Bỏ ngay cách quát mắng để dạy con, trẻ sẽ mở lòng nếu mẹ làm theo 3 cách trò chuyện này

Gia đình là cái nôi nuôi dưỡng sự trưởng thành, chất lượng giáo dục gia đình có liên quan trực tiếp đến định hướng cuộc sống tương lai của trẻ. Là những người thầy đầu tiên và quan trọng nhất trong quá trình trưởng thành của con, bố mẹ thường gánh vác những trách nhiệm nặng nề.

Nhưng thực tế, làm bố mẹ tốt không phải là điều dễ dàng. Trong giao tiếp hàng ngày, nhiều vấn đề thường nảy sinh giữa bố mẹ và con cái.

Vậy, bố mẹ nên quản lý cảm xúc như thế nào để giao tiếp hiệu quả với con và nâng cao năng lực giáo dục gia đình? Làm thế nào giúp trẻ học cách quản lý và thể hiện cảm xúc bên trong một cách hợp lý?

Không khó để nhận thấy rằng giao tiếp trong mắt trẻ em khác so với những gì bố mẹ nghĩ. Giao tiếp không phải là sự thuyết phục, chứng minh hay chỉ trích một chiều mà là sự trao đổi hai chiều dựa trên sự bình đẳng và tôn trọng. Nhằm giúp bố mẹ và trẻ giao tiếp cởi mở, tôn trọng và gần gũi, chuyên gia gợi ý 3 cách.  

Tránh la hét, đánh hoặc mắng, hãy giáo dục trẻ nhẹ nhàng nhưng kiên quyết

Trong quá trình giáo dục trẻ, nhiều bậc phụ huynh sẽ "dạy" con bằng cách la hét, đánh đập và mắng khi phạm lỗi. Họ nghĩ rằng điều này có thể thiết lập được uy quyền, và kiểm soát, bù đắp sự thất vọng mà trẻ phải chịu. Nhưng trên thực tế, phương pháp giáo dục này không thực sự hiệu quả.

Khi đứa trẻ vào trung học, việc la hét, đánh và mắng sẽ còn kém hiệu quả hơn nữa. Ví dụ, Tiểu Lý, một học sinh trong lớp 8, có một người bố tính cách nóng nảy. Mỗi khi Tiểu Lý mắc lỗi hoặc có điểm không đạt yêu cầu, bố cậu bé sẽ quát mắng. Kết quả là Tiểu Lý cãi lời, hoặc là không nói điều gì mà quay về phòng rồi nhốt mình lại. Về lâu dài, tính khí của bố mẹ càng tệ thì hiệu quả giáo dục càng kém.

Tại sao mối quan hệ bố mẹ - con cái thường bị "tổn thương" khi tức giận? Trên thực tế, có nhiều yếu tố cảm xúc phức tạp đằng sau điều này. Khi bố mẹ đối mặt với vấn đề của con, bên dưới sự tức giận thường là sự lo lắng và bất lực.

Những cảm xúc này liên quan đến kỳ vọng đối với sự phát triển của trẻ, khó cởi mở như trong các mối quan hệ giữa các cá nhân thông thường. Hơn nữa, kiểu phản ứng cảm xúc này cũng bị ảnh hưởng bởi bản năng (điều khiển các chức năng cơ thể để đối phó với "kẻ thù" khi tức giận) và sự di truyền giữa các thế hệ (sự truyền tải vô thức các kiểu cảm xúc của gia đình ban đầu).

Tình yêu không nên được thể hiện bằng bạo lực. Bố mẹ nên cố gắng ngừng la hét và giúp trẻ cải thiện khả năng ứng xử theo cách nhẹ nhàng nhưng kiên quyết. Trong giao tiếp giữa bố mẹ và con, có một số quy tắc quan trọng nên lưu ý.

Quy luật gió Nam

Giáo dục trẻ đòi hỏi phương pháp và cách tiếp cận thận trọng. Có lần gió nam và gió bắc đánh cược xem ai có thể khiến người qua đường cởi bớt quần áo. Khi gió bắc thổi dữ dội, người đi bộ quấn chặt quần áo hơn, khi gió nam thổi nhẹ, mang theo thời tiết nắng ấm, người đi bộ tự nhiên cởi bỏ áo khoác.

Đây là "hiệu ứng gió nam". Ví dụ, nếu trẻ không làm tốt trong kỳ thi, phụ huynh có thể nổi giận và đổ lỗi trẻ không chăm chỉ. Nhưng làm như vậy thường xuyên sẽ khiến trẻ trở nên lo lắng và phản kháng hơn.

Ngược lại, bố mẹ bình tĩnh cùng con phân tích bài kiểm tra, tìm ra vấn đề và giúp lập kế hoạch học tập, trẻ có thể sẵn sàng chấp nhận và có động lực để tiến bộ hơn.

Quy luật của những giấc mơ

Sự phát triển của trẻ không thể tách rời khỏi những giấc mơ và tư duy sáng tạo. Một cuộc khảo sát về chủ đề "Lớn lên bạn muốn làm gì?" cho thấy 92,7% học sinh hy vọng sẽ vào được một trường đại học tốt và tìm được một công việc tốt, và chỉ có 7,3% học sinh có câu trả lời giàu trí tưởng tượng như đi du lịch vòng quanh thế giới, làm việc trên các hành tinh khác....

Trong cuộc sống hàng ngày, khi giao nhiệm vụ cho trẻ, chỉ cần nói cho trẻ biết mục tiêu và các biện pháp phòng ngừa an toàn, để trẻ tự suy nghĩ về phương pháp, khuyến khích và khai thác tối đa trí tưởng tượng của trẻ, thay vì đưa ra trực tiếp "câu trả lời chuẩn".

Giáo dục trẻ đòi hỏi phương pháp và cách tiếp cận thận trọng.

Hiệu ứng Rosenthal

Trẻ em ngoan sẽ được khen ngợi. Hai nhóm sinh viên được kết hợp ngẫu nhiên và được đưa ra đánh giá tích cực và tiêu cực tương ứng, cuối cùng đã đưa ra được những kết quả nhất quán với các đánh giá đó.

Kỳ vọng tích cực giống như sự hỗ trợ mạnh mẽ từ thế giới bên ngoài. Với sự kỳ vọng và hỗ trợ của gia đình và bạn bè, trẻ ẽ mạnh mẽ hơn khi đối mặt với thất bại. Ngược lại, nếu không có sự kỳ vọng và hỗ trợ, trẻ có thể trở nên tiêu cực hoặc thậm chí không thể phục hồi.

Bảo vệ lòng tự trọng của trẻ và tránh lạm dụng bằng lời nói

Mọi người đều có lòng tự trọng, đặc biệt là học sinh trung học, có lòng tự trọng thậm chí còn cao hơn người lớn. Trong quá trình giáo dục, bố mẹ cẩn thận với lời nói, không nói bất cứ điều gì làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ.

Khi những lời này được thốt ra, trẻ có thể in sâu vào lòng, ngăn cản khỏi sự chăm sóc và dạy dỗ đúng đắn của bố mẹ, khiến trẻ chỉ nhớ đến những lời buồn bã đó, thậm chí gieo mầm mống "hận thù".

Hãy tưởng tượng phụ huynh thường xuyên phàn nàn về những thiếu sót của con trước mặt người thân và bạn bè, chẳng hạn như "Con tôi lười biếng và luôn trì hoãn việc làm bài tập về nhà" và "Thành tích học tập của cháu kém và sẽ không đạt được nhiều thành tựu trong tương lai". Trẻ sẽ có phản ứng như thế nào nếu nghe những lời này trong thời gian dài? Trẻ sẽ cảm thấy rất khó chịu và dần trở nên tự ti, khép kín, không muốn giao tiếp với người khác.

Trong cuộc sống, không khó để nhận thấy rằng một số lời nói bạo lực vô tình hay cố ý có thể khiến mọi người trở nên thờ ơ, xa lánh và thù địch với nhau. 

Thay vì phàn nàn hãy động viên trẻ nhiều hơn.

Đừng đổ lỗi và phàn nàn, hãy đồng hành cùng con khi lớn lên

Ở trường tiểu học và trung học, đặc biệt là trung học phổ thông, trẻ chịu áp lực học tập rất lớn và thường thức khuya để học. Điều các em cần không phải là những lời thuyết giáo, chỉ trích và phàn nàn liên miên, mà là sự thấu hiểu và đồng hành từ bố mẹ.

Nuôi dạy con là một hành trình dài và đầy thử thách. Điều này không liên quan gì đến địa vị, thu nhập hay trình độ học vấn của bố mẹ, mà liên quan chặt chẽ đến khả năng yêu thương của họ. Trong mối quan hệ này, bố mẹ thể hiện con người thật của mình và cách ứng xử hàng ngày với mọi người sẽ ảnh hưởng tinh tế đến con cái.

Bố mẹ hãy tin tưởng, tôn trọng, cho con không gian để tự do phát triển.

Theo quan điểm này, giáo dục không chỉ là hành trình hai chiều giữa thầy và trò, mà còn là sự phát triển, tự hoàn thiện chung của bố mẹ và con cái.

Các bậc phụ huynh hãy tin tưởng, tôn trọng, cho con không gian để tự do phát triển, hướng dẫn tích cực hơn và chỉ trích con ít hơn, đồng thời giúp trẻ phát triển những thói quen tốt. Trong quá trình này, chúng ta sẽ gặp được phiên bản tốt hơn của chính mình nhờ con cái, và con cái sẽ trở thành những người hoàn thiện hơn nhờ bố mẹ.