Mẹ bầu sinh sau ngày 1/7/2025 sẽ nhận tiền trợ cấp thai sản một lần theo công thức mới, có thể chênh lệch vài triệu đồng

Tháng trước, trong 1 lần lên công ty nộp giấy tờ thai sản, Lan, cô bạn cùng phòng tôi sà đến hỏi về chuyện "nhận tiền thai sản". Tôi cũng chia sẻ luôn là ngoài 6 tháng tiền bảo hiểm thì còn nhận được thêm 2 tháng trợ cấp thai sản một lần. Thế là, câu chuyện xoay quanh khoản trợ cấp thai sản một lần mà Lan dự tính sẽ nhận được sau khi sinh em bé vào tháng 9 tới.

“Em tính sơ sơ, chắc được khoảng 7 triệu tiền trợ cấp thai sản chị ạ”, Lan nói, giọng phấn khởi.

Tôi ngạc nhiên: “Sao mà được 7 triệu? Chị mới sinh hồi tháng 3, nhận có gần 5 triệu. Mức trợ cấp một lần khi sinh con vẫn là 2 lần mức lương cơ sở mà. Bây giờ là 2.340.000 đồng, nhân 2 ra được 4.680.000 đồng thôi chứ?”.

Lan cười: “Em cũng tưởng thế. Nhưng hôm trước em hỏi kế toán, chị ấy tính cho em là được 7 triệu cơ!”.

Tôi nhíu mày, "thế là sao nhỉ, chẳng nhẽ tôi chưa nhận được hết?". Sau đó, tôi xuống phòng kế toán hỏi lại cho rõ ngọn ngành.

Chị Hoa kế toán trưởng bật cười khi nghe tôi kể lại đoạn đối thoại ban sáng: “Ừ, cả hai em đều đúng. Chế độ trợ cấp thai sản có điểm mới kể từ ngày 1/7/2025”.

Chị Hoa giải thích: Trước đây, mức trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi được tính là 2 lần mức lương cơ sở tại thời điểm sinh. Như hồi em sinh tháng 3/2025, mức lương cơ sở đang là 2.340.000 đồng/tháng, nên em nhận được 4.680.000 đồng là đúng rồi. Còn từ ngày 1/7/2025, luật Bảo hiểm xã hội mới có hiệu lực. Khi đó, mức trợ cấp này không còn tính theo lương cơ sở nữa, mà được tính theo mức tham chiếu – một con số có thể được điều chỉnh hằng năm dựa theo điều kiện kinh tế xã hội.

Điều 40 của Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) năm 2024 đã thay cụm từ “lương cơ sở” thành “mức tham chiếu” – một khái niệm mới nhằm bảo đảm tính linh hoạt và kịp thời điều chỉnh theo tình hình thực tế, thay vì để phụ thuộc vào quyết định tăng lương cơ sở vốn thường bị trì hoãn.

Tôi gật gù. “Vậy hiện tại mức tham chiếu là bao nhiêu ạ?”

“Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội vừa công bố tạm tính mức tham chiếu mới cho nửa cuối năm 2025 là 3.500.000 đồng. Như vậy, từ tháng 7 trở đi, các mẹ sinh con sẽ nhận được 7.000.000 đồng tiền trợ cấp một lần, vì công thức vẫn là: 2 x mức tham chiếu”, chị Hoa nói.

Thấy tôi vẫn đang ngẩn ngơ, chị Hoa bật cười: Để chị lấy ví dụ cho em dễ hình dung nhé.

- Trước 1/7/2025:

Mức lương cơ sở: 2.340.000 đồng/tháng.

Mức trợ cấp = 2 x 2.340.000 = 4.680.000 đồng.

- Sau 1/7/2025:

Mức tham chiếu mới: 3.500.000 đồng/tháng. (Mức tham chiếu vẫn tính theo lương cơ sở nhưng lương cơ sở tăng lên 3.500.000 đồng).

Mức trợ cấp = 2 x 3.500.000 = 7.000.000 đồng.

Tôi tròn mắt. Không ngờ sự thay đổi lại rõ ràng đến vậy! Tôi mỉm cười khi nghĩ đến Lan – lần này, cô ấy không chỉ đúng mà còn… may mắn. Việc sinh con sau 1/7 vô tình giúp cô ấy được hưởng chế độ ưu đãi cao hơn hẳn.

Tối đó, khi về nhà, tôi chia sẻ câu chuyện này trên trang cá nhân – như một lời nhắc khéo tới các mẹ bầu, những người thường xuyên hỏi tôi về chế độ thai sản nhưng có thể bỏ lỡ chi tiết thay đổi quan trọng này. Bài viết nhanh chóng nhận được hàng chục bình luận, trong đó không ít người tỏ ra bất ngờ vì chưa từng nghe đến “mức tham chiếu”.

Tôi nhận ra, cập nhật chính sách không phải là việc của riêng ai. Một thay đổi nhỏ về cách tính cũng có thể tạo ra sự chênh lệch vài triệu đồng – điều không hề nhỏ với nhiều gia đình trẻ đang chuẩn bị đón thêm thành viên mới.

Ngoài ra, cũng từ 1/2025, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi quan trọng trong chế độ thai sản cho người lao động. Dưới đây là những điểm mới nổi bật mà các mẹ bầu nên nắm được:​