Hiểu rõ “Quy luật con cua”, bố mẹ sẽ dễ dàng dạy con nên người tài giỏi

Theo phản ứng thông thường, nhiều phụ huynh nổi giận, quát mắng nếu con không làm đúng yêu cầu nào đó. Tuy nhiên, theo góc nhìn từ các chuyên gia để trẻ nhận thức và làm tốt vấn đề nào đó không chỉ là quát mắng.

Trẻ có thể tuân theo thời gian đầu, nhưng khi lời quát mắng nặng hơn sẽ sinh ra tâm lý phản kháng, thờ ơ, thậm chí nổi loạn.

Các chuyên gia cho biết, vấn đề này liên quan đến một thứ tâm lý đặc biệt sống động mang tên Quy luật con cua:

Ngày xưa có một người bắt được rất nhiều cua nhưng không đậy nắp. Một người bạn đi ngang qua hỏi anh: “Nếu không đậy nắp lại, một lát nữa chúng sẽ bò đi mất, chẳng phải anh làm việc vô ích sao?”

Người đàn ông ung dung đáp: “Nếu chỉ có một con cua thì phải đậy lại. Nếu có nhiều con cua thì không cần đậy, vì một khi cua leo lên miệng giỏ tre thì những con cua khác sẽ dùng càng để kéo nó xuống. Dù đã cố gắng hết sức nhưng chúng không thể trèo ra được.”

Một người bạn đi ngang qua nhìn kỹ hơn và phát hiện không có con cua nào trong giỏ tre thực sự trèo ra ngoài. Một số con cua đã bị móng vuốt của những con cua khác kéo lại trước khi chúng kịp chạm tới miệng giỏ tre.

Nguyên tắc của việc này là gì?

Trên thực tế, nếu có quá nhiều cua sẽ dẫn đến hỗn loạn. Các con cua không thể cùng nhau đối mặt khó khăn mà không nhận ra ưu điểm của người khác mà kìm hãm họ, dẫn đến xung đột nội bộ và không con cua nào có thể thoát khỏi giỏ. 

Nếu nghĩ lại, chúng ta sẽ nhận thấy những con cua trong giỏ trông rất giống mối quan hệ giữa con cái và bố mẹ.

Con cái được ví là cua nhỏ, còn bố mẹ là cua lớn. Chúng ta không thể nhìn thấy điểm mạnh của nhau trong một chiếc giỏ tre, còn người kia thì không ngừng khắc phục những khuyết điểm.

Cuối cùng, nếu mọi người không đoàn kết, lòng tự tin bị tan vỡ, không còn nhiệt tình làm bất cứ việc gì nữa, thậm chí có thể xảy ra tranh cãi hoặc xung đột gay gắt hơn.

Vì vậy, nuôi dạy con cái cũng giống như quy luật cua trong tâm lý học, muốn giáo dục con tốt thì hãy xây dựng tinh thần đoàn kết. Vậy làm sao bố mẹ có thể hòa hợp với con cái mình? Một chuyên gia tâm lý đưa ra những lời khuyên sau đây.

Thái độ tích cực, lời nói lịch sự khi trò chuyện với con

Chất lượng của một mối quan hệ thường bắt đầu từ việc giao tiếp bằng lời nói. Thái độ của bố mẹ đối với con cũng quyết định thái độ của con đối với bố mẹ.

Vì vậy, kỹ năng đầu tiên bố mẹ nên sử dụng để hòa hợp với con là để trẻ nói những gì mình muốn. 

Lắng nghe và đáp ứng những mong muốn của trẻ với sự kiên nhẫn, trìu mến sẽ giúp xây dựng niềm tin và sự gắn kết trong mối quan hệ. Trẻ sẽ cảm thấy được tôn trọng và an toàn khi chia sẻ.

Nói lời lịch sự khi trò chuyện với con.

Nếu không biết làm tốt điều này thì bố mẹ chỉ cần giữ lời nói lịch sự trên môi. Tránh hét lớn, mắng chửi, thay vào đó là những lời động viên, khích lệ. Sử dụng ngôn ngữ cơ thể như gật đầu, mỉm cười để thể hiện sự lắng nghe và quan tâm.

Đặc biệt sau hiểu lầm, hoặc làm điều gì sai, bố mẹ cũng cần nói lời xin lỗi. Điều này giúp trẻ cảm thấy được tôn trọng. Giao tiếp tích cực và xây dựng niềm tin chính là chìa khóa để có mối quan hệ tốt đẹp, hài hòa giữa bố mẹ và con cái.

Hãy lắng nghe chân thành lời nói của con 

Để xem đứa trẻ có đủ hạnh phúc và có sức mạnh nội tâm, chúng ta có thể quan sát liệu kết thúc một cuộc trò chuyện trọn vẹn với cha mẹ không.

Đây là lý do tại sao bố mẹ cần lắng nghe con mình nói hết lời. Khi trẻ được lắng nghe một cách tập trung, không bị gián đoạn, trẻ sẽ cảm thấy được tôn trọng và được chia sẻ cảm xúc một cách trọn vẹn. Điều này giúp xây dựng niềm tin và sự gắn bó trong mối quan hệ.

Hãy lắng nghe chân thành lời nói của con.

Kiên nhẫn chờ trẻ nói một câu hoàn chỉnh là hình thức giao tiếp cơ bản nhất để trẻ có được sức mạnh nội tâm. Khi trẻ được lắng nghe, sẽ cảm thấy được tin tưởng, an toàn để bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc của mình một cách tự do.

Sự lắng nghe tích cực và kiên nhẫn từ bố mẹ sẽ khuyến khích trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, tự tin bày tỏ ý kiến của mình. Điều này rất quan trọng để trẻ xây dựng được sự tự chủ, sức mạnh nội tâm và trở thành những người trưởng thành, độc lập trong tương lai.

Trao cho trẻ lòng tin và sự đồng hành

Những đứa trẻ kính trọng bố mẹ sẽ lớn lên với sự tin tưởng. Sự tin tưởng này không chỉ đến từ lời nói, mà còn được xây dựng qua hành động, thái độ đối xử chân thành, công bằng của bố mẹ với con. Khi trẻ nhận được sự tin tưởng và tôn trọng, sẽ tự tin vào bản thân, cảm thấy an toàn và yên bình.

Nhưng những lời tin tưởng, động viên của mẹ trở thành sức mạnh nội tâm, chỗ dựa động lực. Những lời nói khích lệ, tin tưởng có tác động sâu sắc đến tâm lý và niềm tin của trẻ. Chúng trở thành tiếng vọng nội tâm, nguồn sức mạnh tinh thần giúp trẻ vượt qua khó khăn, thử thách.

Trao cho trẻ lòng tin và sự đồng hành.

Quả thực, niềm tin là sự đầu tư đơn giản nhất mà bố mẹ có thể thực hiện cho con cái mình. Hơn bất cứ thứ gì khác, niềm tin dành cho con đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng nhân cách và sức mạnh nội tâm cho trẻ.

Thực tế, so với nỗi đau thể xác, nỗi đau lớn nhất của trẻ chính là thiếu tin tưởng của bố mẹ. Khi thiếu tin tưởng, trẻ sẽ cảm thấy bị tổn thương, mất niềm tin vào bản thân và hoang mang về tương lai. Vì vậy, hãy trao sự tin tưởng và cho con cơ hội tự chủ là cách tốt nhất để gắn kết gia đình.