Não bộ trẻ "nghiện" điện thoại và trẻ không chơi điện thoại âm thầm thay đổi, khác biệt lớn sau 10 năm

Một số bà mẹ phàn nàn rằng con mình nghiện điện thoại di động và trò chơi máy tính. Tuy nhiên, đôi khi bản thân họ cảm thấy bất lực vì điện thoại di động giống như “đường dây cứu sinh”.

Khi trẻ chơi với điện thoại, thường yên tĩnh, và bố mẹ có nhiều thời gian hơn để làm việc khác, từ việc hoàn thành công việc nhà đến những lo toan trong cuộc sống. 

Mặc dù việc cho trẻ sử dụng điện thoại có thể giúp bố mẹ có thêm thời gian để hoàn thành công việc, nhưng lạm dụng có thể dẫn đến nhiều hệ lụy.

Tại sao trẻ lại thích điện thoại di động hơn khi chơi với bố mẹ?

Tại sao trẻ gần với điện thoại di động hơn là bố mẹ? Trên thực tế, có nhiều yếu tố đằng sau điều này, bao gồm sinh lý, tâm lý và xã hội.

Thiết kế thuật toán

Một số ứng dụng di động sử dụng các nguyên tắc thiết kế khoa học thần kinh, chẳng hạn như cơ chế khen thưởng thay đổi, để tạo ra chu kỳ "khoái cảm-ham muốn" thông qua việc giải phóng dopamine, với cường độ kích thích vượt xa các tương tác hàng ngày.

Đặc biệt đối với trẻ dậy thì, não phải đối mặt với nhiều thách thức hơn và được điều khiển bởi quá trình sinh hóa. Trẻ có xu hướng chấp nhận rủi ro, thử những điều mới và nhận được lời khen ngợi từ bạn bè, tất cả những điều này thúc đẩy não sản xuất nhiều dopamine hơn.

Và những hành động này có thể dễ dàng thực hiện được trong trò chơi trên điện thoại di động hoặc máy tính.

Các bé trai thích chơi game, giao tiếp và kết bạn thông qua tài khoản trò chơi.

Tìm kiếm các giải pháp thay thế

Con người có nhu cầu xã hội, thành tựu và khám phá, và điện thoại di động có thể đáp ứng tất cả những nhu cầu này cho trẻ.

Ngày nay, các bé trai thích chơi game, giao tiếp và kết bạn thông qua tài khoản trò chơi, trong khi đó các cô gái thích trò chuyện và giao tiếp trên mạng xã hội, vô hình chung dành ngày càng nhiều thời gian cho điện thoại di động.

Các thiết lập vượt cấp của trò chơi và "thông tin hấp dẫn" được tạo ra bởi các video ngắn, đều đáp ứng nhu cầu bên trong khác nhau của trẻ.

Các yếu tố môi trường

Bố mẹ hoặc người thân sử dụng điện thoại di động quá lâu khiến trẻ học theo thói quen này. Ngày nay, điện thoại di động thực sự đã trở thành "cỗ máy trong tay" và mọi người đều khó rời mắt khỏi nó.

Lời nói, hành động của bố mẹ sẽ ảnh hưởng vô hình đến thói quen hành vi của trẻ.

Trẻ em thường xuyên chơi điện thoại di động khiến bộ não âm thầm thay đổi

Một nhà tâm lý học người Mỹ đã từng tiến hành một cuộc khảo sát xã hội. Ông đã chọn 100 trẻ em từ các lớp khác nhau và chia thành hai nhóm, mỗi nhóm có 50 người. Một nhóm là những đứa trẻ không được sử dụng điện thoại và nhóm còn lại là những đứa trẻ bị ám ảnh bởi điện thoại.

Sau khi theo dõi trong 10 năm, ông phát hiện có sự khác biệt rất lớn giữa trẻ chơi điện thoại và trẻ không chơi điện thoại khi lớn lên.

Trong số 50 trẻ thường xuyên chơi điện thoại di động, chỉ có 2 em được nhận vào đại học. Trong khi đó ở nhóm thứ 2 hầu hết trẻ đều học đại học.

Ngoài ra, nghiên cứu phát hiện ra rằng cuộc sống của trẻ thường xuyên chơi điện thoại di động cũng đang âm thầm trải qua những thay đổi trong não bộ.

Các chuyên gia đưa ra hình ảnh so sánh não bộ, sự xuất hiện của não bình thường và não nghiện điện thoại di động, cùng những thay đổi lớn đã xảy ra:

Ở não bình thường, vỏ não trước trán có độ dày bình thường và mật độ chất xám đồng đều.

Khối lượng chất xám trong não của người nghiện điện thoại di động giảm 10-15%, điều này có nghĩa là khả năng tự chủ, tập trung và phản ứng của trẻ đều bị ảnh hưởng.

Ngoài ra, trong não của người nghiện điện thoại di động, dopamine liên tục được kích thích và giải phóng, trực tiếp gây tổn thương và hạn chế các tế bào thần kinh, vùng chức năng nhận thức bị tổn thương liên tục.

Thùy trán là phần mà chúng ta gọi là não lý trí. Bộ não của trẻ liên tục phát triển và sẽ không trưởng thành cho đến khi trẻ 25 tuổi.

Nếu trẻ bị dopamine làm phiền và tổn thương quá mức ngay từ khi còn nhỏ, mạch khen thưởng và mô hình nhận thức trong não sẽ bị phá hủy, dẫn đến tình trạng mất tập trung và kém chú ý.

Phương pháp giúp trẻ sử dụng điện thoại di động đúng cách

Cũng giống như việc phát minh và sử dụng lửa là một bước tiến trong lịch sử loài người, sự xuất hiện của điện thoại di động cũng là điều tất yếu. Bố mẹ không thể hoàn toàn yêu cầu trẻ từ chối điện thoại di động. 

Trong thời đại này công nghệ, bố mẹ nên dạy trẻ sử dụng điện thoại di động đúng cách và hạn chế tối đa việc sử dụng chúng để chơi game hoặc xem video ngắn.

Nguồn ảnh: Pinterest.

Thảo luận với trẻ về quy tắc sử dụng

Đầu tiên, bố mẹ nên làm gương và thực hành những gì đã rao giảng.

Vào thời điểm thích hợp, có thể giao điện thoại khi trẻ đã ổn định về mặt cảm xúc, có đủ kỹ năng xã hội và khả năng quản lý thời gian.

Trước khi đưa điện thoại di động cho trẻ, hãy trò chuyện kỹ về các chức năng hoạt động và cách bố mẹ muốn trẻ sử dụng.

Khi trẻ mới bắt đầu sử dụng, bố mẹ nên tham gia vào quá trình này, giống như người hướng dẫn trẻ cách lái xe. Hãy hướng dẫn và giám sát trẻ lựa chọn nội dung lành mạnh để xem.

Đặt ra một số quy tắc cho trẻ khi sử dụng các sản phẩm điện tử, chẳng hạn như không cho phép sử dụng trong phòng ngủ, ô tô hoặc bàn ăn,... Hãy nêu rõ các quy tắc và thiết lập ranh giới.

Có thể giao điện thoại khi trẻ đã ổn định về mặt cảm xúc, có đủ kỹ năng xã hội và khả năng quản lý thời gian.

Tăng độ tuổi trẻ bắt đầu sử dụng

Một cuộc khảo sát cho thấy, tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh ở trẻ em từ 0-5 tuổi vượt quá 80% và hơn 30% trẻ bắt đầu chơi điện thoại di động ở độ tuổi 3.

Ngược lại, nhiều người thành công trong lĩnh vực công nghệ lại kiểm soát chặt chẽ việc con mình sử dụng sản phẩm điện tử. Ví dụ, con cái của Bill Gates không được phép sử dụng điện thoại di động trước khi 14 tuổi. Ngay cả khi sau này có điện thoại, họ vẫn phải hạn chế thời gian sử dụng và chơi game dưới 1 giờ.

Jobs thậm chí còn cấm con mình sử dụng iPad thế hệ đầu tiên và hạn chế nghiêm ngặt việc sử dụng các thiết bị điện tử ở nhà. Người sáng lập Twitter Evan chỉ có sách giấy và đồ chơi truyền thống ở nhà cho con.

Vì vậy, các chuyên gia gợi ý bố mẹ nên cố gắng trì hoãn độ tuổi trẻ bắt đầu sử dụng điện thoại di động, càng muộn càng tốt. Không khuyến khích sử dụng cho trẻ dưới 2 tuổi. Nếu trẻ từ 2-5 tuổi sử dụng thì nên giới hạn trong 1 giờ.

Hãy để trẻ có nhiều sở thích hơn và gắn kết với gia đình

Một đứa trẻ nghiện điện thoại di động cho biết, bản thân cảm thấy trò chơi hiểu mình. Trong cuộc sống thực, cậu bé không cảm nhận được sự quan tâm và tình yêu thương của bố mẹ, nên dồn sự chú ý và năng lượng vào thế giới ảo.

Nghiên cứu khoa học não bộ cho biết, có nhiều chất dẫn truyền thần kinh trong não người, chẳng hạn như dopamine, cortisol, serotonin, endorphin và oxytocin. Nếu dopamine gây nghiện, cortisol gây căng thẳng và lo âu, và ba loại sau giúp trẻ thư giãn và bình tĩnh.

Vì vậy, hãy để trẻ phát triển nhiều sở thích, thiết lập nhiều mối liên kết yêu thương hơn, não của trẻ sẽ tiết ra các chất dẫn truyền thần kinh tốt, trở nên lý trí, bình tĩnh và sáng tạo hơn.