Phát huy vai trò tiên phong, xung kích của thanh niên trong công cuộc chuyển đổi số

Tham dự tọa đàm có Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập báo Nhân Dân; PGS.TS Đỗ Thị Thu Hằng - Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam… cùng hơn 200 đoàn viên là đại diện Đoàn Thanh niên báo Nhân dân, Thông tấn xã Việt Nam và các sinh viên tại nhiều trường Đại học, Cao đẳng… trên địa bàn Hà Nội.

Chuyển đổi số lấy độc giả là trung tâm

Phát biểu tại tọa đàm, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh cho biết, những năm trước câu chuyện chuyển đổi số nổi lên như một trào lưu nhưng nhiều người, nhiều tòa soạn vẫn loanh quanh với câu hỏi: Chuyển đổi số là gì? Tòa soạn chuyển đổi số bắt đầu từ đâu? Tuy nhiên, sau khi đại dịch Covid-19 xuất hiện, công cuộc chuyển đổi số được thúc đẩy một cách tự nhiên, nhanh chóng.

“Chuyển đổi số là thay đổi cách vận hành của doanh nghiệp, trong một số trường hợp tạo ra những mô hình kinh doanh hoàn toàn mới. Khi thực hiện chuyển đổi số, các công ty có cơ hội rà soát lại mọi điều, từ các hệ thống nội bộ cho đến các tương tác với khách hàng, cả trực tiếp và trực tuyến. Tại các cơ quan báo chí, nếu không thay đổi quy trình làm việc, văn hóa công sở, cách trao đổi với nhau, cách xây dựng bộ máy và hệ thống phân cấp trong tòa soạn, thì mọi thay đổi tạo ra cũng chỉ nằm ở bên rìa mà thôi”, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh.

Toàn cảnh tọa đàm 

Ông Lê Quốc Minh dẫn chứng, báo cáo xu hướng báo chí thế giới 2020 - 2021 (WAN - IFRA) cho thấy doanh thu nội dung digital tăng 23% mỗi năm. Tuy chỉ chiếm 6% tổng nguồn thu báo chí toàn cầu, nó có đầy đủ “mọi thành phần chủ chốt của một chiến lược tạo doanh thu từ độc giả”. Tương tác với độc giả, tập hợp nhiều dữ liệu và áp dụng biện pháp phân tích các chỉ số đo lường (analytics), phát triển sản phẩm và hợp tác giữa các phòng, ban - đó chính là “những trụ cột của một chiến lược chuyển đổi số”.

Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh thêm, chuyển đổi số là một chiến lược tổng thể, còn kế hoạch cụ thể là đẩy mạnh các kế hoạch coi độc giả là trung tâm, tăng doanh thu từ độc giả, phát triển sản phẩm và chú trọng dữ liệu. Chuyển đổi số vô cùng khó khăn, chuyển đổi số là nói đến con người chứ không phải công nghệ. Tương lai của báo chí tùy thuộc và việc xây dựng mối tương tác chặt chẽ hơn với độc giả.

Ông Lê Quốc Minh cho biết, chỉ trong 6 năm qua doanh thu quảng cáo báo in giảm 1 nửa, nếu không các tòa soạn, tờ báo không đa dạng nguồn thu, chỉ loay hoay dựa vào doanh thu quảng cáo thì sẽ sớm bị thất bại. Một chiến lược chuyển đổi số lấy độc giả là trung tâm có thể giúp thúc đẩy cả doanh thu từ độc giả cũng như doanh thu quảng cáo. Các cơ quan báo chí cần điều chỉnh kế hoạch dựa trên quan điểm độc giả là trên hết và thu thập dữ liệu độc giả trực tiếp. Đặc biệt, cần chuẩn bị cho một "thế giới không cookie" thời gian tới, trong khi cân nhắc cơ chế giá và kết hợp các ấn phẩm in/digital.

Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh phát biểu tại tọa đàm 

“Sự đổi mới tuyệt vời nhất sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu chúng ta không có đủ kỹ năng để sử dụng nó, kể cả những bộ óc xuất chúng nhất của con người sẽ dần trở nên vô dụng nếu không bắt tay với công nghệ. Cách tốt nhất để làm cho tổ chức đi theo con đường digital và lấy dữ liệu làm trung tâm là đầu tư một cách có chọn lọc vào những người có khả năng thích nghi cao nhất, ham học hỏi và linh hoạt. Chẳng ai biết trong tương lai sẽ cần những kỹ năng gì, nên hãy đầu tư vào chính những người có khả năng phát triển chúng. Năng lực công nghệ chỉ mang tính tạm thời, sự ham muốn kiến thức mới là vĩnh viễn”, ông Lê Quốc Minh nói.

Bên cạnh đó, sự thay đổi cần đến từ cấp cao nhất. Chắc chắn một ban lãnh đạo - dù tài giỏi hay yếu kém - đều có ảnh hưởng tới từng bộ phận, từng lĩnh vực của một đơn vị; các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ít nhất 50% hiệu quả hoạt động của các đơn vị đó phụ thuộc vào cá nhân người lãnh đạo. Trong bối cảnh chuyển đổi số, không thể nào trông đợi những thay đổi lớn nếu không bắt đầu bằng việc lựa chọn và phát triển các lãnh đạo cấp cao nhất. Lợi thế cạnh tranh nằm ở khai thác các dữ liệu có giá trị, có kỹ năng cần thiết để biến các dữ liệu thô thành insights có ý nghĩa, quan trọng hơn nữa là có thể dẫn đến hành động dựa trên các insights đó. Dữ liệu thô mà không biến thành insights thì chẳng có nhiều giá trị và insights mà không dẫn đến hành động thì cũng vô ích.

Các yếu tố để chuyển đổi số thành công, theo ông Lê Quốc Minh, là có những lãnh đạo am hiểu về công nghệ, xây dựng năng lực cho đội ngũ nhân viên của tương lai, tạo điều kiện để nhân viên làm việc theo cách thức mới, tăng cường sử dụng các công cụ digital, thường xuyên trao đổi thông qua các biện pháp truyền thống và digital…

Phát huy vai trò tiên phong, xung kích của thanh niên trong công cuộc chuyển đổi số

Tọa đàm cũng ghi nhận nhiều ý kiến của các nhà quản lý, nhà báo về công cuộc chuyển đổi số hiện nay cũng như nhiệm vụ, vai trò của thanh niên đối với công cuộc quan trọng này.

Nói về việc định hướng công nghệ trong đào tạo báo chí, theo Tiến sĩ Lê Vũ Diệp - giảng viên Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông: báo chí là ngành ứng dụng công nghệ ở nhiều khâu trong quy trình sản xuất - sáng tạo. Thời gian vừa qua, các cơ quan báo chí thông tấn đã đầu tư mạnh vào công nghệ nhằm bổ sung các công cụ lao động cần thiết cho hoạt động nghiệp vụ, nâng cao chất lượng, tối ưu việc lan tỏa thông tin báo chí tới công chúng.

Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đã khẳng định quyền năng của công nghệ đối với đời sống xã hội, trong đó các công nghệ cốt lõi (IoT, Bigdata, Icloud, Blockchain, AI…) đóng vai trò quyết định đối với tương lai của ngành báo chí thông tấn.

Tiến sĩ Lê Vũ Diệp - giảng viên Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông phát biểu tại tọa đàm

Ngành báo chí thông tấn đang trải qua quá trình dịch chuyển mang tính nền tảng lớn nhất trong lịch sử, đối mặt với áp lực phải đổi mới để có thể vừa đảm bảo đảm đương được vai trò là tiếng nói của Đảng và Nhà nước, vừa đáp ứng được nhu cầu thông tin ngày càng phong phú, chất lượng cao của người dân trong kỷ nguyên số hóa.

"Tóm lại, báo chí định hướng công nghệ chính là kết quả của quá trình chuyển đổi số đối với lĩnh vực báo chí thông tấn hiện nay và đây sẽ là tương lai bền vững của báo chí thông tấn trong giai đoạn tới. Số hóa là xu thế tất yếu và báo chí số là hướng phát triển không thể đảo ngược, giúp quản trị hiệu quả các hoạt động tuyên truyền, phổ biến thông tin báo chí với sự đồng hành và hỗ trợ tích cực của công nghệ", Tiến sĩ Lê Vũ Diệp nhấn mạnh.

Đề cập đến nhiệm vụ của thanh niên trong công cuộc chuyển đổi số hiện nay, Bí thư Đoàn Thanh niên cơ quan Trung ương Hội nhà báo Việt Nam Nguyễn Ngọc Long cho biết, cùng với sự phát triển chóng mặt của công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin, chuyển đổi số đã và đang trở thành xu hướng toàn cầu hóa về mặt công nghệ. Công cuộc chuyển đổi số đang diễn ra hàng ngày, hàng giờ, đòi hỏi sự cố gắng, nỗ lực của mọi thành phần xã hội.

Bí thư Đoàn Thanh niên cơ quan Trung ương Hội nhà báo Việt Nam Nguyễn Ngọc Long phát biểu tại tọa đàm

Theo ông Nguyễn Ngọc Long, trên thực tế, việc triển khai chuyển đổi số trong tổ chức Đoàn hiện nay còn chậm và chưa đồng bộ nếu xét toàn diện trên phạm vi tổng thể cả nước và một phần nguyên nhân trở ngại là do cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ quá trình chuyển đổi số còn gặp nhiều khó khăn. Một bộ phận đoàn viên, thanh niên còn tư duy ngại thay đổi trong việc tìm tòi, học hỏi, ứng dụng công nghệ; chưa mạnh dạn nhận nhiệm vụ mới, nhiệm vụ khó để thể hiện vai trò, năng lực của tuổi trẻ.

“Thanh niên luôn là lực lượng tiên phong, xung kích trong mọi công việc của đất nước. Góp sức trong công cuộc chuyển đổi số, thanh niên cần tiếp tục là lực lượng tiên phong, tận dụng lợi thế về sức trẻ, nhiệt huyết, sự sáng tạo, chủ động trong cách nghĩ - cách làm để đẩy mạnh các xu hướng mới. Đồng thời, thanh niên cũng cần phát huy vai trò đi đầu trong việc tuyên truyền, vận động người dân áp dụng công nghệ số vào cuộc sống hàng ngày, đẩy mạnh hơn nữa công cuộc chuyển đổi số quốc gia”, Bí thư Đoàn Thanh niên cơ quan Trung ương Hội nhà báo Việt Nam nhấn mạnh.

Khi nhận thức rõ nhiệm vụ, vai trò của bản thân trong công cuộc chuyển đổi số, đội ngũ thanh niên cũng sẽ đề xuất được những giải pháp tích cực, hiệu quả trong quá trình ứng dụng chuyển đổi số phù hợp với bối cảnh trong nước và thế giới đang có nhiều biến động hiện nay.

Phạm Hằng

Nâng cao công tác đào tạo, bồi dưỡng báo chí trong thời đại chuyển đổi số

Trong khuôn khổ Hội Báo toàn quốc 2023, chiều 17/3, tại hội trường Bảo tàng Hà Nội, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức tọa...