Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ rời cõi tạm

Vào lúc 5h sáng ngày 06 tháng 07 năm 2023, nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ đã rời bỏ thế gian sau thời gian dài chống chọi với căn bệnh Alzheimer’s, hưởng thọ 75 tuổi.

Một “thiên thần” trở về trời

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ rời cõi tạm - 1

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ

Sự ra đi của nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ để lại niềm tiếc thương đối với bạn bè, đồng nghiệp giới văn chương. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam đã chia sẻ trên trang cá nhân của mình: “Từ mấy chục năm trước, tôi đã gọi chị là một Thiên thần bay xuống trần gian bởi gương mặt chị đẹp và thánh thiện, bởi tâm hồn chị trong sáng vô ngần và bởi những câu thơ của chị luôn vang lên như những khúc ca của yêu thương, dịu dàng và mang một đẹp mong manh nhưng đầy lan toả.

Hình như chị xuống thế gian này chỉ để hiển hiện một gương mặt đẹp, một tâm hồn trong sáng và để vang lên những câu thơ của yêu thương và che chở. Ngay cả những câu thơ chị viết về những mất mát trong chiến tranh cũng vang lên vẻ đẹp ấy… Lúc này, tôi mang cảm giác mọi bông hoa đang nở trong mùa hạ đều mang vẻ đẹp của gương mặt chị, của tâm hồn chị và của thơ ca chị”.

Biên kịch Nguyễn Thủy tiếc thương viết: "Ngày mình được thầy dẫn vào Huế lần đầu, mình yêu Huế hơn vì người phụ nữ mình gặp là cô Lâm Thị Mỹ Dạ. Cô cùng quê với thầy, nhưng với mình, cô vẫn "rất Huế", dịu dàng nữ tính, chăm chút và đẹp vô cùng, cô vẫn giữ lại "khoảng trời" sau bao những "hố bom" cuộc sống. Sáng nay, ở thành phố lạ, nghe tin cô mất rồi. Tim hẫng đi một nhịp, thương tiếc cô một cây bút tài hoa, một người đàn bà đẹp".

Chị Hoàng Thị Dạ Thư, con gái đầu của nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ và nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường đã chia sẻ với Tuổi Trẻ Online rằng bệnh tình của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường cũng đang trở nặng. Cả gia đình đang chuẩn bị kịch bản lo tang cho ông vì mấy nay ông trở nặng sau lần đột qụy thứ 2. Nhưng bất ngờ lại phải tiễn biệt mẹ chị vào sáng nay.

Hồn thơ còn ở lại

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ sinh ngày 18/9/1949 tại huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình. Bà sống cùng chồng - nhà văn, nhà thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường tại Huế, sau chuyển vào sống ở Thành phố Hồ Chí Minh.

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ rời cõi tạm - 2

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ và nhà văn, nhà thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường.

Năm 1978 – 1983 nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ học Trường viết văn Nguyễn Du, sau đó làm phóng viên, biên tập viên Tạp chí Sông Hương của Hội liên hiệp Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế.

Bà là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1978. Bà đã tham gia khóa đào tạo tại Học viện Gorki (Liên Xô cũ) và là ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa III và IV.

Suốt nửa thế kỷ miệt mài lao động nghệ thuật, kiến tạo cho đời những vần thơ mang hơi thở cuộc sống và dư vị tình đời, Lâm Thị Mỹ Dạ đã làm sống dậy trong thơ hình ảnh con người-bức chân dung tự họa về cái tôi, về tâm hồn và trái tim nặng đầy tin yêu của mình.

Những tác phẩm của Lâm Thị Mỹ Dạ có thể kể đến như: Trái tim sinh nở (thơ, 1974); Bài thơ không năm tháng (thơ, 1983); Danh ca của đất (truyện thiếu nhi, 1984); Nai con và dòng suối (truyện thiếu nhi, 1987); Phần thưởng muôn đời (truyện thiếu nhi, 1987); Hái tuổi em đầy tay (thơ, 1989); Nhạc sĩ Phượng Hoàng (truyện thiếu nhi, 1989); Mẹ và con (thơ, 1994); Đề tặng một giấc mơ (thơ, 1998); Cốm non (thơ, 2005); Tuyển tập thơ và truyện thiếu nhi (2006); Hồn đầy hoa cúc dại (thơ, 2007); Khoảng trời - Hố Bom (thơ, 1972); Chuyện cổ nước mình (thơ, 1978).

Năm 2005, tập thơ Cốm non (Green rice) của bà được dịch ra tiếng Anh, in và phát hành tại Hoa Kỳ.

Trong đó, bài thơ như Truyện cổ nước mình, Khoảng trời - Hố bom của bà đã được giảng dạy trong chương trình văn học phổ thông, trở nên quen thuộc với nhiều thế hệ độc giả.

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ rời cõi tạm - 3

Lâm Thị Mỹ Dạ đã kiến tạo cho đời những vần thơ mang hơi thở cuộc sống và dư vị tình đời.

Trong sự nghiệp sáng tác, nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ đã đoạt nhiều giải thưởng như: Giải Nhất cuộc thi thơ báo Văn nghệ 1971-1973; Giải thưởng Văn học Hội Nhà văn Việt Nam cho tập thơ “Bài thơ không năm tháng”; Giải A thơ của Ủy ban toàn quốc các Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Việt Nam năm 1999; Giải A thơ Giải thưởng văn học Nghệ thuật Cố đô (1998-2004) của UBND tỉnh và Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế. Bài thơ “Khoảng trời và hố bom” được giải Nhất cuộc thi thơ trên Báo Văn nghệ năm 1971-1973, lúc bà vừa tròn đôi mươi.

Năm 2007, nhà thơ được Chủ tịch nước tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật với 3 tập thơ: Trái tim sinh nở (1974), Bài thơ không năm tháng (1983), Đề tặng một giấc mơ (1988).

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ rời cõi tạm - 4

Sự ra đi của nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ để lại niềm tiếc thương đối với bạn bè, đồng nghiệp giới văn chương.

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ ra đi, để lại những vần thơ, những ấn tượng khó phai mờ trong lòng độc giả. Đó là những dấu ấn về hình tượng con người luôn ôm ấp những ước vọng, những điều tốt đẹp, thiêng liêng đã "đóng đinh" với thời gian.

Khoảng trời và hố bom được xem như một sự kiện chính thức ghi dấu cái tên Lâm Thị Mỹ Dạ vào văn đàn thi ca Việt Nam. Đó là một bài thơ về chiến tranh, được viết bởi một trái tim nhiều oan khuất, viết dưới làn bom giặc  nhưng thấm đẫm chất nhân văn.

Khoảng trời và hố bom

Chuyện kể rằng: em, cô gái mở đường

Ðể cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương

Cho đoàn xe kịp giờ ra trận

Em đã lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa

Ðánh lạc hướng thù. Hứng lấy luồng bom...

Ðơn vị tôi hành quân qua con đường mòn

Gặp hố bom nhắc chuyện người con gái

Một nấm mộ, nắng ngời bao sắc đá

Tình yêu thương bồi đắp cao lên...

Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em

Mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ

Ðất nước mình nhân hậu

Có nước trời xoa dịu vết thương đau

Em nằm dưới đất sâu

Như khoảng trời đã nằm yên trong đất

Ðêm đêm, tâm hồn em toả sáng

Những vì sao ngời chói, lung linh

Có phải thịt da em mềm mại, trắng trong

Ðã hoá thành những làn mây trắng?

Và ban ngày khoảng trời ngập nắng

Ði qua khoảng trời em- Vầng dương thao thức

Hỡi mặt trời, hay chính trái tim em trong ngực

Soi cho tôi

Ngày hôm nay bước tiếp quãng đường dài?

Tên con đường là tên em gửi lại

Cái chết em xanh khoảng-trời-con-gái

Tôi soi lòng mình trong cuộc sống của em

Gương mặt em, bạn bè tôi không biết

Nên mỗi người có gương mặt em riêng!

Trường Sơn, 10-1972

Huyền Thương

Vĩnh biệt NSND Doãn Hoàng Giang
Vĩnh biệt NSND Doãn Hoàng Giang

"Tượng đài sân khấu Việt Nam" -  NSND Doãn Hoàng Giang qua đời lúc 18h15 tối 16/1/2023 tại Hà Nội, thọ 85 tuổi. Vĩnh biệt...

Tin liên quan

Tin mới nhất