“Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”: Tiểu thuyết về những số phận bị giằng xé bởi chiến tranh

19-06-2023 05:56

Thành công với hai tiểu thuyết “Đất trời vần vũ” và “Ngược mặt trời”, lần này, nhà văn Nguyễn Một tạm rời phong cách huyền ảo quen thuộc của những cuốn tiểu thuyết trước để đào sâu mảnh đất hiện thực bằng những chiêm nghiệm đời sống của chính tác giả.

Chiều 18/6, tại Hà Nội, NXB Hội Nhà Văn phối hợp với Liên Việt Books tổ chức Lễ ra mắt tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một.

“Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” là câu chuyện chân thực về cuộc tình của một chàng trai nông thôn trốn lính lên thành phố rồi đem lòng yêu một cô bé ở vùng ven phố thị. Câu chuyện tình của họ diễn ra trong bối cảnh cuộc chiến đang giai đoạn rực lửa.

Tuy nhiên, suy cho cùng đây không phải là một tiểu thuyết diễm tình, bởi xung quanh mối tình này còn chằng néo hàng loạt mối quan hệ với những nhân vật, những con người mang thân phận khác nhau. Và bao trùm lên số phận mỗi nhân vật là vận mệnh của đất nước khi đang bị chia cắt bởi cuộc chiến lịch sử.

“Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”: Tiểu thuyết về những số phận bị giằng xé bởi chiến tranh - 1

Lễ ra mắt tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một. Từ trái sang: nhà văn Di Li, nhà văn Nguyễn Một, nhà báo Yên Ba. Ảnh: Phạm Hằng

Sơn, nhân vật chính, luôn bị giằng xé bởi tình cảm, bởi lý trí, khi anh ta không đứng về bên nào cả trong cuộc chiến này. Các nhân vật chính còn là ba người tử trận, cùng là anh em ruột trong một gia đình. Hai người chết vì “tận nghĩa với quốc gia”, còn một người “hy sinh vì Tổ quốc”. Họ sống và chiến đấu cho các lý tưởng khác nhau. Nhưng họ chết thì giống nhau, đều bị bắn và đều phơi xác dưới mặt trời, ngay chính mảnh đất chôn rau cắt rốn của họ.

Vượt lên trên những cái tôi trữ tình là câu chuyện về số phận của quốc gia, và đằng sau đó là màu sắc của Thiên Chúa giáo. Là một người theo đạo Thiên Chúa, nhà văn Nguyễn Một thường sử dụng chất liệu rất khó xử lý này vào trong sáng tác. Ở hai cuốn tiểu thuyết mang phong cách huyền ảo, tác giả để hình ảnh Chúa Jesus tồn tại ở những mặc khải của con người, nhưng trong “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”, sự tồn tại của Jesus lại chính là sự vắng mặt của Chúa.

Nhìn lại quá khứ để thêm trân quý hòa bình

Nhà văn Nguyễn Một, “cha đẻ” tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” chia sẻ: “Trong quá khứ, không một gia đình Việt Nam nào không bị chia cắt, ảnh hưởng bởi chiến tranh. Tôi cũng mất mẹ khi vừa 4 tuổi, mẹ tôi bị địch bắn vào đầu. Vì thế, thông điệp tôi muốn gửi tới độc giả qua cuốn tiểu thuyết này là tôi muốn viết về chiến tranh để mọi người, nhất là giới trẻ biết về chiến tranh, biết về quá khứ để trân trọng quá khứ và biết ứng xử với tương lai”.

“Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”: Tiểu thuyết về những số phận bị giằng xé bởi chiến tranh - 2

Nhà văn Nguyễn Một, tác giả tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”. Ảnh: Phạm Hằng

Chia sẻ tại buổi ra mắt sách, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho rằng: Với tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”, nhà văn Nguyễn Một đưa người đọc ngược dòng thời gian, quay trở lại một thời kỳ quá vãng của lịch sử, nơi mà tình yêu, ước mơ, thân phận của con người bị chiến tranh xé nát. Tác giả, dù không can dự vào cuộc chiến nhưng với ký ức, với tư liệu, anh đã trở lại với chiến tranh với tư cách của một nhân chứng, đánh giá cuộc chiến bằng cách nhìn của một nhà văn.

Theo Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, tác phẩm này không nhằm mục đích khơi lại thù hận hay đau thương. Tác giả chỉ ra bản chất kinh hoàng của chiến tranh, lên án con quái vật chiến tranh để từ đó cất lên tiếng nói ngăn chặn những cuộc chiến có thể xảy ra trong tương lai.

“Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”: Tiểu thuyết về những số phận bị giằng xé bởi chiến tranh - 3

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam chia sẻ tại buổi ra mắt sách. Ảnh: Phạm Hằng

Là người đã tiếp xúc với “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” từ lúc còn là bản thảo sơ khai, nhà báo Yên Ba cho rằng: “Nhân vật trong cuốn tiểu thuyết này khá lạ. Là một nhân vật không ác, không thiện. Cuốn sách trải dài theo chiều lịch sử trong giai đoạn tang thương của đất nước. Ở đó, sự vô minh của con người trong thời chiến và số phận con người trở nên nhỏ bé trong cuộc chiến vô tri được nhấn mạnh bằng một thủ pháp hoàn toàn khác hai tiểu thuyết trước của Nguyễn Một”.

Nhà văn Tạ Duy Anh đã kêu lên: “Đọc những đoạn văn như vậy chỉ thấy hãi hùng. Và nó sẽ khiến ta phải gào lên những câu hỏi không bao giờ có lời đáp. Nhưng chiến tranh là như thế. Nó biến tất cả thành vô lý, vô nghĩa. Ý nghĩa nhân văn lớn lao nhất mà ta nhận được sau khi khép lại cuốn sách là lời kết án: Chiến tranh, mi đừng có sinh ra trên thế gian này! Tôi nghĩ đây là cuốn tiểu thuyết nên đọc bởi không chỉ là câu chuyện tình dang dở mà qua đó, Nguyễn Một đã kỳ công đưa lại cho chúng ta những nỗi đau của người dân trong cuộc chiến”.

“Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”: Tiểu thuyết về những số phận bị giằng xé bởi chiến tranh - 4

Tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”. Ảnh: Phạm Hằng

Bà Vũ Phương Liên, Giám đốc Liên Việt Books, đơn vị in ấn và phát hành cuốn sách cho biết: “Với 2000 bản sách được phát hành lần đầu trong đó có 100 bản đặc biệt được in ấn, hoàn thiện công phu bằng chất liệu giấy mỹ thuật và 16 bức minh họa màu chính là lời tri ân mà tác giả dành tặng cho các độc giả thân thiết, và ngược lại, những độc giả chọn mua các bản sách đặc biệt này cũng thể hiện sự trân trọng đối với người viết sách.

Sau khi tiểu thuyết “Ngược mặt trời” được Liên Việt phát hành cách đây hơn 10 năm, nó đã thu được những tiếng vang lớn cả trong và ngoài nước: Được giải thưởng Trịnh Hoài Đức 2017 và được dịch sang tiếng Anh rồi phát hành ở Hoa Kỳ với tựa đề “Journey against the sun”. Tôi hy vọng “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” cũng sẽ được độc giả, giới chuyên gia trong và ngoài nước đón nhận như vậy”.

“Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”: Tiểu thuyết về những số phận bị giằng xé bởi chiến tranh - 5

Bà Vũ Phương Liên, Giám đốc Liên Việt Books chia sẻ về tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”. Ảnh: Phạm Hằng

Nhà văn Nguyễn Một sinh năm 1964, còn có bút danh là Dạ Thảo Linh khi viết những cuốn sách dành cho thiếu nhi như “Hoa dủ dẻ”, “Năm đứa trẻ xóm đồi”, “Long lanh giọt nắng”, “Múa trái chín”... Anh là tác giả của gần 20 đầu sách đa dạng thể tài: truyện ngắn, truyện vừa, bút ký, tản văn, tiểu thuyết. Truyện ngắn “Trước mặt là dòng sông” từng được đạo diễn Khải Hưng chuyển thể thành phim truyền hình. Tiểu thuyết “Đất trời vần vũ” được giải C cuộc thi tiểu thuyết Hội Nhà văn 2010, cũng được dịch và đưa vào thư viện Quốc hội Hoa Kỳ dưới nhan đề “Heaven and Earth in Tumult”.

Nguyễn Một sinh ra ở Quảng Nam trong thời chiến, mồ côi cha mẹ từ nhỏ. Tìm hiểu quá khứ của ông, nhà báo Trung Việt đã viết: “Đâu phải được như thiên hạ là sinh ra, cha mẹ chăm bẵm, nuôi nấng dạy dỗ vào đời, số phận của Nguyễn Một là trang đời đẫm nước mắt. Chiến tranh, chính chiến tranh, đã găm nhát dao xuống gia đình anh và nhiều gia đình trên quê hương anh. Điều đó hiện diện trong những sáng tác của anh, những chia lìa, chết chóc cứ ngồn ngộn ra đó như cái nắm tay sắt lại, máu ứa ra mười ngón. Nguyễn Một viết về sự tàn bạo nhưng không oán hờn mà chỉ là sự giải mã cho sự vô minh của con người, bởi từ trong bản thế, con người vốn lầm lạc và cơ hội để sửa sai, nhìn nhận hiếm hoi lắm, nó chỉ đến ở những người có cái nhìn minh triết về đời sống và thân phận”.

Nhà văn Nguyễn Một hiện đang sống tại tỉnh Đồng Nai, là Ủy viên Hội đồng Văn xuôi - Hội Nhà văn Việt Nam và là Giám đốc truyền thông của Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải (THACO).