100 năm Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam: Di sản, sứ mệnh và hành trình tiếp nối
Hội thảo khoa học “Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam - 100 năm kiến tạo mỹ thuật hiện đại và phụng sự đất nước” do Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam tổ chức là dịp để nhìn lại một thế kỷ hình thành và phát triển của ngôi trường mỹ thuật đầu tiên tại Việt Nam – cái nôi đào tạo, đóng góp và kiến tạo nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại.
Đây là sự kiện nằm trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 100 năm thành lập Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và tiếp nối thành công của Hội thảo "Trường Mỹ thuật Đông Dương và Sứ mạng Lịch sử" được tổ chức vào năm 2024.
Hội thảo khoa học “Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam - 100 năm kiến tạo mỹ thuật hiện đại và phụng sự đất nước” được tổ chức ngày 24/6 tại Hà Nội.
Tại hội thảo, TS. Đặng Thị Phong Lan, Hiệu trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam cho biết, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, tiền thân là Trường Mỹ thuật Đông Dương được Toàn quyền Đông Dương phê chuẩn tạo lập theo Nghị định ký ngày 27/10/1924 tại Hà Nội. Trường khai giảng khóa học đầu tiên vào năm 1925, đây cũng là mốc son đánh dấu sự ra đời và quá trình phát triển của nhà trường. Từ khi thành lập đến nay, sứ mệnh đào tạo của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam luôn giữ vững giá trị cốt lõi: Bản sắc – Sáng tạo – Nhân văn.
Trải qua 100 năm, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam đã đào tạo nên thế hệ các hoạ sĩ, nhà điêu khắc bậc thầy, các nhà nghiên cứu, phê bình mỹ thuật sắc bén. Từ nền tảng được hình thành trong giai đoạn Trường Mỹ thuật Đông Dương 1925 - 1945, với mô hình và hệ thống sư phạm của phương Tây, Trường đã đánh thức khả năng sáng tạo của những nghệ sĩ Việt Nam đầu tiên để trở thành các bậc thầy của mỹ thuật Việt Nam hiện đại.
Sau năm 1945, trong bối cảnh chiến tranh, với sứ mệnh cao cả, Trường đã góp phần đào tạo nên những thế hệ hoạ sĩ, nhà điêu khắc có đóng góp quan trọng vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước. Hoà bình lập lại, hoà trong không khí xây dựng và phát triển đất nước thời kỳ mới, Trường vẫn luôn là nơi đào tạo những thế hệ nghệ sĩ có tinh thần sáng tạo bắt nhịp với sự phát triển của thời đại.
“Trong suốt một thế kỷ qua, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam đã không ngừng kiến tạo, bồi đắp và phát triển. Chúng ta đã trải qua những giai đoạn lịch sử đầy thử thách, từ những năm tháng kháng chiến gian khổ, khi thầy và trò nhà trường cùng nhau nỗ lực đưa nghệ thuật phục vụ cách mạng, đến những thập kỷ xây dựng đất nước sau chiến tranh và cho đến ngày nay, trong kỷ nguyên hội nhập, phát triển. Mỗi giai đoạn đều ghi dấu những cống hiến thầm lặng nhưng vô cùng ý nghĩa của các thế hệ nghệ sĩ, giảng viên, sinh viên nhà trường vào sự nghiệp chung của đất nước”, Hiệu Trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam khẳng định.
Thầy giáo và sinh viên Trường Mỹ Thuật Đông Dương thập niên 1930. Ảnh tư liệu
Hội thảo đã nhận được 39 bài tham luận, trong đó 34 bài từ các tác giả trong nước và 5 bài của các tác giả nước ngoài đến từ các nước như Nga, Pháp, Nhật. Các tham luận được các nhà khoa học tiếp cận nghiên cứu từ nhiều góc độ khác nhau có giá trị khoa học và đúc kết được những nghiên cứu sâu sắc và cái nhìn toàn diện về hành trình lịch sử đầy tự hào của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam.
Hội thảo được chia làm 3 phần: Những vấn đề chung về Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam; Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam trong hành trình 100 năm kiến tạo mỹ thuật Việt Nam hiện đại; Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam trong bối cảnh hiện nay – vấn đề đào tạo và giao lưu, hợp tác.
PGS.TS. Nguyễn Nghĩa Phương, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam cho biết, cuộc hội thảo lần này đã hệ thống hoá một cách khoa học các tư liệu lịch sử tin cậy cùng các bình luận để khẳng định vai trò của nhà trường từ ngày đầu với tên gọi Trường Mỹ thuật Đông Dương đến Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam ngày nay. Mỗi giai đoạn mỗi thời kỳ, sứ mệnh lịch sử của nhà trường là đào tạo gắn liền với nhu cầu cấp thiết xã hội và thời đại.
“Hội thảo lần này chúng tôi lấy mốc từ 1945, chính là sự tiếp nối của giai đoạn Mỹ thuật Đông dương rực rỡ cùng hành trình giải phóng dân tộc và phát triển đất nước sau đổi mới và hội nhập quốc tế. Cùng với đó là những cuộc cách mạng về ngôn ngữ tạo hình, các hình thức biểu đạt mới trong sáng tác mỹ thuật với sự đóng góp của các thế hệ hoạ sĩ, giảng viên được đào tạo từ ngôi trường này. Chúng tôi hôm nay, mang một sứ mệnh mới trên vai là phát triển và tiếp bước các thế hệ cha anh mình để tiếp tục xây dựng trường trong bối cảnh mới, tốt đẹp hơn nữa”, PGS.TS. Nguyễn Nghĩa Phương chia sẻ.
Một số tác phẩm nổi tiếng của các họa sĩ Trường Mỹ thuật Đông Dương.
Các tham luận tại hội thảo không chỉ nhìn lại một hành trình dài, từ khi người Pháp đặt những viên gạch đầu tiên giúp kiến tạo nên một nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại, mà còn là dịp tổng kết lại những giá trị cốt lõi của sự phát triển mỹ thuật hiện đại Việt Nam trong hành trình 100 năm qua. Đây cũng là dịp để bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đến các thế hệ giảng viên của nhà trường, các nghệ sĩ, nhà nghiên cứu đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp đào tạo và phát triển mỹ thuật nước nhà, góp phần phụng sự đất nước.
PGS.TS. Trang Thanh Hiền, Phó trưởng khoa Lý luận, lịch sử và phê bình mỹ thuật khẳng định, các thế hệ hoạ sĩ tiên phong đã tạo ra cho Mỹ thuật đương đại Việt Nam một sự khác biệt, đầy bản sắc so với thế giới và khu vực. Từ các bậc thầy đầu tiên của trường Mỹ thuật Đông Dương như các bộ tứ “Sáng, Nghiêm, Liên, Phái”, “Trí, Lân, Vân, Cẩn” và cả những Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Mai Trung Thứ… đã kiến tạo nên hình ảnh và giá trị của mỹ thuật Đông Dương theo một cách đặc biệt nhất.
Các tham luận cũng đưa ra những gợi ý mới cho sự phát triển công tác đào tạo, sáng tác và nghiên cứu mỹ thuật. Bên cạnh đó, trong bối cảnh mới, cùng với sự hội nhập quốc tế và sự phát triển nghệ thuật đa dạng, cuộc hội thảo này còn góp phần giúp Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam định vị các giá trị đã có và hội nhập sâu rộng hơn với thế giới.
Sự ra đời của Trường Mỹ thuật Đông Dương đã đánh dấu cột mốc quan trọng trong tiến trình phát triển hệ thống giáo...
Bình luận
