Nhà giáo Nhân dân, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Thị Liên đã rời xa cõi tạm

Nhà giáo Nhân dân, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Thị Liên là một trong số nữ danh cầm piano đầu tiên của Việt Nam, cuộc đời bà là một tấm gương sáng trong hoạt động đào tạo và biểu diễn.

Nghệ sĩ Thái Thị Liên sinh ngày 4/8/1918, từ năm 4 tuổi bà đã học đàn piano tại trường Dòng và Tiểu học dành cho con em người Pháp trong suốt 7 năm. Năm 11 tuổi, khi theo học trường Trung học nữ sinh Pháp, nghệ sĩ Thái Thị Liên đã bước vào con đường nghệ thuật chuyên nghiệp với nghệ sĩ Armande Caron - người đã giành giải nhất piano Nhạc viện Paris.

Nghệ sĩ Thái Thị Liên thời trẻ. (Ảnh tư liệu)

Bà Thái Thị Liên sang Pháp du học năm 1946 và lấy chồng là nhà cách mạng Trần Ngọc Danh, lúc đó là Trưởng phái đoàn đại diện của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (em ruột Tổng Bí thư Trần Phú). Sau đó bà về nước cùng với chồng ở chiến khu Việt Bắc và có hai người con là Trần Thu Hà và Trần Thanh Bình. Sau khi chồng mất một thời gian, bà lấy nhạc sĩ-nhà thơ nổi tiếng Đặng Đình Hưng và sinh ra nghệ sĩ Đặng Thái Sơn. Trong những năm kháng chiến và thời bao cấp, vượt qua muôn ngàn khó khăn, bà Thái Thị Liên đã một mình nuôi dạy 4 người con (có một con riêng của chồng) đều thành đạt, trở thành những trí thức, nghệ sĩ tiêu biểu của đất nước.

Nghệ sĩ Thái Thị Liên và những người con của bà.

Bà là một trong bảy nhạc sĩ sáng lập Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam), cái nôi đào tạo âm nhạc chuyên nghiệp của nền nghệ thuật nước nhà. Bà cũng là người sáng lập và là chủ nhiệm khoa đầu tiên của Khoa Piano trong suốt 21 năm (1956-1977). Trong suốt hơn 20 năm gắn bó với Học viện, kể cả trong những năm tháng chiến tranh, khó khăn thiếu thốn nơi sơ tán, nghệ sĩ Thái Thị Liên đã biên soạn nhiều chương trình, giáo trình, bồi dưỡng, huấn luyện những giảng viên đầu tiên, trực tiếp đào tạo nhiều thế hệ giảng viên, nghệ sĩ piano. Trong số đó có những người đã trở thành những nghệ sĩ, nhạc sĩ, nhà giáo nổi tiếng như Nguyễn Hữu Tuấn, Hoàng My, Phương Chi, Tuyết Minh, Trần Thu Hà, Đỗ Hồng Quân... nổi bật nhất là NSND Đặng Thái Sơn, người châu Á đầu tiên giành giải nhất Cuộc thi Piano quốc tế Chopin.

Nhà giáo Nhân dân, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Thị Liên và NSND Đặng Thái Sơn.

Bên cạnh sự nghiệp đào tạo, nghệ sĩ Thái Thị Liên đã có những hoạt động biểu diễn không ngừng nghỉ. Bà là người đầu tiên đã biểu diễn chương trình recital từ cuối những năm 50 ở Hà Nội, tham gia các chương trình hòa tấu với các chuyên gia Liên Xô như Giáo sư Khodjaev (violon) và Fedoshenko (violoncelle) tại Nhà hát Lớn Hà Nội và Hải Phòng. Bà đã biểu diễn không chỉ trong các khán phòng lớn đầy ánh sáng, mà còn cả trong những đêm nhạc chỉ có ánh trăng trên sân kho hợp tác xã nơi sơ tán.

Đêm nhạc “Trăm mùa thu vàng” - mừng sinh nhật thứ 100 của nghệ sĩ Thái Thị Liên có sự tham gia của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Nhà giáo Nhân dân, Nghệ sĩ Nhân dân Thái Thị Liên là tấm gương sáng, động lực, nguồn cảm hứng tinh thần vững chắc và là biểu tượng cho ý chí, nghị lực rèn luyện vươn tới thành công. Bao thế hệ nghệ sĩ và khán giả nước nhà sẽ mãi khắc sâu hình ảnh nữ nghệ sĩ Thái Thị Liên dưới ánh đèn sân khấu với những bản Chopin huyền thoại, mê hoặc khán giả.

Huyền Thương

NSND Trần Tiến – Người làm rực sáng sân khấu và điện ảnh Việt Nam

NSND Trần Tiến đã rời cõi tạm sau 87 năm sống, sáng tạo, cống hiến hết mình cho nghệ thuật vào chiều ngày 22/1/2023 do...