Loài hoa quý hơn vàng, nở 300 ngày mỗi năm, dễ trồng hơn hoa hồng gấp 10 lần, lá và hoa nấu lên thành đặc sản nức tiếng  

Hoa dâm bụt hay còn gọi là bông bụt, hồng bụt, xuyên can bì, mộc can,… tên khoa học là Hibiscus sabdariffa. Loại cây này có nguồn gốc từ Ấn Độ và Malaysia, loài cây này sau đó đã lan rộng ra nhiều quốc gia như Trung Quốc, Thái Lan, Sudan, Nigeria và Mexico. Tại Việt Nam, loại cây này trước đây thường được trồng làm hàng rào.

Về đặc điểm hình thái, dâm bụt có thể tồn tại dưới dạng cây thảo, cây bụi hoặc cây thân gỗ tùy loài. Lá cây mọc so le, hình bầu dục hoặc hình mác, đôi khi có răng cưa hoặc chia thùy ở mép. Thân cây thường màu xanh hoặc đỏ, tùy thuộc giống.

Điểm nổi bật nhất chính là hoa dâm bụt, thường rất lớn và rực rỡ. Hoa có dạng hình kèn, gồm 5 cánh hoặc nhiều hơn, với bảng màu phong phú từ trắng, hồng, đỏ, vàng, cam, tím hoặc xanh lam,... Đường kính hoa có thể từ 4–18 cm, tùy loại. Một số loài đặc biệt còn đổi màu theo tuổi hoa, từ trắng sang hồng hoặc đỏ, khiến khu vườn luôn sinh động.

Điểm đặc biệt của dâm bụt khiến nhiều người mê mẩn là khả năng ra hoa gần như quanh năm, khoảng 300 ngày mỗi năm, vượt trội so với các loài hoa cảnh khác như hoa hồng. Đây là loài cây rất khỏe, dễ trồng, thích hợp với ánh sáng đầy đủ, đất tơi xốp, thoát nước tốt và độ ẩm vừa phải. Nhờ đó, dâm bụt có thể trồng trong sân vườn, ban công, chậu treo hay làm cây leo trang trí, hàng rào.

Ngoài giá trị làm cảnh, lá và hoa dâm bụt còn có thể chế biến thành món ăn ngon, thậm chí thành đặc sản của một số vùng miền. Cụ thể, lá dâm bụt có thể nấu canh cua, đặc biệt là lá dâm bụt đỏ, với cách chế biến tương tự như nấu canh với các loại rau khác như mồng tơi, rau đay. Món canh có vị ngọt, thơm mát, không bị nhẫn và thường được ăn nóng với cà pháo để tăng thêm hương vị. 

Hoa dâm bụt được dùng để pha trà thảo mộc – loại trà có màu đỏ sẫm, vị chua nhẹ giống quả nam việt quất. Ngoài trà, cây còn được chế biến thành bột, viên nang hoặc chiết xuất lỏng dùng trong thực phẩm bổ sung.

Về lợi ích sức khỏe, dâm bụt chứa nhiều hợp chất hoạt tính như anthocyanin, flavonoid và các axit hữu cơ có đặc tính chống oxy hóa mạnh. Một số nghiên cứu cho thấy trà hoặc chiết xuất dâm bụt có thể hỗ trợ hạ huyết áp, giảm mỡ máu, bảo vệ gan và hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, những lợi ích này vẫn cần thêm nghiên cứu sâu hơn để xác nhận độ hiệu quả trên người.

Ý nghĩa phong thủy khi trồng hoa dâm bụt trong nhà

Mặc dù ở một số nơi, hoa dâm bụt có liên kết với những ý nghĩa không mấy tích cực, nhưng trên toàn cầu, loài hoa này mang trong mình những giá trị tinh thần sâu sắc, là biểu tượng cho vẻ đẹp nội tâm và sự thuần khiết. Hoa dâm bụt có một vị trí đặc biệt trong nhiều nền văn hóa, với những ý nghĩa phong phú và đa dạng.

Ở Bắc Mỹ, hoa dâm bụt tượng trưng cho người phụ nữ hoàn hảo, với vẻ đẹp rực rỡ và duyên dáng. Trong Hawaii, hoa này đại diện cho lòng hiếu khách, sự nhẹ nhàng và vẻ đẹp toàn diện của người phụ nữ, thường được dùng để trang trí tóc.

Tại Malaysia, hoa dâm bụt, là quốc hoa mang ý nghĩa may mắn, tình yêu nồng cháy và lòng dũng cảm. Trung Quốc coi hoa này là biểu tượng của danh tiếng, sự giàu có và vinh quang. Còn ở Ai Cập cổ đại, hoa dâm bụt gắn liền với nữ thần Isis, tượng trưng cho sự sinh sôi, tái sinh và nữ tính vĩnh cửu.

Về màu sắc, hoa dâm bụt cũng mang nhiều ý nghĩa đặc biệt, như màu đỏ tượng trưng cho tình yêu mãnh liệt và đam mê. Hoa hồng biểu thị sự dịu dàng và nữ tính. Hoa vàng mang ý nghĩa niềm vui và hạnh phúc. Hoa trắng tượng trưng cho sự thuần khiết và giác ngộ nội tâm.

Với sắc màu rực rỡ và ý nghĩa sâu sắc, hoa dâm bụt không chỉ đẹp mà còn là biểu tượng cho những giá trị tinh thần quan trọng trong cuộc sống.

Cách trồng và cách chăm sóc hoa dâm bụt

Hoa dâm bụt rất dễ nhân giống, chỉ cần chọn cành bánh tẻ khỏe mạnh, cắm cành vào đất là sống. Cách chăm sóc cũng rất đơn giản, nhưng muốn cây phát triển tốt và ra hoa nhiều, bạn cần chú ý những điểm sau:

- Đất trồng

Khi chăm sóc hoa dâm bụt, có thể sử dụng đất vườn trộn với mùn lá và một chút cát sông để tạo ra loại đất thoát nước tốt, đáp ứng nhu cầu phát triển của cây. Loại đất này sẽ giúp cây phát triển khỏe mạnh và ra hoa tốt.

- Ánh sáng

Hoa dâm bụt cần ánh sáng mạnh và trực tiếp, vì đây là loài hoa yêu cầu ánh sáng đầy đủ để phát triển tốt. Nếu được đặt ở nơi có ánh sáng mạnh, cây sẽ ra hoa đẹp và màu sắc hoa cũng rực rỡ hơn.

- Tưới nước

Khi chăm sóc hoa dâm bụt, cần giữ độ ẩm cho đất trong chậu, tưới nước khi đất khô. Vào mùa hè, khi nhiệt độ cao và lượng nước bốc hơi lớn, cần tưới hai lần mỗi ngày, vào buổi sáng và chiều.

- Bón phân

Hoa dâm bụt cần nhiều dinh dưỡng để phát triển và ra hoa lớn, nhiều. Trong quá trình chăm sóc, mỗi tuần nên bón một lần phân lỏng loãng. Khi thay chậu, cần bổ sung đủ phân hữu cơ vào đất để cây có đủ chất dinh dưỡng.

- Cắt tỉa

Hoa dâm bụt có khả năng tự phát triển và tạo dáng tự nhiên, nên ít cần phải cắt tỉa. Tuy nhiên, cây vẫn chịu được việc cắt tỉa và có thể được tạo dáng theo ý muốn. Vì vậy, nếu cần, bạn có thể cắt tỉa để tạo hình dáng phù hợp với không gian trồng.