Đẩy mạnh vai trò của báo chí trong thúc đẩy sáng tác và quảng bá các tác phẩm văn học nghệ thuật với đề tài Lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam

Trong suốt 2 cuộc trường chinh kháng chiến kể từ khi quân đội nhân dân Việt Nam được thành lập từ năm 1944, lực lượng vũ trang nhân dân cùng với nhân dân cả nước đã không tiếc máu xương giành lại độc lập, toàn vẹn lãnh thổ cho đất nước. Ngày nay, lực lượng vũ trang nhân dân tiếp tục thực hiện nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu, phục vụ chiến đấu, bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội; bảo vệ Nhân dân, Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa, thành quả cách mạng; cùng toàn dân xây dựng đất nước và thực hiện nghĩa vụ quốc tế.

Với nhiệm vụ thiêng liêng, cao đẹp, đề tài lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam luôn là một đề tài lớn trong văn học nghệ thuật, nguồn cảm hứng bất tận cho sáng tạo của văn nghệ sĩ.

Ảnh minh họa

Văn học nghệ thuật đề tài lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam mang sứ mệnh phản ánh chân thực và sinh động về cuộc sống, chiến đấu và hy sinh của những chiến sĩ, của sự nghiệp đấu tranh gìn giữ và bảo vệ tổ quốc; cổ vũ tinh thần chiến đấu và bảo vệ tổ quốc của lực lượng vũ trang và nhân dân. Đây không đơn thuần là những tác phẩm văn học nghệ thuật mà còn là những bằng chứng sống động về lịch sử hào hùng của dân tộc, một phần không thể tách rời của lịch sử dân tộc, là cầu nối giữa quá khứ - hiện tại - tương lai.

Qua văn học nghệ thuật, hình tượng người bộ đội cụ Hồ được miêu tả chân thực, sinh động với những phẩm chất cao đẹp như dũng cảm, kiên trung, hy sinh vì Tổ quốc; phản ánh cuộc sống gian khổ, ác liệt của người lính trên chiến trường, những chiến công hào hùng, những tình huống éo le, cảm động. Các tác phẩm ca ngợi tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau của các chiến sĩ, của quân dân; thể hiện khát vọng hòa bình, độc lập tự do của dân tộc.

Các tác phẩm văn học, nghệ thuật với đề tài Lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam đã góp phần tôn vinh truyền thống yêu nước, tinh thần cách mạng của dân tộc; Giáo dục lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm của mỗi người dân đối với Tổ quốc; Các tác phẩm đã góp phần củng cố khối đoàn kết toàn dân, tạo nên sức mạnh tổng hợp để bảo vệ Tổ quốc. Các tác phẩm này còn như tác phẩm sử ghi lại sống động những trang sử hào hùng của dân tộc.

Không khó để kể ra hàng loạt tác phẩm gây tiếng vang lớn trong nước và cả quốc tế ở tất cả các loại hình văn học nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang nhân dân.

Ngày nay, hòa bình, thống nhất đã được lập lại trên đất nước ta 50 năm, văn học nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng không còn giữ vị trí chủ lưu như trong giai đoạn 1945 - 1975 nhưng đây vẫn là một đề tài lớn thôi thúc các thế hệ văn nghệ sĩ trong và ngoài quân đội say mê khám phá, sáng tạo.

Dù lực lượng vũ trang vẫn tiếp tục ngày đêm thực hiện nhiệm vụ thiêng liêng cao cả nhưng dường như các tác phẩm viết về đề tài này hiện nay thưa vắng hơn và ít gây được tiếng vang.

Để tiếp tục nêu cao hào khí của chiến tranh nhân dân với chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong chiến đấu, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam trong thời kì mới, thiết nghĩ, ngoài việc cần có thêm những chính sách khuyến khích, đầu tư đúng mức cho những tác phẩm văn học, nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng, chính bản thân các văn nghệ sĩ cần tiếp tục nâng cao chất lượng sáng tác các tác phẩm là yếu tố then chốt, ngoài ra cần có sự lan tỏa của các phương tiện thông tin đại chúng, trong đó có báo chí là nơi cung cấp những nguồn tin bài chính thống uy tín, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc kết nối giữa tác phẩm nghệ thuật và công chúng. Báo chí đóng vai trò là cầu nối quan trọng giữa các nghệ sĩ và công chúng, góp phần quảng bá và nâng cao giá trị của các tác phẩm văn học, nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang.

Báo chí với khả năng tiếp cận rộng rãi và đa dạng có thể: Giới thiệu các tác phẩm mới, các sự kiện văn hóa liên quan đến đề tài lực lượng vũ trang đến công chúng một cách nhanh chóng và rộng rãi; Mở ra các diễn đàn, góc nhìn đa chiều về các tác phẩm, giúp công chúng hiểu sâu hơn về ý nghĩa, giá trị của tác phẩm; Cung cấp những đánh giá, nhận xét chuyên môn của những nhà nghiên cứu lý luận phê bình, nhà báo, góp phần định hướng thị hiếu của công chúng, đồng thời tạo động lực cho các nghệ sĩ sáng tạo; đồng thời giúp công chúng hiểu rõ hơn về lịch sử, truyền thống, những đóng góp của lực lượng vũ trang, từ đó tăng cường tình yêu quê hương, đất nước.

Để thúc đẩy phát triển văn học, nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang, báo chí cần thực hiện một số việc sau:

Dành nhiều hơn nữa không gian cho các bài viết, chuyên mục, chuyên trang về văn học nghệ thuật đề tài lực lượng vũ trang.

Không chỉ dừng lại ở các bài viết, báo chí có thể ứng dụng và tận dụng tối đa các kênh báo chí đa phương tiện để tạo sự hấp dẫn đối với độc giả, sử dụng các nền tảng mạng xã hội để quảng bá rộng rãi các tác phẩm.

Hình thành và kết nối cộng đồng cho những người có cùng sở thích, đam mê và sự quan tâm đến đề tài lực lượng vũ trang nhân dân giao lưu, kết nối với nhau.

Việc tổ chức các sự kiện cũng là một hình thức hiệu quả để tăng cường quảng bá các tác phẩm văn học nghệ thuật. Có thể kể đến việc tổ chức các buổi tọa đàm, hội thảo, triển lãm, liên hoan, giao lưu trực tiếp và trực tuyến để tạo cơ hội giao lưu giữa các nghệ sĩ, nhà phê bình và công chúng. 

Việc các đơn vị báo chí tổ chức các cuộc thi sáng tác văn học nghệ thuật về đề tài lực lượng vũ trang cũng cần được khuyến khích. Các cuộc thi vừa là sân chơi bổ ích, vừa là nơi khẳng định tài năng, tìm kiếm những nhân tài mới, khuyến khích phong trào sáng tác. Các cuộc thi có thể tổ chức như cuộc thi viết truyện ngắn, tiểu thuyết, khuyến khích các nhà văn trẻ sáng tác những câu chuyện về người lính trong chiến tranh và đặc biệt là người bộ đội cụ Hồ trong đời sống hiện nay. Tổ chức các cuộc thi vẽ tranh, sáng tác nhạc, làm phim ngắn. Các cuộc thi tạo cơ hội cho các tác giả chuyên nghiệp và không chuyên, đặc biệt khuyến khích thế hệ trẻ tham gia.

Các cuộc thi cần được tổ chức công khai, minh bạch với giải thưởng hấp dẫn, sự tôn vinh xứng đáng.

Thời báo Văn học nghệ thuật - cơ quan ngôn luận của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam vừa qua đã có nhiều nỗ lực tổ chức các sự kiện từ tháng 4 năm 2023 đã phát động cuộc thi tiểu thuyết với đề tài rộng là hiện thực đất nước và con người Việt Nam trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc, trong đó chú trọng mời nhiều nhà văn trong và ngoài quân đội về đề tài chiến tranh cách mạng. Trong các tác phẩm gửi dự thi có không ít các tác phẩm về đề tài này.

Năm 2024, nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, Thời báo Văn học nghệ thuật đã biên soạn xuất bản cuốn sách Văn nghệ sĩ qua miền Tây Bắc về với Điện Biên trong đó in lại toàn bộ kỷ yếu của Hội thảo khoa học “Điện Biên Phủ - thiên anh hùng ca, nguồn cảm hứng sáng tạo lớn của văn học nghệ thuật”. Cuốn sách là phương tiện lưu giữ, lan tỏa những bài viết sâu sắc, hữu ích về chiến thắng lịch sử của dân tộc và những bài nghiên cứu về văn học nghệ thuật về đề tài này.

Lễ trao giải cuộc thi vẽ tranh Hoan hô chiến sĩ Điện Biên.

Cũng nhân dịp 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, Thời báo Văn học nghệ thuật tổ chức cuộc thi vẽ tranh Hoan hô chiến sĩ Điện Biên. Cuộc thi giúp thế hệ các cháu thiếu niên nhi đồng khắc ghi truyền thống yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, lòng biết ơn các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, vì độc lập, tự do và hạnh phúc của nhân dân. Cuộc thi đã góp phần ghi nhận, biểu dương tình yêu quê hương, yêu Tổ quốc thuần khiết, trong sáng của các em học sinh. Mỗi tác phẩm là những hạt nhân lan tỏa những giá trị tốt đẹp của cuộc sống, chan chứa niềm tự hào về lực lượng vũ trang nhân dân, về đất nước, con người Việt Nam.

Lễ trao giải Cuộc thi Tìm hiểu 80 năm truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng với chủ đề “Vang mãi khúc quân hành”.

Mới đây nhất là tổ chức Cuộc thi Tìm hiểu 80 năm truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng với chủ đề “Vang mãi khúc quân hành”. Để quảng bá rộng rãi thu hút sự tham gia đông đảo, Thời báo Văn học nghệ thuật đã về các trường học phát động cuộc thi và nhận được sự quan tâm, hưởng ứng nhiệt liệt của học sinh, giáo viên và chính quyền, nhân dân địa phương.

Minh Vũ

80 năm văn học nghệ thuật đồng hành với đề tài lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam

Nhân kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024), hướng tới kỷ niệm 50 năm ngày thống...