Vinh danh sáng tạo và bản sắc kiến trúc Việt Nam

Lễ trao Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia lần thứ 16 (2024 – 2025) - sự kiện đánh dấu cột mốc quan trọng trong hành trình tôn vinh sáng tạo và bản sắc kiến trúc Việt Nam đã diễn ra tối ngày 20/5, tại Nhà hát Lớn Hà Nội.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Lương Cường gửi lẵng hoa chúc mừng.

Lễ trao giải có sự tham dự của Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Đinh Thị Mai; Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương; Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn; Phó Chủ tịch không chuyên trách Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam Đỗ Hồng Quân; Lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và Hà Nội, cùng đông đảo các kiến trúc sư cả nước.

Các đại biểu tham dự Lễ trao Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia lần thứ 16 (2024 – 2025).

Vinh danh 53 tác phẩm kiến trúc xuất sắc

Phát biểu khai mạc buổi lễ, KTS Phan Đăng Sơn, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Kiến trúc quốc gia lần thứ 16 cho biết, mỗi kỳ Giải thưởng Kiến trúc quốc gia luôn là dịp quan trọng để tổng kết, đánh giá về hoạt động sáng tạo của kiến trúc sư, tôn vinh những thành công và cổ vũ xu hướng kiến trúc mới, động viên kiến trúc sư trẻ có những tìm tòi trong sáng tạo, cũng như kịp thời chỉ ra những điểm yếu trong kiến trúc để có hướng khắc phục. Từ đó, góp phần thể hiện sự đóng góp thiết thực của lĩnh vực kiến trúc, với sự phát triển đi lên, vươn mình của đất nước từng thời kỳ.

TS. KTS Phan Đăng Sơn, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam phát biểu khai mạc.

Theo Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Kiến trúc quốc gia lần thứ 16, Giải thưởng lần này nhận được số lượng tác phẩm dự giải lớn nhất từ trước tới nay, ghi nhận 239 tác phẩm dự thi thuộc các thể loại: Kiến trúc công trình; kiến trúc nội – ngoại thất và kiến trúc cảnh quan – thiết kế đô thị; quy hoạch; nghiên cứu – lý luận – phê bình kiến trúc.

“Các tác phẩm tham gia năm nay đều có sự tiến bộ cả về số lượng và chất lượng, thể hiện sự đa dạng, phong phú về loại hình, từ các công trình phổ biến như nhà ở, nhà hàng đến các dự án cao cấp như khách sạn, du thuyền,... Đặc biệt là sự trở lại của các tác phẩm hạng mục bảo tồn di sản. Đây là tín hiệu tích cực, thể hiện mối quan hệ hài hòa giữa kiến trúc hiện đại và việc tôn trọng, ứng xử với di sản quá khứ, hướng tới một tương lai bền vững”, KTS Phan Đăng Sơn nhận xét.

Theo ông Phan Đăng Sơn, các tác phẩm đạt giải năm nay còn cho thấy tư duy sáng tạo của kiến trúc sư Việt Nam đã có sự đổi mới, cập nhật xu hướng thế giới, đồng thời chú trọng khai thác bản sắc văn hóa truyền thống, đề cao tính công năng và bối cảnh công trình.

Qua các vòng chấm chọn, Hội đồng giải thưởng Kiến trúc Quốc gia 2024-2025 đã chọn ra 53 tác phẩm xuất sắc để trao giải và vinh danh, gồm có: 1 giải thưởng Lớn, 5 giải Vàng, 12 giải Bạc, 35 giải Đồng. Bên cạnh đó, Giải thưởng còn vinh danh đơn vị đạt nhiều thành tích nhất trong kỳ giải thưởng, Giải thưởng “Vì sự phát triển kiến trúc” và giải thưởng dành cho tác phẩm được cộng đồng bình chọn nhiều nhất.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà và Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Đinh Thị Mai trao tặng Giải thưởng Lớn- Giải thưởng Kiến trúc quốc gia 2024-2025 cho nhóm tác giả thiết kế công trình Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam. Ảnh: Minh Khôi

Sau 10 năm, đây là lần thứ 2 Hội đồng chọn được 1 tác phẩm để trao giải thưởng Lớn, là công trình Bảo tàng lịch sử Quân sự Việt Nam. Đây là một sự ghi nhận xứng đáng với sáng tạo kiến trúc đã hiện diện trong thời kỳ đổi mới hội nhập thế giới mạnh mẽ nhưng vẫn phát huy được bản sắc văn hóa dân tộc.

Công trình Bảo tàng lịch sử Quân sự Việt Nam. Ảnh: BTC

Đánh giá về các tác phẩm dự thi năm nay, TS. KTS. Hoàng Đạo Cương - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Phó Chủ tịch Hội đồng Giám khảo chia sẻ: “So với các năm trước, chất lượng các tác phẩm dự thi năm nay đã được nâng lên, điều này thể hiện rõ ở việc trong các thiết kế công trình ở các thể loại chú trọng sâu sắc đến tính công năng, đề cao các yếu tố sử dụng và các bối cảnh của công trình. Đặc biệt, chúng tôi nhận thấy các yếu tố văn hóa, tính truyền thống đã được coi trọng nhiều hơn trong các tác phẩm thiết kế. Tôi tin rằng, đây là một hướng đi đúng đắn, hoàn toàn phù hợp trong giai đoạn phát triển mới của kiến trúc nước nhà và là một nét tích cực của giải thưởng kiến trúc quốc gia năm nay”.

Từ góc độ quốc tế, GS. KTS. Marco Casamonti – Đồng sáng lập Archea Associati, Ủy viên Hội đồng Giám khảo bày tỏ sự ấn tượng: “Đánh giá từ 239 tác phẩm dự thi, tôi thực sự nhận thấy mặt bằng chất lượng của các dự án tham gia Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia năm nay là khá cao. Điều này minh chứng rõ ràng rằng, ở thời điểm hiện tại rất nhiều kiến trúc sư Việt Nam đang tạo ra những công trình thực sự thú vị, độc đáo và đầy bản lĩnh”.

Kiến trúc Việt Nam đang đứng trước sứ mệnh lịch sử

Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia 2024-2025 không chỉ là sự công nhận cho những tác phẩm xuất sắc, mà còn là lời hiệu triệu để các kiến trúc sư tiếp tục cống hiến, đổi mới, và lan tỏa những giá trị tốt đẹp.

Phát biểu tại Lễ trao giải, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định, qua 16 lần tổ chức, Giải thưởng Kiến trúc quốc gia là giải thưởng kiến trúc danh giá nhất, cao quý nhất của Việt Nam, tôn vinh những tác phẩm xuất sắc nhất, là kết tinh của tâm huyết, trí tuệ, sáng tạo và trách nhiệm xã hội của các kiến trúc sư Việt Nam.

“Những công trình được vinh danh không chỉ là kết tinh của tài năng và tâm huyết, mà còn thể hiện trách nhiệm sâu sắc của các kiến trúc sư đối với xã hội, môi trường và tương lai bền vững của đất nước”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu. Ảnh: Minh Khôi

Nhận định kiến trúc Việt Nam đang đứng trước sứ mệnh lịch sử là kiến tạo những không gian sống an toàn, bền vững và giàu bản sắc, góp phần xây dựng các đô thị thông minh và nông thôn hiện đại, giàu bản sắc văn hóa Việt, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà kêu gọi Hội Kiến trúc sư Việt Nam và kiến trúc sư trên cả nước tiếp tục tham gia tích cực, sâu sắc, hiệu quả hơn nữa trong việc tham mưu chính sách, đặc biệt là nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về quy hoạch, kiến trúc, quản lý đô thị; ý thức rất cao trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu chú trọng đẩy mạnh phát triển kiến trúc xanh và bền vững, sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, năng lượng tái tạo và các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR), và Internet vạn vật (IoT) để thiết kế những công trình thông minh, tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường và an toàn trước thiên tai.

Đóng góp trí tuệ vào quy hoạch đô thị và phát triển nhà ở xã hội, đề xuất các giải pháp giảm giá thành xây dựng, đảm bảo mọi người dân đều có cơ hội sống trong những không gian an toàn, tiện nghi và nhân văn; nghiên cứu, đề xuất các phương án kiến trúc, giải pháp công trình an toàn, bền vững, thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu, thiên tai,…

“Chính phủ cam kết tạo điều kiện thuận lợi nhất để phát triển nền kiến trúc Việt Nam đặc sắc, hiện đại, thông qua các chính sách minh bạch, khuyến khích đổi mới sáng tạo, và hỗ trợ ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ trong kiến trúc”, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

Giải thưởng một lần nữa ghi nhận những nỗ lực của giới kiến trúc sư đóng góp cho sự nghiệp xây dựng đất nước, một lần nữa khích lệ tư duy sáng tạo theo xu hướng tiến bộ và trách nhiệm xã hội của các thế hệ Kiến trúc sư và chắc chắn sẽ góp phần chuyển biến thêm trong xã hội, giúp toàn cộng đồng hiểu rõ về vai trò, bản chất văn hóa, xã hội của kiến trúc trong đời sống.

Hương Thảo

Dòng chảy 50 năm của kiến trúc Việt Nam

Hội thảo "Kiến trúc Việt Nam – 50 năm đất nước thống nhất" do Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức sáng 20/5 tại...