành qua các vùng di sản, nơi âm thanh, nhịp điệu và trang phục hòa quyện trong không gian văn hóa đa sắc. Các loại hình Quan họ, Ví Giặm, Đờn ca tài tử, Cồng chiêng và xoang được giới thiệu luân phiên, tái hiện những nét đặc trưng trong phong tục, ngôn ngữ và tinh thần nghệ thuật của từng vùng đất.

Cùng với đó, công chúng sẽ có cơ hội gặp gỡ và giao lưu trực tiếp với các nghệ nhân, lắng nghe câu chuyện về nghề, về làng, về cách người dân gìn giữ nghệ thuật truyền thống qua nhiều thế hệ. Không chỉ là thưởng thức, đây còn là dịp học hỏi, tương tác và cảm nhận di sản bằng tất cả giác quan, để từ đó nuôi dưỡng tình yêu văn hóa dân tộc và ý thức bảo tồn di sản trong đời sống đương đại.

Tôn vinh những “báu vật nhân văn sống” tại Hội thảo và diễn xướng dân gian - 6

Thực hành diễn xướng dân gian của Đoàn Cồng chiêng và xoang - CLB làng Kon Kơ Lôk, tỉnh Quảng Ngãi.

Ảnh: Huyền Thương

Các đoàn nghệ nhân tham dự chương trình gồm: Đoàn Cồng chiêng và xoang - CLB làng Kon Kơ Lôk, tỉnh Quảng Ngãi; Đoàn Đờn ca tài tử - CLB Văn nghệ Đờn ca tài tử tỉnh Cà Mau; Đoàn Dân ca Ví, Giặm - CLB Nghệ nhân Chi hội Văn nghệ dân gian tỉnh Hà Tĩnh; Đoàn Dân ca Quan họ - CLB Quan họ cổ Tứ Hoa, Bắc Ninh.

Tôn vinh những “báu vật nhân văn sống” tại Hội thảo và diễn xướng dân gian - 7

Phần diễn xướng của Đoàn Dân ca Quan họ - CLB Quan họ cổ Tứ Hoa, Bắc Ninh.

Ảnh: Phạm Sỹ

Tại Lễ bế mạc diễn ra chiều 19/10, lãnh đạo Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam và Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam sẽ trao Giấy chứng nhận và Bằng khen cho các cá nhân và tập thể tham gia.

Huyền Thương

Tin liên quan

Tin mới nhất

Việt Nam – Cuba, Nghĩa tình xanh

Việt Nam – Cuba, Nghĩa tình xanh

Trong không khí hữu nghị, đoàn kết kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Cuba (1960 – 2025), ca khúc “Việt Nam – Cuba, Nghĩa tình xanh” của Nhà báo – Nhạc sĩ Tào Khánh Hưng, Phó Tổng Biên tập Báo Xây dựng, đã được xướng lên tại Lễ trao giải Cuộc vận động sáng tác về chủ đề Việt Nam – Cuba vang mãi bài ca đoàn kết hữu nghị , diễn ra sáng ngày 18/10 tại Nhà hát Âu C