Giáo dục hiện đại thiết kế và thi công (Bài 5): Nền giáo dục hiện đại - Nội dung, phương pháp

Giáo dục hiện đại thiết kế và thi công (Bài 4): Thiết kế nền giáo dục hiện đại 

Nền giáo dục hiện đại dành cho Trẻ em hiện đại, sinh từ ngày 01 tháng 01 năm 2001.

Các em này, lần đầu tiên xuất hiện trong lịch sử, đã dứt khoát vượt bỏ nền giáo dục cổ truyền – CÁI CŨ.

Nền giáo dục cổ truyền – CÁI CŨ đã làm xong bổn phận lịch sử của mình. Lịch sử hiện đại sẽ được triết học định hướng, vươn lên thì có thể vươn lên với tốc độ “một ngày bằng hai mươi năm” (Marx).

Marx mô tả lịch sử theo phương thức sản xuất: sản xuất CÁI gì, sản xuất bằng CÁCH nào.

Lịch sử cùng với Triết học quyết định nội dung giáo dục (CÁI) và phương pháp thực thi (CÁCH).

Mỗi phương thức sản xuất (CÁI và CÁCH) có triết lí sống của mình, phù hợp với cung cách làm ăn (phương thức sản xuất).

Xã hội tiểu nông / Triết lý phục tùng.

Xã hội đại công nghiệp / Triết lý đấu tranh.

Xã hội hiện đại được định hướng bằng triết học hiện đại, với Phạm trù cá nhân.

Nền giáo dục hiện đại (lịch sử) với tư cách CÁI MỚI, dành cho Trẻ em hiện đại, được dẫn dắt bởi triết học của Phạm trù cá nhân.

Ảnh minh họa 

*

*     *

NỘI DUNG/ PHƯƠNG PHÁP của một nền giáo dục đặc trưng cho một trình độ phát triển lịch sử - triết học.

Sự sống xuất hiện với thực thể sống ban đầu, định hình (đạt đến hình thái chính thức) thành Phạm trù thực vật.

Sự sống tự sinh ra chính mình.

Về lý thuyết, mệnh đề này tương đương với mệnh đề: Thượng đế sinh ra sự sống.

Cả hai cùng là sản phẩm của tư duy.

Phạm trù thực vật là thực thể lịch sử vận động với một tầm triết học xác định.

Sự vận động lịch sử vẫn được coi là tự phát. Có thể chăng, lịch sử nghe theo tiếng gọi thì thầm của triết học?

Với giả định sự sống tự sinh ra chính mình, Thực vật tự sinh ra chính mình, Động vật tự sinh ra chính mình.

Thực vật / Động vật dù tự sinh ra chính mình thì vẫn thuộc hai trình độ triết học cao thấp hơn nhau một tầm nguyên lý.

Người / Phạm trù người ở trình độ phát triển cao nhất về lịch sử thì triết học cũng ở trình độ cao nhất.

Sự sống là thực thể các cá thể mà triết học gom vào các Phạm trù:

Phạm trù thực vật với các cá thể cây.

Phạm trù động vật với các cá thể con.

Phạm trù Người với các cá thể người.

Phạm trù người ở đỉnh cao nhất của sự sống. Đến đỉnh cao nhất của lịch sử sự sống, Phạm trù người cụ thể hoá, thành Phạm trù cá nhân.

Các Phạm trù thực vật / động vật đều có các cá thể là các thực thể sống với quá trình trưởng thành.

Phạm trù người trải qua từng trình độ phát triển bản thân mình:

- Phạm trù đẳng cấp,

- Phạm trù giai cấp,

- Phạm trù cá nhân.

TRẺ EM HIỆN ĐẠI sinh ra – lớn lên – phát triển theo định hướng của Phạm trù cá nhân.

Mỗi em sẽ trở thành một cá nhân duy nhất, có một không hai trên hành tinh này.

Do đó, nền giáo dục hiện đại dành cho Trẻ em hiện đại phải là nền giáo dục lần đầu tiên xuất hiện và hình thành trên lịch sử.

Nền giáo dục hiện đại cho Trẻ em hiện đại phải là nền giáo dục chưa hề có, ít nhất phải là chưa hề có về nội dung và phương pháp thực thi.

Nội dung / Phương pháp của nền giáo dục hiện đại – cho trẻ em hiện đại – cả hai đều là CÁI MỚI, chưa hề có trong quá khứ.

Sự sống từng là cái chưa hề có trong quá khứ - tự sinh ra chính mình.

Thực vật từng là cái chưa hề có – tự sinh ra chính mình.

Động vật từng là cái chưa hề có trong quá khứ - tự sinh ra chính mình.

Người xuất hiện từ những thành tựu của lịch sử sự sống, nhưng đã vượt bỏ tất cả để tự sinh ra chính mình.

Về lý thuyết, cần chấp nhận sự sinh thành tự nhiên các thực thể lịch sử:

Sự sống tự sinh ra chính mình.

Thực vật tự sinh ra chính mình.

Động vật tự sinh ra chính mình.

Người tự sinh ra chính mình.

Đến lượt mình, Trẻ em hiện đại tự sinh ra chính mình, tự trở thành chính mình, về cả cơ thể (lịch sử) lẫn tinh thần (triết học), mà xưa nay quen gọi là Trưởng thành cơ thể / Phát triển tinh thần.

Mỗi quá trình có nội dung của mình, được thực thi bằng phương pháp của mình.

Cả nội dung lẫn phương pháp đều vận động – chuyển hoá – phát triển theo chiều:

- Từ đơn giản đến phức tạp hơn.

- Từ trừu tượng đến cụ thể hơn.

Cả hai, đồng bộ cả nội dung lẫn phương pháp của nền giáo dục dành cho Trẻ em hiện đại, tôi đã thực nghiệm trên Trẻ em, từ những năm 70 thế kỷ XX ở Mat-xcơ-va và từ năm học 1978 – 1979 ở Trường Thực nghiệm Hà Nội.

Đón đọc > Giáo dục hiện đại thiết kế và thi công (Bài 6): Nền giáo dục hiện đại - Chủ thể